Digitale disruptie? Verandering ligt uiteraard altijd op de loer, maar we moeten niet overdrijven.
Als we op alle alarmbellen afgaan, staat digitale disruptie op het punt menige bedrijfstak en organisatie de doodsklap te geven – tenzij je nu in actie komt. Natuurlijk veranderen er dingen in je business. Dat was altijd al zo. Maar, zegt Freek Vermeulen (universitair hoofddocent aan de London Business School): ‘Enkele van de meest voorkomende overtuigingen over hoe dit gaat gebeuren, almaar herhaald door consultants, zelfbenoemde goeroes en sprekers op congressen, zijn overgesimplificeerd, niet begrepen of verkeerd toegepast.’ In de meeste ‘normale’ businesses zal digitaal een andere impact hebben dan voor digitale reuzen als Amazon, Google en Facebook.Vier nuanceringen bij digitale disruptie
- De winnaar haalt niet per se de hele buit binnen. Winner takes all, is de gedachtegang, als gevolg van netwerkeffecten: als je snel veel gebruikers aan je bindt, wordt je netwerk snel aantrekkelijker en trek je de hele markt naar je toe. In werkelijkheid is dat meestal helemaal niet zo. Netwerken zijn namelijk zelden exclusief. In Parijs hebben restaurants deals met Foodora, UberEats én Deliveroo, in Singapore rijden taxichauffeurs voor Uber én Grab.
- Aanvullingen zijn geen vervangingen. Vaak wordt gedacht dat nieuwe technologie onvermijdelijk de oude technologie achterhaald maakt en vervangt. E-mail verving inderdaad de fax, en flashgeheugen de diskette – maar het is eerder uitzondering dan regel dat zoiets gebeurt. Meestal blijven technologieën – minstens voorlopig – naast elkaar bestaan.
- Geografie blijft belangrijk. Nog een misverstand is dat geografische afstand niet meer relevant is nu we wereldwijd in realtime kunnen communiceren. In werkelijkheid zijn nabijheid, connectie en face-to-face interactie in heel veel dienstverlenende sectoren (zoals consultancy) nog steeds een cruciale factor.
- Snelheid? Wacht even. Een centraal kenmerk van het digitale tijdperk is snelheid, wil het credo. Alles verandert supersnel, dus moeten bedrijven supersnel meeveranderen. Máár: onderzoek heeft aangetoond dat de wereld van nu helemaal niet sneller verandert dan vroeger. Én: als je in een snel veranderende bedrijfstak even snel meeverandert, riskeer je van de ene bevlieging naar de andere te rennen. Second Life, weet je nog? En dat ING daar razendsnel zwaar in investeerde om de boot niet te missen? Weggooide tijd, energie en geld. De boot van disruptie vertrok niet.