Robotisering zal exponentieel toenemen en veel mensenwerk overbodig maken. Maar High Tech mét Human Touch creëert juist werk, stelt prof. Henk Volberda (zie foto).
Technologie is hot. Technologische ontwikkelingen als robotisering, Internet of Things, Big Data en 3D printing zullen businessmodellen van bestaande bedrijven volledig ondermijnen. Martin Dewhurst en Paul Willmott stellen in de nieuwe Management Executive (nr. 6) dat robotisering exponentieel zal toenemen en veel mensenwerk overbodig maakt. Niet alleen eenvoudige productietaken maar ook meer complexe managementtaken kunnen gerobotiseerd worden.
In de Erasmus Concurrentie- en Innovatie Monitor 2014 hebben we de werkgelegenheidseffecten van deze technologische innovaties gemeten. Wanneer bedrijven eenzijdig deze technologische innovaties implementeren, zal dit leiden tot een uitstoot van 5,8% van het personeelsbestand. De onderzoeksresultaten bevestigen de zorgen van minister Asscher, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. ‘High tech’ zonder ‘human touch’ leidt tot een geweldige uitstoot van arbeidsplaatsen aan de onderkant en het middensegment van de arbeidsmarkt. Die bedrijven die echter tegelijkertijd investeren in flexibel organiseren, zelfmanagement, opleiding en vaardigheden van medewerkers en cocreatie met klanten realiseren daarentegen een arbeidsgroei van 8,3% van het personeelsbestand. High tech met human touch kan dus bijdragen aan nieuwe economische groei in Nederland.
Jammer dat in onze topsectoren alleen maar aandacht wordt besteed aan high tech. Het topsectorenbeleid om innovatie aan te zwengelen is gericht op fiscale stimulering van technologische innovaties (WBSO, R&D-aftrek, Innovatiebox). Maar waarom ook niet meer aandacht aan human touch ofwel stimulering van sociale innovatie; bijvoorbeeld door het fiscaal stimuleren van investeringen in menselijk kapitaal bij bedrijven, het fiscaal stimuleren van samenwerkingsrelaties van bedrijven met kennisinstellingen, het vergroten van de verspreiding van platte en flexibele organisatievormen door het ter beschikking stellen van online diagnose-instrumenten voor ondernemers, of het creëren van online leermodules voor innovatief leiderschap.
In Management Executive nr. 6 (2014) veel aandacht voor het realiseren van human touch. Volgens Nicolai Foss en Peter Klein zijn en blijven managers belangrijk in een op kennis gebaseerde economie. Met of zonder robots.
Henk W. Volberda
Hoogleraar Strategisch Management & Ondernemingsbeleid, Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit en Wetenschappelijk Directeur INSCOPE Research for Innovation
