Wil je als manager dat jouw teksten beter overkomen? Of dat je rapporten niet onderin een la belanden? Gebruik dan piramideschrijven. Maar hoe doe je dat?
Piramideschrijven doe je in stappen. Bij elke stap maak je keuzes die gevolgen hebben voor de stappen daarna. Daarom is het belangrijk dat je elke stap zorgvuldig uitvoert. In het boek De kracht van het piramideprincipe gaan we uit van vier stappen. Eerst bepaal je het startpunt en vervolgens bedenk je op basis daarvan een piramideopbouw. Daarna schrijf je de tekst in concept, om deze ten slotte uit te werken tot een heldere tekst.
Geschatte leestijd: 3 minuten
Lezersvoordelen piramideschrijven
Piramideschrijven, of de piramidemethode, leidt tot beknopte, heldere en overtuigende teksten. Drie lezersvoordelen op een rij:
- De lezer krijgt de kernboodschap direct gepresenteerd en hoeft dus niet te zoeken. De piramideopbouw maakt daarbij inzichtelijk waarop je conclusie of advies gebaseerd is. Dat vergroot de overtuigingskracht van de tekst.
- De lezer wordt niet opgezadeld met informatie die er niet toe doet. De tekst sluit qua opbouw en afbakening immers aan op de informatiebehoefte van de lezer. Bovendien leidt het lezersperspectief gemakkelijker tot een eenvoudige en aantrekkelijke tekst.
- De lezer kan gemakkelijk selectief lezen doordat de tekst scanbaar is en is opgebouwd volgens het principe: het belangrijkste eerst. Ook helpt deze ordening om de informatie te onthouden.
De vier stappen van piramideschrijven
Stap 1: breng je startpunt in kaart
Als eerste stel je vast wat de context van je tekst is. Deze context bestaat uit de volgende onderdelen:
- het publiek en het doel;
- de situatie, het probleem en de vraag (spv);
- de kernboodschap.
Je publiek is bepalend voor wat je tekstdoel is, waaruit je boodschap bestaat en hoe je deze brengt. Het is dus belangrijk om je publiek te kennen. Als je publiek en je doel duidelijk zijn, breng je in kaart wat het vertrekpunt is van je boodschap.
Je stelt de situatie bij je publiek vast, bepaalt wat het probleem is in deze situatie en vertaalt dit probleem vervolgens in een vraag. Het antwoord op die vraag is de kernboodschap van je tekst. De kernboodschap vormt de top van de piramide die je in de tweede stap gaat bouwen. Alle informatie die je bij het piramideschrijven verder geeft, moet deze kernboodschap ondersteunen.
Stap 2: maak een tekstopbouw
Je bedenkt welke vragen je kernboodschap kan oproepen bij de lezer. Daarna bepaal je de volgorde waarin je die deelvragen wilt beantwoorden. Deze volgorde werk je uit tot een structuur voor de tekst.
Stap 3: schrijf met vaart je concept
Je schrijft een eerste tekstversie op basis van de opbouw die je hiervoor hebt bedacht. Voor een goede focus en ruimte voor creativiteit adviseren we je om je innerlijke criticus bij deze stap ‘uit’ te zetten en jezelf flow te gunnen bij het schrijven.
Stap 4: werk je concept uit tot een heldere tekst
Nadat je even afstand hebt genomen van je concept, ga je je tekst aanscherpen. Je maakt je tekst scanbaar, bijvoorbeeld door informatieve kopjes te kiezen. Daarnaast zorg je voor een begrijpelijke stijl en check je je argumentaties.
Bron: De kracht van het piramideprincipe
Door: Eline Janssen, Marita van Rijssen
