“Voor complexe problemen heb je diversiteit nodig binnen je team. Teams met mensen die niet allemaal op dezelfde manier denken. Dat zorgt ervoor dat je de collectieve intelligentie, die we zo vaak niet aanspreken, wel degelijk benut.” Matthew Syed schreef met “Denk als een rebel” opnieuw een goed boek. Patrick Davidson interviewde Syed via Zoom.
In Syeds boeken, denk aan Bounce (2011), Black Box Thinking (2016) en nu Denk als een rebel (2020) staat elke keer een zoektocht centraal. Een zoektocht naar onderwerpen die al veel onderzoekers en schrijvers hebben geïnspireerd, maar die via de pen van Syed toch elke keer weer de moeite waard zijn.
Zoektocht
De Brit laat zijn lezers zien hoe succes en mislukking tot stand komen. En wat ze met elkaar te maken hebben. Zijn vorige boek Black Box Thinking ging over cognitieve dissonantie, leren van fouten en over het stapelen van kleine verbeteringen om tot grote prestaties te komen. Dat bracht ons via falende geheime diensten naar Formule 1-teams, van medische blunders tot het voorkomen van een vliegramp. En van het A/B testen van kleine aanpassingen op een website naar systematische denkfouten bij rechtspraak.
De belangrijkste les: wees je bewust van het feit dat je eigen waarneming vertroebeld kan zijn. In zijn nieuwste boek laat Syed je uitzoomen van het individu naar de groep, het team.
Teams bereiken meer
Syed, als voormalig topsporter tweemaal actief voor Groot-Brittannië tijdens de Olympische Spelen (tafeltennis) stelt dat veel onderzoek en literatuur zich richten op het verbeteren van kennis, inzicht en vaardigheden van individuen. Hij noemt denkers als Anders Ericsson (Piek, bekend van de 10.000 Uur regel), Carol Dweck (Growth Mindset), Daniel Kahneman (‘Ons feilbare denken’) en Dan Ariely (irrationeel gedrag).
In zijn nieuwe boek houdt Syed een pleidooi voor een holistisch perspectief waarin het geheel groter is dan de som der delen. “Vrijwel al het meest uitdagende werk wordt tegenwoordig in groepsverband aangepakt. Om de doodeenvoudige reden dat problemen te complex zijn om door iemand alleen te kunnen worden opgelost.”
Syed verwijst daarbij net als in zijn boeken naar de wetenschap. “90 procent van de artikelen op natuurwetenschappelijk en technisch gebied worden geschreven in teamverband.”
Niet alleen wetenschappers werken samen aan complexe vraagstukken, ook in bedrijven die innoveren. “Onderzoek naar twee miljoen patenten laat zien dat in elke categorie de meeste patenten op naam van een groep mensen staan”, zo stelt Syed. Reden om op een andere manier te kijken naar prestaties.
Uitdagend werk doen we tegenwoordig in teamverband
Simpele taken kun je doen met klonen
Als je een simpele uitdaging hebt dan kun je volstaan met klonen, stelt Syed. “Neem de estafetteploeg op de 100 meter. Dan ben je het beste af als je de snelste loper driemaal kunt klonen tot een viertal. Het gemiddelde van het team zal nooit sneller zijn dan de snelste loper. Hetzelfde geldt voor routinematig werk.
Als je echt een complex vraagstuk wil oplossen dan wil je niet dat teamleden dezelfde blinde vlekken hebben en elkaar daarin versterken. Discussie is nodig om een vraagstuk helemaal te ontleden. Wanneer mensen niet teveel op elkaar lijken dan benut je het hele spectrum aan mogelijke oplossingen”.
Intelligente teams zijn divers
Intelligente individuen weten veel maar niet alles. En ze vormen niet standaard een intelligent team, zo betoogt Syed. “Een groep mensen die het met elkaar oneens durven te zijn, laten we ze rebellen noemen, scoort hoger op collectieve intelligentie. Dat komt doordat ze een veel groter deel van de ruimte benutten. Ze voorkomen zodoende blinde vlekken.” In het boek maakt Syed dit duidelijk via enkele visualisaties in zijn boek, zoals de figuur hieronder.
Diversiteit op zich is trouwens niet voldoende, stelt Syed. Voor echte groepswijsheid heb je volgens Syed naast diversiteit in de groep ook voldoende groepsleden met verstand van zaken nodig. “En diversiteit is natuurlijk altijd een middel en geen doel op zich. Althans, als je succes nastreeft.”
