Je kunt pas vertrouwen geven als je visie hebt. Visie over hoe je wilt leidinggeven, maar ook visie hebt over waar je met je bedrijf of team naartoe wilt.
De V van visie valt uiteen in een aantal zaken.
Intrinsieke motivatie
Het allerbelangrijkste is dat je intrinsiek gemotiveerd bent over de manier waarop je wilt leidinggeven. Je moet helemaal overtuigd zijn van wat jij denkt dat het beste voor jezelf en je medewerkers is. Dus wil je leidinggeven op basis van vertrouwen, dan zul je dat in elke vezel van je lijf moeten voelen. En aan jezelf kunnen uitleggen waarom dit zo belangrijk is. Bijvoorbeeld door te bedenken dat vertrouwen geven leidt tot bevlogen en betrokken medewerkers. Of dat door vertrouwen te geven je veel meer uit je mensen haalt. Of dat je wilt dat mensen met plezier naar hun werk gaan en doen waar ze goed in zijn, waar hun talenten liggen. Als je dit soort zaken werkelijk voorop stelt en echt gelooft dat er dan veel betere lange termijn resultaten ontstaan, dan ben je echt gemotiveerd anders te gaan leidinggeven.
Semler had een productiebedrijf met medewerkers aan de lopende band. Voor velen dodelijk saai werk omdat het iedere keer dezelfde handelingen waren. Semler heeft toen als uitgangspunt genomen dat hij werkplezier het allerbelangrijkste vindt en dat mensen hun talenten moeten gebruiken om bij te dragen aan de organisatie. Zijn idee was en is dat dit op langere termijn veel meer oplevert dan bijvoorbeeld de meest efficiënt ingerichte productielijn waarbij iedereen elke keer dezelfde taak doet. Hij heeft toen tegen de medewerkers op de werkvloer gezegd dat ze zelf mochten bepalen hoe ze de productie gingen inrichten. Het zorgde ervoor dat de productielijn zo werd ingericht dat medewerkers meer afwisseling kregen in hun werk. Het was niet de meest efficiënte lijn geworden, maar wel de lijn waar iedereen het meeste plezier uithaalde. Dit zorgde op lange termijn voor veel betere resultaten. Als medewerkers tevreden zijn, komen ze uiteindelijk met betere en effectievere oplossingen, zijn ze positiever en dat straalt af op klanten en andere stakeholders. En verlaagt het ziekteverzuim. Bereken maar eens wat dat oplevert!
Intrinsieke motivatie heb je nodig om niet terug te vallen in oude patronen van controleren, te veel regels invoeren en dus in wantrouwen te geraken. Vertrouwen geven moet geen trucje zijn. Zodra het een trucje is, zul je snel geneigd zijn weer over te schakelen op oude, bekende patronen. Want natuurlijk krijg je tegenslag, lukken dingen niet, schieten mensen in de weerstand. Realiseer je dat wanneer je anders gaat leidinggeven en dit gaat uitdragen, mensen je misschien eerst niet geloven. Of dat je terugkrijgt: nou, dat zullen we nog weleens zien, hij heeft zeker weer een training gevolgd, dat houdt hij toch niet lang vol, et cetera.
Leven volgens het 6 V-model
Het mooiste is als je nieuwe visie een soort geloof wordt dat je op meerdere gebieden van je leven toepast en dus echt een onderdeel wordt van wie je bent. Ikzelf heb tijdens mijn eigen persoonlijke ontwikkelingstocht ontdekt dat ik op alle fronten in mijn leven wil leven volgens het 6 V-model. Ik pas het vooral toe op mijn kinderen. Ik geef hun het vertrouwen dat ze hun leven op hun eigen manier mogen inrichten en wakker veel eigen verantwoordelijkheid aan. Hoe? Door ze bijvoorbeeld
zelf na te laten denken of ze huiswerk willen maken of niet. Toen ze op de basisschool zaten, kregen we bijvoorbeeld te horen dat ze meer moesten lezen omdat ze een beetje achterbleven. We gingen dit direct aanpakken. Helaas werkte dit niet omdat onze kinderen daar geen zin in hadden en we daardoor steeds strijd kregen. Totdat we ons realiseerden dat het helemaal onze filosofie niet is om zo met onze kinderen om te gaan. We hebben het toen heel anders aangepakt. We hebben met onze kinderen besproken dat ze zelf mogen bepalen of ze willen lezen of niet. Dat ze maar eens moesten nadenken of ze dit
belangrijk vonden. We gaven ze hier volledige eigen verantwoordelijkheid vanuit het idee dat we willen dat ze zelf goed nadenken over wat ze wel en niet willen. We schetsen wel iedere keer de consequenties van keuzes, maar blijven stimuleren dat ze zelf mogen beslissen. Ook nu ze op de middelbare school zitten, laten we ze los. We zitten ze niet achter de broek aan om huiswerk te maken. We helpen ze alleen als ze er zelf om vragen.
Ik merk dat dit leidt tot kinderen die goed nadenken en prima in staat zijn verantwoordelijkheid te nemen. Misschien niet zoals wij dat voor ogen hadden, maar dat zegt meer over mijn man en mij dan over de kinderen. Natuurlijk hebben we soms nog wel verwachtingen, maar iedere keer merk ik weer dat verwachtingen kunnen leiden tot frustratie.
Als ik wil dat mijn kind overgaat en hij staat op zittenblijven (wat zo af en toe het geval was), dan heb ik stress. En dat wil ik niet. Dus laten we de verantwoordelijkheid bij het kind. Natuurlijk lukt dit niet altijd en is het soms een hele uitdaging, maar wij denken dat het veel beter is voor het kind om zelf te beslissen hoe hij of zij dingen wil doen.
Nu begrijp ik dat er bij medewerkers wel consequenties zijn als ze uiteindelijk toch niet hun verantwoordelijkheid nemen. Het is namelijk geen speeltuin. Als mensen echt niet doen waar ze voor verantwoordelijk zijn, dan zul je in actie moeten komen. Je zult dan moeten achterhalen wat er aan de hand is, waarom iemand niet goed presteert. En afspraken maken over hoe de medewerker wel tot goede prestaties komt. En als hij of zij het echt niet oppakt, besluiten dat deze medewerker niet binnen je team of organisatie past en doen wat nodig is (een casus opbouwen om tot ontslag te komen of overplaatsen naar een afdeling waar hij of zij wel tot zijn recht komt).
Oefening
Bepaal voor jezelf welke Visie jij hebt ten aanzien van leidinggeven. Hoe wil je leidinggeven? Wat zijn je belangrijkste uitgangspunten? Hoe denk jij het maximale uit je mensen te halen?
De komende weken komt er elke week een artikel waarin 1 van de 6Vs wordt besproken. Die artikelen zijn hoofdstukken uit mijn boek De moed om te vertrouwen. Volgende week week deel 3. Lees hier deel 1 >>>
Bron: De moed om te vertrouwen
Door: Marjan Haselhoff
