Het model over de leerstijlen van Kolb geeft inzicht in de verschillende leerstijlen van individuen en teams binnen de Scrum-methodiek.
Waarvoor gebruik je dit model?
Als manager, wil je een Scrumteam samenstellen waarin alle leerstijlen vertegenwoordigd zijn, zodat het team als geheel snel leert. Als Scrum Master, wil je jouw Scrumteam zo goed mogelijk opleiden, zodat iedereen Scrum volledig begrijpt en kan toepassen.
Scrumteams werken aan complexe projecten in turbulente omgevingen. Omdat het verloop van een dergelijk project zich lastig of niet laat voorspellen, is het gebruik van voortschrijdend inzicht belangrijk. Je moet als team blijven leren.
Scrum borgt het leerproces van Scrumteams met diverse feedbackloops (zie PDCA-model). Dankzij de Review, Retrospective en Daily blijft het team leren van ervaringen. Maar feedbackloops zijn niet de enige tool waarmee je leren in de hand werkt. Ook de combinatie van individuele leerstijlen heeft effect op hoe een team leert.
Verschillende leerstijlen verbonden
David A. Kolb ontwikkelde in de jaren tachtig van de vorige eeuw een model waarin hij verschillende leerstijlen concretiseert en aan elkaar verbindt. Net als de bedenkers van het Scrum-raamwerk baseert Kolb zich op het empirisme in zijn theorie. Leren is volgens Kolb een proces waarin men kennis verwerft door te leren van ervaringen.
Kolb stelt dat iedereen leert door de volgende cyclus te doorlopen. Allereerst maak je iets mee: ervaring is de basis voor leren. Een tweede stap is reflecteren op de ervaring die is opgedaan. Deze reflectie leidt vervolgens tot nieuwe ideeën of aanpassingen van bestaande ideeën, en ten slotte toets je deze nieuwe ideeën door ze te testen in de praktijk. Met deze toets in de praktijk is de leercyclus van Kolb compleet. Voor een goede leerervaring is het van belang dat je alle fasen doorloopt. Overigens geeft Kolb aan dat je wel in elke fase van de cyclus kunt beginnen met leren.
Leerstijlen van Kolb
Op basis van de leercyclus heeft Kolb vier verschillende leerstijlen omschreven. De leercyclus legt hij in zijn model over twee assen heen, waardoor vier leerstijlen ontstaan. De x-as zet een actieve tegenover een reflectieve leerstijl, de y-as zet concreet tegenover abstract. De leerstijlen die zo ontstaan, zijn:
- Beschouwer: een beschouwer neemt de tijd om ervaring te overdenken. Deze mensen hebben een grote verbeeldingskracht en bekijken ervaring vanuit meerdere perspectieven. Beschouwers zijn goed in het bedenken van nieuwe ideeën. Het nadeel is dat zij besluiteloos kunnen zijn.
- Denker: een denker baseert zich op feiten en gaat analytisch en gestructureerd te werk. Logische samenhang is belangrijk voor denkers; zelfs in de meest complexe situaties kan een denker logische samenhang vinden. Een zwakte van denkers is dat het vooral bij denken blijft, waardoor doen uitblijft. Denkers kunnen hierdoor zweverig overkomen.
- Beslisser: mensen met een beslissende leerstijl gaan makkelijk van theorie naar praktijk. Zeker wanneer je hen een logisch stappenplan geeft, gaan zij efficiënt aan de slag. Structuur is van belang.
- Doener: als doener leer je het liefst al doende. Dit kan bijvoorbeeld in spelvorm of met praktijkcases. Een doener gaat intuïtief te werk en werkt graag samen met anderen.
Toepassing van de leerstijlen van Kolb binnen Scrum
Het is belangrijk dat in een Scrumteam alle leerstijlen vertegenwoordigd zijn. De verschillende leerstijlen zorgen ervoor dat je als team sneller en beter de leercyclus van Kolb kunt doorlopen. Zo leer je als team dus sneller dan alleen. Het is van belang hier rekening mee te houden als het team zich vormt.
Een andere toepassing van Kolb is het opleiden van het Development Team. Als Scrum Master is een van je belangrijkste taken het opleiden van jouw team en de bredere organisatie. Het is daarom van belang dat je je als Scrum Master ervan bewust bent dat iedereen anders leert. Bij het opleiden van het team moet je daarom afwisselen tussen verschillende werkvormen. Denk bijvoorbeeld aan combinaties als: ervaringen met Scrum delen, theorieoverdracht, oefenen met Scrum in een simulatie, en een vertaling naar wat Scrum betekent voor de eigen werkomgeving. Zo raak je alle leerstijlen en doorloop je de leercyclus.
Bron: Het Scrum Modellenboek
Door: Rik van der Wardt
