Met de veranderende maatschappij verandert ook de manier van leidinggeven. In dit verband komt het dienend leiderschap steeds vaker naar voren. Waarom zou dit nuttig zijn? En zo ja, hoe zien dergelijke leiders er uit?
Reeds in 1970 werd deze stijl door de Amerikaan Robert Greenleaf genoemd. Hij constateerde een leiderschapscrisis in zijn land en naar zijn idee lag de fout hiervoor bij de ondernemingen. In zijn visie is leiderschap geen manier van doen, maar een manier van zijn die zich kenmerkt door de wil om te dienen. Dus geen aangeleerde handelwijze.Dienend is duurzamer
Dienend zou al gauw het idee kunnen oproepen van een softe stijl van leidinggeven, maar dergelijke leiders zijn juist doelgericht en effectief. Zij ontwikkelen zich en helpen anderen zich te ontwikkelen, met de focus op de te bereiken resultaten. Dit klinkt mooi, en uiteraard sta ik hier als psycholoog helemaal achter, maar waarom zou een bedrijf dit willen? Hiervoor is een aantal redenen aan te voeren, namelijk:- De economische crisis vraagt om leiderschap dat verder kijkt dan de korte termijn,
- De maatschappij heeft genoeg van leiders die alleen hun eigenbelang voor ogen hebben (denk aan: bonussen, gouden handdrukken, corruptie, vervalsing van de resultaten om de koers van aandelen hoog te houden),
- Het vinden en behouden van jong talent. Jongeren werken niet alleen om het geld, zij willen zich kunnen ontwikkelen en verbonden voelen met een organisatie. Zij zoeken vrijheid en zingeving.
- Er wordt extra inzet gevraagd in deze tijden van economische crisis. Een dienend leider onderzoekt wat mensen nodig hebben om optimaal te presteren en geeft dit. Hierdoor versterkt de loyaliteit en is de inzet hoger.
- Het voorkomt en vermindert contraproductief gedrag. Denk aan diefstal, fouten, langzaam werken. Als een leider echt betrokken is, komt dit veel minder voor en dit bespaart geld.
Dienen is beter dan dirigeren
Zijn er gunstige effecten op de bedrijfsresultaten? Met andere woorden hoe ziet de return on investment er uit? Inge Nuijten deed daar onderzoek naar en citeert een aantal Amerikaanse studies. Onderzoek toonde aan dat dienend geleide bedrijven inderdaad beter presteerden dan de meer traditioneel geleide. Wat zijn dienende leiders? Welke eigenschappen hebben dienende leiders? Inge Nuijten onderscheidt acht eigenschappen of gedragingen.- Authenticiteit
- Bescheidenheid
- Rentmeesterschap
- Verantwoordelijkheid geven
- Empowerment
- Vergeving
- Waardering
- Moed