Het is een misvatting om te denken dat je meer dan 20 procent van je werknemers aan je kunt binden door middel van een heldere missie of visie. De oplossing om meer mensen te (ver)binden aan de organisatie wordt toch vaak gezocht in hen te enthousiasmeren voor deze missie en visie. Ik kan op basis van mijn ervaring zeggen dat dit weinig effectief is en nauwelijks extra mensen over de streep trekt om harder of beter te werken.
Je hebt het vast wel een keer meegemaakt: de totstandkoming van een nieuwe missie of visie, het liefst ‘agile’ en voorzien van nog meer van dergelijke termen. Uiteraard wil je ‘commitment’, om de missie en visie met meerdere personen tot stand te laten komen. ‘Draagvlak’ wordt uit de kast gehaald en dit alles moet dan leiden tot succes. Uiteindelijk belandt zo’n document in de la en komen missie en visie niet in het DNA van de mensen terecht. Naar mijn mening werken mensen niet voor papieren documenten, maar altijd voor andere mensen, wat de interactie tussen deze mensen cruciaal maakt voor het succes. Oftewel: hoe fraai het ook op papier staat, als je elkaar niet mag, wordt het niets.
Structureel waarneembaar gedrag
Ik heb meerdere teams mogen ontmoeten en zie en voel snel hoe deze teams met elkaar omgaan. Hierbij houd ik de term structureel waarneembaar gedrag op het netvlies. Iedere keer kom ik weer rood, oranje en groen gedrag tegen. Wanneer ik vraag naar de missie- en visiedocumenten, zie ik fraai vormgegeven producten. De ene praatplaat is nog mooier dan de ander, maar weerspiegelt niet het gedrag in het team. Zo ontstond bij mij de vraag: hoe laat je mensen Groen worden? En: hoe zorg je dat ze Groen blijven?
Binden aan organisatie
In Groen zitten mensen die zich (hebben laten) binden aan de organisatie. Mensen met een hoge mate van betrouwbaarheid die uitstekend presteren. Dat is hun natuur; zij zijn vaak goed gehecht in hun jeugd en hebben vanuit huis fatsoen en arbeidsethiek meegekregen. In hun route naar volwassenheid hebben zij ervaren dat inzet gekoppeld aan inzicht, loont. Zij hebben voor zichzelf bepaald welk werk zij willen doen en worden bijvoorbeeld verpleegster, leraar of politieagent.
Doordat het hun gelukt is om een baan te krijgen in een zelfgekozen veld, gaan zij met plezier naar hun werk. Als zij op het werk goed gewaardeerd en goed geschoold worden, kunnen zij nog meer groeien. In deze omstandigheden hebben zij beperkt een missie of visiedocument nodig om geïnspireerd hun werk te verrichten. Het resultaat van hun werk zien bij patiënt, leerling of burger, enthousiasmeert hen voldoende.
Lerende organisatie door groen gedrag
Daarnaast bestaat Groen uit mensen die betrouwbaar zijn en gemiddeld tot hoog scoren op prestatie. Dit vergt een leidinggevende die in scholing van het personeel gelooft. Dit vergt ook groene collega’s, die oranje collega’s verder kunnen brengen in het uitoefenen van hun beroep. Dan is er sprake van een lerende organisatie.
- Het boek Code Rood staat op de longlist van Managementboek van het Jaar 2024
Bron: Code Rood
Door: Eric van ’t Zelfde
