De Covid-crisis kent niet alleen maar verliezers. Doordat mensen niet meer naar de winkel durven, is Amazon, het grootste online warenhuis ter wereld, veel meer waard geworden. Eigenaar Jeff Bezos werd sinds januari € 62 miljard rijker. Op zijn beste dag mocht hij € 11 miljard bijschrijven. Dat is evenveel als 310.000 modale Nederlanders samen in een heel jaar verdienen.
Het obscene getal versterkt de beweging die niet geld, status en macht centraal wil stellen, maar het grootste geluk voor het grootste aantal. Laten we daarom een alternatieve berekening maken, waarin geluk centraal staat. Voor het wetenschappelijke tijdschrift Frontiers in Psychology zijn de resultaten van geluksgerichte interventies op een rij gezet. Het gaat dan om klassieke oefeningen als aan het eind van de dag bewust stil staan bij de goede dingen die je hebt meegemaakt, het stellen van doelen, constructief denken en mindfulness. Tot onze aangename verrassing blijken de oefeningen geluk te vergroten, gemiddeld met een half punt op een schaal van 10. In rapportcijfers uitgedrukt. Men ging van een 6,5 naar een 7.
Geluksinterventie
Dit bescheiden succes kunnen we omrekenen naar geld. Voor een vergelijkbare sprong in geluk is in een modaal huishouden gemiddeld € 1.250 euro per maand extra nodig. Per jaar komt dit neer op een extra inkomen van € 15.000. We kunnen met dit getal uitrekenen hoeveel mensen we in Nederland zouden moeten bereiken met een geluksinterventie, om de economische rijkdom die Bezos in één dag verwerft om te zetten een gelijke waarde in welbevinden voor alle Nederlanders. Dat zijn er 11 miljard gedeeld door 15.000: dat wil zeggen 733.333 Nederlanders.
Ruimt 700.000 Nederlanders is veel, maar het is bijvoorbeeld niet eens de helft van de mensen die afstemde op de voetbalwedstrijd Nederland – Mexico vorige week. De pauze zou volstaan om één werkzame interventie goed uit te leggen. Het getal is haalbaar, zelfs als je er rekening mee houdt dat de geluksinterventies voornamelijk getest zijn op mensen die zich vrijwillig aanmelden voor de training. Zij geloofden kennelijk dat een sprongetje in geluk mogelijk was en wilden de interventie daarom een kans geven door zich ervoor in te zetten. Laten we daarom zeggen dat het nodig is vier keer zoveel mensen te bereiken, namelijk drie miljoen. Zelfs dat getal is haalbaar, zelfs voor een eenvoudig individu als ik. Ik heb dertig jaar over geluk geschreven in Psychologie Magazine, De Volkskrant, het AD, in boeken en tijdschriften. Daarnaast heb ik over geluk gesproken tijdens lessen, lezingen en onlangs bijvoorbeeld nog op de NPO 1 radio met Jort Kelder. Ik heb in mijn carrière evenveel waarde in geluk gecreëerd als Jef Bezos op een enkele dag.
Radartje
Natuurlijk begrijp ik best dat ik mezelf in deze rekensom veel groter maak dan ik in werkelijkheid ben. Alles wat in heb bedacht en beschreven is gebaseerd op het werk van talloos veel anderen. Ik ben slechts een radartje geweest in een groot en onoverzichtelijk geheel, als een druppel in een oceaan aan informatie, net zoals Bezos slechts een klein radartje is een wereld van economische activiteit van klanten, bezorgers, pakhuismedewerkers en producenten.
Als we het verhaal van de rijkdom van Bezos positief willen duiden, dan leert het dat we met een klein groepje veel verschil kunnen maken. Ik denk dat de wetenschappelijke grootheden op de speelveld, zoals Ruut Veenhoven, Evangelia Demerouti, Wilmar Schaufeli en Arnold Bakker met elkaar een gigantische waarde in welbevinden hebben gegenereerd. Zij bereiken namelijk niet alleen Nederland, maar een substantieel deel van de wereldbevolking. Als we naar de schaduwkant kijken, dan stemt het me toch verdrietig dat Bezos niet alleen belachelijk veel geld, maar ook veel te veel aandacht krijgt. Voor prettig samenwerken en -leven zijn er anderen te noemen die meer succes brengen.
Door: Ad Bergsma
Ad Bergsma is redacteur van het Handboek Werkgeluk
