Elke boer weet op basis van de seizoenen hoe hij zijn land moet bewerken en dieren hebben een ingebouwde biologische klok die ze vertelt wat ze elk seizoen moeten doen. Kunnen de vier seizoenen ons dan ook iets vertellen over het effectief managen van de groei van organisaties? Je leest het in dit artikel.
Waarom is succes moeilijk vol te houden?
Heb jij je weleens afgevraagd waarom succes moeilijk vol te houden is? Begin jaren negentig worstelde voormalig BCG (Boston Consulting Group) werknemer en Harvard Business School doctoraatsstudent Clay Christensen met dezelfde vraag. Het viel hem op dat de regels die tot succes leiden, meestal niet gelijk zijn aan de regels die het succes in stand houden. En alles wordt een stuk ingewikkelder wanneer goede managers zich verzetten tegen het leren en toepassen van de nieuwe regels.
Christenen ontdekte in zijn onderzoek dat ‘wat vaak de achterstand veroorzaakt, twee principes van goed management zijn die in business schools onderwezen worden: dat je altijd moet luisteren naar en inspelen op de behoeften van je beste klanten, en dat je investeringen moet richten op de innovaties die het hoogste rendement beloven.’Â
Toch zorgen deze principes er in de praktijk juist voor dat een succesvol bedrijf faalt. Met andere woorden: het juiste doen is het verkeerde doen. En managers zijn vaak heel goed in hun werk, wat betekent dat ze extra vatbaar zijn voor mislukking. Dit verhaal wordt duidelijker als we kijken naar levenscyclus van een appelboom.
S-curve van de levenscyclus van een appel
Lessen van de boomgaard
Elk jaar maakt een appelboom een proces van groei en verandering door, dat geïllustreerd kan worden aan de hand van een S-curve (of Groei-Curve).
Vier seizoenen of fasen bepalen bepaalde groeiniveaus. Fase 1 (lente) is een voorbereidende fase waarin kleine veranderingen grote gevolgen hebben. In fase 2 (zomer) groeien de knoppen uit tot appels, die vervolgens volwassen worden. In fase 3 (herfst) worden de vruchten van fase 2 geplukt, waarbij gebruik wordt gemaakt van processen die de oogst helpen stroomlijnen. In fase 4 (winter) wordt alles wat eerder is gedaan bewaakt en bewaard en wordt er geprofiteerd van de zoetheid van de eerdere fases (bijvoorbeeld in de vorm van appelmoes).
De S-curve brengt niet alleen de geboorte en groei van de appelboom in kaart, maar toont ook het onvermijdelijke en uiteindelijke einde. Nadat de bladeren op de grond zijn gevallen, komt de boom in een slapende toestand waarin niets geproduceerd wordt. Niets duurt eeuwig: dat is een onontkoombare natuurwet.
Organisaties volgen dus ook een S-curve pad waarin groei wordt gevolgd door bloei en snelle ondergang. Als organisaties jarenlang in leven willen blijven, moeten ze, net als de appelboom, ‘springen’ naar een nieuwe S-curve.
Tegenpolen omarmen
De appelboom is heel scherp wanneer het gaat om de timing van zijn productie en weet dat het herfst is omdat het fruit aan de boom rijp is. De boom bereidt zich daarna voor op een productieve slaap, waarin hij de lente van volgend jaar voorbereidt.
Twee processen van groei en verval worden dus bijna gelijktijdig beheerd, om voorbereid te zijn op de lente van volgend jaar.
Organisaties die willen slagen, moeten net zo slim zijn als de appelboom en zich voorbereiden op hun eigen lente en deze zelf creëren terwijl de ‘appels nog aan de boom’ hangen.
Organisaties moeten dus beginnen met het plannen en ontwikkelen van de lente-activiteiten van volgend jaar, terwijl ze nog aan het oogsten zijn. Tijdens dit regeneratieve proces omarmen ze twee tegenpolen: groei en stabiliteit aan de ene kant, en verandering en verscheidenheid aan de andere kant. Er kan in deze fase veel geëxperimenteerd worden, wat mogelijk weer tot innovaties in de volgende fase leidt.
Het belang van de juiste mensen
Er zijn boeren nodig om het land te bewerken en de appels te oogsten, en daar heb je de juiste mensen voor nodig. Om een organisatie permanent te laten ‘bloeien’, is het ook essentieel om de juiste mensen in huis te hebben.
Mensen die volgens de metafoor van de appelboom gemaakt zijn voor het lenteseizoen, en graag nieuwe dingen ontdekken en innoveren, gedijen bijvoorbeeld minder goed in het oogstseizoen van de herfst. In oktober zijn er immers geen bloesems.
Uiteindelijk zal er genoeg tijd genomen moeten worden voor verandering. Er zal misschien een herstructurering van een organisatie plaatsvinden en er zullen mogelijk divergente denkers moeten worden ingehuurd, om innovatie te kickstarten. Op deze manier wordt de ‘flow’ van een organisatie niet meer belemmerd en kan ze de vruchten van haar succes blijven plukken.
Geschreven door Sebastian Hamers, Human Insight