Bij aanhoudende stress kan het gebeuren dat de balans in je autonome zenuwstelsel verstoord raakt. Werkdruk, privéproblemen of veranderingen doen namelijk een beroep op je gaspedaal. De aanhoudende vraag naar extra activiteit leidt tot overmatige activiteit van je sympathische zenuwstelsel: het pedaal wordt steeds een klein beetje verder ingetrapt. De meeste mensen zijn zich van dat mechanisme niet bewust. Langdurige disbalans kan leiden tot burn-out, een situatie waarin de balans tussen gaspedaal en rempedaal lange tijd nodig heeft om te herstellen.
In intense situaties reageren mensen op verschillende manieren. Iedereen heeft zijn voorkeursreactie, die ontstaan is uit gewoontepatronen die we opbouwen tijdens ons leven. Er zijn zelfs aanwijzingen dat reactiepatronen op stress zich al opbouwen vóór de geboorte. De documentaire In Utero (Gyllenhaal, 2015) gaat hierover.
Het beïnvloeden van aanhoudende stress
Naarmate we gespannener, vermoeider, overprikkelder of hongeriger zijn is het moeilijker onze innerlijke toestand positief te beïnvloeden. Als je ontspannen en helder bent, heb je meer invloed op je eigen balans. Hoe eerder je je reacties opmerkt, hoe makkelijker het is om door middel van je lichaamshouding, je adem, je zintuigelijke waarneming en je verbeeldingskracht terug te komen naar je balans.
Sommige mensen zijn genetisch beter bestand tegen stressvolle gebeurtenissen en aanhoudende stress dan andere. Je weerstand tegen stress hangt ook af van je leeftijd, je geschiedenis, je lichamelijke conditie en je veerkracht. Veerkracht is de mate waarin je in staat bent om soepel in het leven te staan, ontspannen mee te veren met tegenslag en voorspoed. Dat vermogen heeft onder andere te maken met de beleving die je hebt van je vermogen om stevig te staan.
Je stresstoestand beïnvloeden
Je bent op weg naar een afspraak die je spannend vindt. Zet je telefoon uit en benut deze tussentijd om overbodige stress los te laten. Focus op een van de volgende opties. Lukt dat goed? Oefen er dan twee tegelijk!
- Laat je schouders zakken.
- Ontspan de spieren in je gezicht.
- Voel je handen; kunnen ze losser?
- Wees je bewust van je voeten.
- Maak contact met je adem: adem energie in en laat spanning los op elke uitademing.
- Merk op wat je onderweg ziet, ontspan daarbij je ogen zo veel mogelijk.
- Luister naar muziek en zing zo hard mogelijk mee met je favoriete nummer.
- Stel je voor dat je ontspannen binnenkomt en dat het gesprek goed verloopt.
Als je bent aangekomen, ga dan zonder haast naar je afspraak. Zo arriveer je open en ontspannen op je plaats van bestemming. Meer ontspanning, minder aanhoudende stress.
Bron: Stevig staan in intense situaties
Door: Paula Kolthoff