Diversiteit is een middel en geen doel op zich
Cognitieve diversiteit
We moeten de menselijke prestatie niet beschouwen vanuit het standpunt van het individu maar vanuit de groep, vindt Syed. “Vanuit dit veelomvattender perspectief zullen we zien dat cognitieve diversiteit een essentieel element is van wat we collectieve intelligentie noemen. Het is zelfs de drijvende kracht erachter.”
Syed doelt daarbij op cognitieve diversiteit: op verschillen in perspectief, inzicht, ervaring en denkpatronen. En niet op demografische diversiteit (variatie in geslacht, leeftijd, etniciteit). Cognitieve diversiteit binnen teams is vooral nodig om complexe uitdagingen op te lossen, stelt Syed. “Maar het is belangrijk om eerst vast te stellen dat die verschillen er zijn. En waardevol zijn”.
Onder water kijken
Een onderzoek van sociaal psychologen Richard Nesbitt en Takahiko Masuda liet zien dat een groep Japanners en een groep Amerikanen verschilden in hun waarnemingen. De Amerikanen beschreven bij een onderwateropname in detail de vissen die ze zagen. ‘Ik zag links in beeld drie grote vissen met een witte buik en roze stippen.” De Japanners spraken echter vooral over de context. “Ik zag iets dat me doet denken aan een beek. Groen water, op de bodem steentjes en schelpen en ik zag planten. En links in beeld zwommen drie vissen.
Volgens Nesbitt en Masuda werden de verschillende beelden bepaald door de verschillen in cultuur. Amerikanen zijn gericht op het individu en in de Japanse cultuur gaat het om onderlinge afhankelijkheid. Amerikanen hebben de neiging zich te richten op objecten, Japanners op de context.”
Blinde vlekken voorkomen
“Je kunt voorstellen dat wanneer je beide manieren van kijken in hetzelfde team hebt, dat je veel effectiever kunt zoeken naar oplossingen voor grote problemen. Simpelweg omdat je minder mist in het beeld vanwaar uit je aan de slag gaat.
Omgekeerd geldt dat wanneer je omringd bent door mensen die net zo zijn als jij, de kans groot is dat jullie dezelfde blinde vlekken hebben. Je gaat elkaar spiegelen en blinde vlekken blijven verborgen. Dit zag je ook bij geheime diensten, zoals de CIA.”
Syeds boek is zoals gezegd een pleidooi voor een holistisch perspectief. Waarbij samenwerking door gebruik te maken van elkaars krachten centraal staat. Voor het verschuiven van het individualistische focus naar een holistisch perspectief, zoals hij het zelf noemt. “Met mijn boek laat ik zien welke antwoorden ik gevonden heb op de vragen die me bezig houden. Het is een pleidooi voor holistische concepten als het collectieve brein, de wijsheid van de menigte, psychologische veiligheid, recombinante innovatie (simpel gezegd: het combineren van losstaande ideeën leidt tot hele nieuwe oplossingen), netwerktheorie en nog veel meer.
We staan op de drempel van het tijdperk van diversiteit
We staan op de drempel van het tijdperk van diversiteit. Wanneer we diversiteit effectief inzetten dan kunnen we grote uitdagingen veel beter aan. Wat dat betreft stemden de interviews voor dit boek me positief. Als mens kunnen we ons aanpassen aan de omstandigheden en goed samenwerken.”
Over Matthew Syed
Matthew Syed, oud-tafeltenniskampioen, is columnist van The Times, maakt reportages voor BBC Newsnight en verschijnt regelmatig op CNN International. Zijn nieuwste boek ‘Denken als een rebel’ verscheen bij uitgeverij Luitingh-Sijthoff en werd in Engeland bekroond met de titel Managementboek van Jaar 2020. In het boek lees je uit welke onderzoeken Syed putte voor dit boek. Een aanrader.
Over Patrick Davidson
Patrick Davidson, helpt als oprichter van het bureau betterday, teams en organisaties bij het ontwikkelen (en praktisch vertalen) van een inspirerende en breed gedragen visie en strategie. En bij het ontwikkelen van (positieve) teams.
Voor zijn volgende boek interviewde Davidson naast Matthew Syed een hele serie vernieuwende denkers en doeners. Deze interviews, met onder meer Herminia Ibarra (London Business School) en Erin Meyer (INSEAD) kun je lezen op Management Impact (click hier).
