We maken met elkaar verhalen om samen te kunnen leven. Maar soms heeft een individu of een kleine groep mensen een ander beeld van de werkelijkheid dan de meerderheid. Gelooft niet in het collectieve verhaal. En dan gaat het mis.
Anil Seth, een Britse neurowetenschapper, stelt dat we eigenlijk allemaal continu in wanen geloven en hallucineren, en dat dat goed gaat zolang we allemaal een beetje dezelfde waanbeelden hanteren. Als een eenling afwijkt en er andere waanbeelden op nahoudt dan zijn of haar omgeving, dan noemen we die persoon ‘gek’. Gekte is daarmee een intrapersoonlijke staat van zijn, maar ook een maatschappelijk fenomeen of een contextprobleem. Als je in Nederland in jezelf snijdt moet je naar de ggz, als je tijdens het jaarlijkse spirituele Vegetarian Festival in Phuket (Thailand) een zwaard door je wang steekt, ben je verlicht en heilig. Gekte is een neurologisch, psychiatrisch en persoonlijk gegeven. Je brein kan echt ‘defect’ zijn. Maar het is ook de gedeelde betekenisgeving die maakt dat iemand al dan niet ‘gek’ wordt genoemd. Als veel mensen tegelijk een ander waanbeeld gaan aanhangen dan de rest van een sociale groep, spreken we vaak over ‘complotdenkers’ of ‘een sekte’. Als genoeg< mensen dat doen, wordt het weer normaal en is er ‘een maatschappelijke beweging’ of ‘nieuwe religie’ gevormd.
Doormijmeren thuis
Ben of ken je iemand met buitengewone ervaringen? Hoe noem jij die? Buitengewoon, spiritueel, religieus, psychotisch of gewoon gek of weird? Zie je vooral de pijn en ellende of is er ook plaats voor de schoonheid? Kan het er allebei zijn? En in onze samenleving … vind je dat er genoeg plek is voor het buitennormale, het buitenzintuiglijke?
Doormijmeren op je werk
Welke verhalen delen jullie in jouw organisatie? Verhalen over de ontstaansgeschiedenis van het bedrijf? Verhalen over concurrenten? Over mensen die met gedoe de organisatie hebben verlaten? Verhalen over de buitenechtelijke relatie van de CEO? Verhalen over de toekomst? Verhalen over wat de grootste bedreiging is voor het voortbestaan van de organisatie? Als je die verhalen beluistert … zijn ze dan allemaal realistisch, of zou je ook kunnen zeggen dat sommige meer ‘bedacht’ zijn dan op feiten gebaseerd; een collectieve waan?
Beluister ook de Boom Management Podcast: Da’s gek met Danielle Braun
Bron: Da’s Gek
Door: Danielle Braun
