De media staan bol van artikelen over de effecten van de coronacrisis op bedrijfsresultaten, medewerkers en directies. De crisis heeft ervoor gezorgd dat kantoren deels of zelfs volledig zijn gesloten. Het werkende leven is totaal veranderd en dat maakt veel los. De crisis maakt werknemers en bedrijfsleiders onzeker, omdat de impact van de crisis op de business en op banen in Nederland niet goed in te schatten is. In dit artikel zoom ik in op de rol van de manager in dit kader, omdat de veranderende bedrijfsvoering ook andere managementvaardigheden vraagt. En dat mogen we niet ongemerkt voorbij laten gaan.
Transformatie in volle gang
Uit Het Nationale Management Onderzoek blijkt dat de manager nu al getransformeerd is, ten opzichte van voor de coronacrisis. We zien namelijk dat de manager veel meer de rol van ondernemer heeft gepakt (+15,8%) ten opzichte van 2019. Ook geeft werkend Nederland aan dat zijn manager meer als coach opereert (+2,9%). De leidende manager (-5,6%) en de organiserende manager (-7,1%) lijken daardoor in deze tijden iets minder van belang. Managers hebben dus meer focus op commercie, samenwerking en ontwikkeling en in iets mindere mate op inspireren, innoveren en project- en procesmanagement.
Anders samenwerken
De manier waarop de manager invulling geeft aan de samenwerking met zijn team is tevens aan verandering onderhevig, zo geeft de medewerker aan in het onderzoek. Het contact tussen de manager en de medewerker is in 22 procent van de gevallen informeler geworden en voor negentien procent geldt dat zij vaker worden benaderd als sparringpartner door hun manager. Nog eens achttien procent geeft aan vaker inhoudelijk samen te werken met de manager dan voor de coronacrisis. Waardevolle veranderingen, die ten goede komen aan de relatie tussen medewerkers en manager. Er zijn in de samenwerking in mijn optiek nog een aantal aspecten die managers niet uit het oog mogen verliezen. Zeker wanneer er wordt gemanaged op afstand. Dat zijn de volgende:
- Ontwikkeling van medewerkers
Het eerste cruciale onderdeel van goed management is het ontwikkelen van de medewerkers. Hiervoor is samenwerking, coaching en bijscholing vereist. De manager moet oog hebben voor talent en dit gebruiken als input voor doorgroeimogelijkheden van de medewerkers in zijn team. Hoe kan je dat waarmaken als je als manager zelden met je team op de werkvloer te vinden bent? Het is lastiger om talent te spotten op afstand, maar zeker niet onmogelijk. Het stemt me positief dat een deel van de managers vaker de samenwerking aan gaat met zijn team, omdat dat een mooie manier is om de kwaliteiten van medewerkers te ontdekken. In deze crisis zien we ook dat managers hun medewerkers, al dan niet gedwongen en om uiteenlopende redenen, andere taken geven. Daardoor ontdekken managers mogelijk nieuwe kwaliteiten van de medewerkers. Daarnaast is het belangrijk om als manager regelmatig in gesprek te gaan met alle individuen binnen het team, om zo feeling te houden met alle medewerkers en hun gewenste en gepaste ontwikkelpad.
- Inspelen op verandering
Een manager moet daarnaast inspelen op de veranderingen in de markt – en niet alleen door zelf nieuwe ideeën te opperen en visie te delen. Om innovatieve en inspirerende input uit het team op te vangen, is het van belang om met gespitste oren meetings en gesprekken met medewerkers in te gaan. De vertaalslag van zo’n idee van een medewerker, naar een daadwerkelijke actie kan vervolgens natuurlijk weer met de rest van het team worden gedeeld. Door nieuwe ideeën van medewerkers aan te grijpen brengt de manager inspirerende veranderingen teweeg en heeft het team het gevoel hier direct aan bij te dragen. Dat geeft een boost aan het teamgevoel.
- Realiseren van resultaten
Dat resultaat van belang is, valt niet te ontkennen. De manager moet delegeren en om dat goed te doen moet hij weten wie welke talenten en vaardigheden bezit, hoe de planning eruit ziet en wat de werkverdeling binnen het team is. Door de juiste taak bij de juiste persoon te leggen, is succes verzekerd. Commercieel inzicht en mensenkennis zijn de sleutel tot succes. Hiervoor geldt wederom: je moet je teamleden goed kennen om te weten wie welk talent bezit, dus investeer voldoende tijd in het contact met ieder individu. Juist in deze crisistijden moeten businessplannen vaak voor een deel in de prullenbak worden gegooid, of tijdelijk in de koelkast worden gezet. De manager wordt dan gevraagd om op andere manieren resultaten te behalen.
- Werken volgens afspraak
Het laatste punt heeft alles te maken met organiseren. De manager draagt in principe eindverantwoordelijkheid voor de projecten binnen het team. Hij moet dus op tijd bijsturen, de processen in de gaten houden en optimaliseren waar nodig. De manager moet zichzelf daarnaast natuurlijk ook aan de gemaakte afspraken houden. En ook hierbij geldt dat je als manager – je raadt het al – geen andere keus hebt dan contact houden met je team.
In de praktijk gebeurt het vaak dat wanneer er op afstand gemanaged wordt, er minder contact is en dus ook minder wordt gecommuniceerd. Of via andere kanalen, zoals WhatsApp of interne chatprogramma’s. Het is daarom belangrijk dat managers extra het contact met de medewerkers blijven opzoeken. Want communicatie is en blijft ‘key’, zoals dat het altijd geweest is in de relatie tussen manager en team.
Door: Rob Rijbroek, directeur bij ISBW