Liefde draait om gelijkwaardigheid. Niet vreemd dat leiders van liefdevolle organisaties dan zoeken naar andere organisatiestructuren. Zelfsturende teams, zelfsturing. Holacratie, Ricardo Semler, Lean Six Sigma. Allerlei nieuwe organisatiestructuren komen voorbij. Ze passen bij een ontwikkeling die na corona is versneld. Van regels en controle naar vrijheid en vertrouwen. Van functies naar taken. Weg met dat machiavellistisch leiderschap, welkom coachend leiderschap. Met autonomie, talent- en groeiontwikkeling en zingeving als grote werkmotivators.
Jongeren willen zelf aan het stuur. Dat is lastig als je hebt te maken met managers die zich gedragen als ouderwetse schoolmeesters. Dat is lastig met een organisatie waarin iedereen zijn eigen koninkrijkje verdedigt. Maar ook logisch als je weet dat binnen traditionele organisaties leiders worden afgerekend op de resultaten van hun eigen republiekje. Terwijl 92 procent van diezelfde leiders zich zorgen maakt over die traditionele structuren. Maar ze weten niet hoe ze een verandering kunnen losmaken. Om in de woorden van René te blijven: er liggen te veel balken op de spoorlijn en die laten zich als A12-klimaatklevers niet gemakkelijk verwijderen. Omdat managers bang zijn dat ze hun baantje en privileges kwijtraken. Omdat ze weten dat hun silo-denken en old skool strategieën al jaren zijn achterhaald. Maar zin om vrijwillig te vertrekken of zichzelf te ontwikkelen, nee, die goesting hebben ze niet.
Holacratie in Groningen
Dat klopt. Hij zag na een paar jaar meer liefde. Daar was echt flink veel tijd en geduld voor nodig. Jeroen Bos, CEO van het IT -bedrijf Bossers en Cnossen (B&C) uit Groningen, besloot in 2010 tot een andere organisatiestructuur, een holacratie. Een dynamisch besturingsmodel zonder managers, georganiseerd rondom het werk in plaats van rondom mensen. Niemand heeft een vaste functie, maar iedereen doet wat nodig is en draagt daarvoor zelf de verantwoording. ‘Er is nog altijd een kapitein aan boord die koerst richting het hogere doel van de organisatie. De bemanning bepaalt wat de beste manier is om dat doel te bereiken.’ Heel simpel, bedrijven hebben nieuwe organisatiemodellen nodig. Om drie redenen, zegt Jeroen. Old skool hiërarchische structuren brengen orde en stabiliteit, maar kunnen lastig omgaan met de complexiteit van een wereld die alsmaar sneller verandert.
Dat vraagt om sneller handelen en beslissen. Informatie van de werkvloer naar boven halen om die in de bestuurskamer om te zetten in beleid, dat ze weer in plannen en opdrachten naar beneden sturen, echt, dat is te traag. Met als grote remblokken traditionele managers.
Jeroen: ‘Die hebben vaak andere prioriteiten en vormen een bottleneck als je snel en accuraat wilt inspelen op marktontwikkelingen en klantenwensen.’ Een tweede reden: de arbeidsmarkt. Vroeger bleven mensen gerust dertig à veertig jaar in dienst bij dezelfde werkgever. Jonge mensen werken nu zo’n vier jaar bij een bedrijf en willen daarna iets anders. ‘In een wereld waarin mensen niet meer kiezen voor lifetime employment, moet je een ander type organisatie bouwen.’
Inzetten op een nieuw avontuur
De derde ontwikkeling zit in Jeroen zelf. Hij is zelf de jongste niet meer, en ja, misschien zijn er anderen aan B&C-boord met betere ideeën. ‘Laten we de kracht van de organisatie gebruiken om klantenvragen en businessvraagstukken op te lossen.’ Natuurlijk kon hij nog een paar jaar op dezelfde hiërarchische manier voortsukkelen. Maar hij dacht: laten we inzetten op een nieuw avontuur. Om het bedrijf klaar te maken voor de toekomst. Met een liefdevolle organisatie waar mensen kunnen groeien, met elkaar leuke dingen doen en zichzelf ontplooien.
Want dat betekent ‘liefdevol’ voor hem. Dat je een bijdrage levert aan de ontwikkeling van anderen. Natuurlijk heb je als onderneming geld nodig, maar dat is voor hem nooit een primair doel geweest. Geld is het resultaat van je succes. Jeroen: ‘Als ik voor het geld had gekozen, was ik nooit met die transformatie begonnen. Dan hadden we de afgelopen jaren veel meer omzet genereerd. Maar als ik nu om me heen kijk, ja, daar word ik zelf ook heel gelukkig van.’
Beluister de Boom Management Podcast: Hart voor zaken met Cor Hospes
Bron: Hart voor zaken
Door: Cor Hospes
