Verandering gaat alle kanten op. In iedere organisatie en bij iedere verandering ontstaan processen die niet in lijn zijn met hoe het hoort. Niet in lijn met hoe we het vooraf hadden bedacht en verwacht. Processen en samenwerking zitten dan in de knoop. Dat is niet erg, het is onherroepelijk.
Weerstand en chaos ontstaan omdat er één manier is waarop de dingen goed gaan en er heel veel manieren zijn waarop de dingen fout kunnen gaan. Dit is geen pessimistisch wereldbeeld of een verlies van vertrouwen in de mensheid. Het is hoe entropie werkt, oftewel, de wetenschap van orde en chaos.Altijd in de knoop
Wetenschapsjournalist Diederik Jekel legde dit uit toen hij te gast was bij De Wereld Draait Door. Jekel pakte het snoertje van zijn koptelefoon en vertelde: ‘D’r is één manier waarop het snoertje níet in de knoop kan zijn, namelijk gewoon dat ie recht is. Maar als ik er nou eens een knoop in maak, dan kan ik die knoop hier hebben en ik kan ’m ook hier hebben.’ Om af te sluiten met de conclusie dat je oneindig veel meer variaties hebt om te komen tot een snoer dat in de knoop ligt. Door entropie ligt het snoertje van je koptelefoon áltijd in de knoop, door entropie ontstaat in organisaties altijd weerstand en chaos tijdens een verandering. De kans is simpelweg veel groter dat het anders loopt dan dat ene ideale scenario dat staat beschreven op papier. Wat er ook gebeurt, in organisaties proberen we uit alle macht vol te houden dat ons veranderproces een recht koptelefoonsnoertje is. We hopen op een veranderproces dat perfect van A naar B loopt. Maar de les van Diederik Jekel is dat we er iedere dag vrolijk op los variëren en zo onze samenwerking keer op keer in de knoop leggen.Lees ook:
Wat is scenarioplanning?
Knoopjes in het snoer van verandering
Een leidinggevende die op de hei belooft ondernemerschap toe te juichen maar je op de werkvloer toch aan alle kanten aan het lijntje houdt. Een medewerker die maandag aangeeft enthousiast te zijn over de nieuwe strategie maar dinsdag tegen zijn collega’s moppert dat het weer zo nodig anders moet. Die ene klant die toch andere wensen heeft dan uit het marktonderzoek naar voren kwam. Allemaal net even anders dan van tevoren gehoopt en verwacht. Allemaal knoopjes in het snoer van je verandering.