Is een goed functionerend team een kwestie van Fingerspitzengefühl of van geluk hebben? Nee, stelt MIT-hoogleraar Alex Pentland, teambuilding is een wetenschap. Hij heeft het zelf bewezen.
Pentland en zijn collega’s van het Human Dynamics Laboratory van MIT brachten de groepsdynamiek in kaart die kenmerkend is voor uitstekend presterende teams, dat wil zeggen: teams met een hoge mate van energie, creativiteit en betrokkenheid. Ze observeerden een aantal ‘topteams’, en zagen dat daar steeds een soort zindering te bespeuren was in de onderlinge communicatie. Zo kwamen ze op het idee om teams in verschillende branches uit te rusten met elektronische sensorkaartjes die het individuele communicatiegedrag van de teamleden registreerden: de toon van hun stem, hun lichaamstaal, met wie ze praatten en hoe lang, enzovoort. Uit de geregistreerde gegevens kwam naar voren dat communicatie inderdaad een doorslaggevende rol speelde bij het succes van een team.
Advies: tegelijk koffiepauze
In een vervolgonderzoek kregen enkele teams van een callcenter het sensorkaartje zes weken lang te dragen. De verzamelde gegevens lieten zien dat de energie en betrokkenheid buiten de formele teambijeenkomsten de beste indicatoren waren voor de productiviteit van een team. Het advies van de onderzoekers aan de manager van dat callcenter luidde dan ook: pas de tijden van de koffiepauze zodanig aan dat iedereen op hetzelfde moment pauzeert. Hoewel dit tegen alle efficiëntieregels indruiste, werd het advies opgevolgd. En het werkte: de productiviteit steeg significant.
Gemeenschappelijke kenmerken
De onderzoeksgegevens van Pentland c.s. laten zien dat succesvolle teams de volgende kenmerken met elkaar gemeen hebben:
- Iedereen in het team praat en luistert ongeveer evenveel en houdt bijdragen kort en prettig.
- Teamleden kijken elkaar aan en praten en gebaren met energie.
- Teamleden voelen zich onderling verbonden en gaan niet alleen maar om met de teamleider.
- Teamleden hebben onderling ook bilateraaltjes en of zijdelingse gesprekken in het team.
- Teamleden pauzeren op gezette tijden, gaan buiten het team op verkenning uit en komen terug met informatie.
Tips
Uit de onderzoeksresultaten zijn een paar eenvoudig op te volgen adviezen te destilleren.
- Een andere indeling van werkruimte en werkplekken.
- Als manager zelf het goede voorbeeld geven: actief deelnemen aan de communicatie, vaker ‘face to face’ communiceren.
- Bestaande interactieprocedures loslaten.
- Terugkoppeling. Teamleden aanmoedigen om anderen minder te onderbreken, actiever te luisteren en ook eens met anderen te praten.
- In het uiterste geval: teamleden wisselen en vers bloed inbrengen.
Born: Alex Pentland in: Holland Management Review, juli/augustus 2012.
Leestip: Team op vleugels.
