De rol van leiderschap in de supply chain

Het is niet altijd gemakkelijk is om dingen in de supply chain te laten gebeuren. De technische complexiteit kan al behoorlijk overweldigend zijn, en dan komt daar nog de extra uitdaging bij om alle betrokken personen, zowel intern als extern, aan boord te krijgen. Daarom is er leiderschap nodig.

T-shaped manager

Het concept van de t-shaped manager is naar verluidt bedacht door David Guest (1991), mogelijk volgens bepaalde principes zoals die toen door McKinsey & Company werden toegepast. De principes ervan zijn veel gepromoot door het beroemde ontwerpbureau ideo, het bedrijf achter een groot deel van de design thinking-school. Het centrale idee van t-shaped managers is dat ze de voordelen van grondige (technische) kennis en probleemoplossende vaardigheden in een specifiek functioneel of businessgebied combineren met brede communicatieve vaardigheden op verschillende gebieden, binnen of tussen bedrijven. Interessant genoeg geven Hansen & Von Oetinger (2001) in een artikel in Harvard Business Review een iets andere, maar naar mijn mening wel degelijk compatibele interpretatie van de t-shaped manager. Voor hen gaat het niet zozeer om de mix van diepe functionele en brede crossfunctionele vaardigheden, maar om de mix van enerzijds jezelf te verplaatsen en anderzijds je kennis en ervaring verticaal te verspreiden binnen een unit van het bedrijf en horizontaal tussen units van het bedrijf – een concept dat kan worden uitgebreid naar plaatsen buiten het bedrijf om meer van de end-to-end manier van opereren van de supply chain te bereiken. Met andere woorden: zij richten zich meer op gedrag van de t-shaped managers dan op pure vaardigheden. Mijns inziens zijn beide zienswijzen zeer relevant voor de aard en het karakter van wat er gebeurt in de end-to-end supply chain. Christopher (2016) plaatst de t-vorm in de context van de supply chain vanuit een perspectief op een zeer hoog niveau, en supply chain-recruitmentbureau Inspired-Search heeft het concept van de t-shaped manager een grote stap verder gebracht en heeft een gedetailleerde supply chain-specifieke versie ervan gecreëerd (figuur 4.3). Dit is het startpunt geweest voor een reeks blogposts die ik in 2013 schreef met de titel ‘De dagelijkse tienkamp voor de supply chain-manager’, die werden gepubliceerd op de website van SupplyChainMovement.com.

Spellen

Het centrale idee van de blogs was om een aantal bekende en een paar zelf uitgevonden spellen te gebruiken die elk heel verschillende vaardigheden vereisen met het doel een tienkamp voor de supply chain te creëren, zinspelend op het feit dat ‘supply chain-managers gezien de diversiteit van de uitdagingen in hun baan veelzijdig moeten zijn, mensen met meerdere vaardigheden, kameleontisch in zekere zin. Een beetje zoals de tienkampatleet moeten ze goed presteren in veel verschillende disciplines, ze hoeven niet per se in elke discipline de beste te zijn maar wel goed genoeg om een goede kans te maken om de overall nummer 1 in het toernooi te worden’ (Weenk, 2013b). De spellen en skillset die ik gebruikte, waren:

• SimCity – holistisch denken, grote plaatje, perspectief;
• Mighty Materials Monopoly – zakelijk inzicht, financiële expertise;
• Rush Hour – logisch denken, probleemoplossing, targets;
• Power Pit-Stop Project – analyse, technische vaardigheden, projectmanagement;
• World of Warcraft – onderhandeling, stress- en onzekerheidsweerstand;
• High-hope Tightrope – trade-offgevoeligheid, doelstellingen balanceren;
• Dragons’ Den – elevatorpitching, verwoorden en visualiseren;
• Diplomacy – opbouw van allianties, politieke gevoeligheid;
• Who are you? – gevoeligheid voor mensen, sfeer creëren;
• Mega Marathon – uithoudingsvermogen terwijl je geniet van de rit.

De blog heb ik overigens niet geschreven vanuit het perspectief dat in mijn boek Supply Chain Meesterschap wordt gebruikt. Niettemin maakt van de vaardigheden die in de blog worden genoemd als vereiste om succesvol te zijn in de tien spellen van de tienkamp, minstens de helft deel uit van de leiderschapsdimensie – de andere vaardigheden zijn meer gerelateerd aan de business- en/of technische dimensies van de supply chain.

Vier essentiële invalshoeken

Ik wil ter afsluiting graag nog even teruggaan naar Jack Welch, die van 1981 tot 2001 ceo was van General Electric. Er is een prachtige video van hem over de rol van een leider, met speciale aandacht voor de mensenaspecten van die rol. Volgens Welch zijn er vier essentiële invalshoeken voor leiderschap. Als leider moet je de Chief Meaning Officer zijn, niet alleen om mensen uit te leggen waar je heen wilt, maar ook om duidelijk te laten zien wat het ze oplevert als ze met je meegaan op de reis. Verder moet je de Chief Broom Officer zijn – de ‘bezemdirecteur’ die de organisatorische rommel opruimt, de silo’s verwijdert. En je moet je de Chief Generosity Officer zijn en genieten van de successen van je collega’s – niet alleen op jezelf gericht zijn. Tot slot onderscheidt Welch de rol van de Chief Fun Officer, die kleine overwinningen viert met het team en ze tot grote overwinningen maakt, en elke dag plezier heeft in het werk (jwmi, 2015). Bron: Supply Chain Meesterschap Door: Ed Weenk