Agile wordt als hype nog wel eens misbruikt. ‘Agile is geen silver bullet. Niet de oplossing voor alle problemen. Agile is vooral geschikt waar meer onbekend is dan bekend. Als het complex is en lastig planbaar’, stelt Rini van Solingen, auteur, spreker op het seminar Agile Organiseren en hoogleraar. Ook stelt hij: ‘Een groot ego staat verandering in de weg. Hoe geweldiger je jezelf vindt, hoe kleiner de neiging tot verandering.’
In zijn eerdere boek De Bijenherder hanteert Van Solingen de analogie van de imker en de schaapherder. Klassieke managers leiden hun ‘kuddes’ als schaapherders; ze drijven alles bij elkaar en houden het in het gareel. Dit past niet bij de moderne tijd, meent Rini van Solingen. Hij pleit voor imkers. Dienende leiders die hun bijen helpen succesvol te zijn door hen te richten, te helpen bij problemen en vooral door te zorgen dat er ‘ruimte is in de bijenkast’. Want als er ruimte is, gaan bijen uit zichzelf honing verzamelen. Vertaald naar het bedrijfsleven: laat teams hun gang gaan en help hen als manager door kaders te geven. Van Solingen: ‘Laat de mensen het zelf uitzoeken. Zij hebben er tenslotte het meeste verstand van. Ik heb nog nooit een imker gezien die zijn bijen vertelt wat ze moeten doen.’Geen silver bullit
Het mooie van ‘imker’ zijn, is dat je je realiseert dat je als manager overbodig kunt zijn in het primaire proces. Een bijenvolk gaat zijn eigen gang, met of zonder imker. De ‘opbrengst’, honing, komt vanzelf binnen. In de dagelijkse praktijk zien we dit soort bijenvolken tegenwoordig terug als zelforganiserende –agile- teams. Deze zijn flexibel, wendbaar en presteren samen het beste. Toch noemt Van Solingen in zijn nieuwe boek De kracht van agile, agile geen ‘silver bullet’; de oplossing voor alles. ‘Als je helder hebt wat je doel is, en je van tevoren honderd procent zeker bent hoe je van A naar B moet komen, dan heb je agile niet nodig. Als iets voorspelbaar en planbaar is, dan heeft agile niet de hoogste waarde. Zelfs bij gecompliceerde projecten is agile niet altijd de oplossing. Agile is er vooral voor hele complexe vraagstukken. Problemen waarbij meer onbekend is dan bekend. Als je constant bij moet sturen en de oplossing nog moet ontdekken of als er veel verandert, dan is agile een briljante manier van werken.’ Belangrijk bij agile werken is volgens Van Solingen dat je continu, in een ritme, als een dolfijn je kop boven het water uitsteekt. Constant successen deelt en tussentijdse resultaten oogst en adem haalt. Maar ook kijkt of je nog wel de juiste kant op gaat. ‘Dat is wat anders dan een duikboot die pas weer bovenkomt als alles klaar is. Heel veel ICT-projecten opereren als een duikboot. Lang en slepend. Bij oplevering is het altijd: te laat, te duur, niet goed. Agile helpt je te leren wat de oplossing is bij je probleem en doet dat door stap voor stap het meest waardevolle eerst af te maken en op te leveren.’