Als interne adviseur heb je een bijzondere plek in jouw organisatie: je maakt er deel van uit, maar staat tegelijkertijd buiten het primaire proces. Die positie biedt veel kansen om vraagstukken proactief op te pakken, bij te dragen aan veranderingen en zaken in beweging te krijgen. Je kunt je onderscheiden door goed werk te leveren, in de samenwerking oog te hebben voor ieders belangen en je te blijven ontwikkelen.
Wat doet een adviseur?
We starten met een definitie. Een adviseur:
- Werkt vanuit zijn expertise.
- Proactief of in opdracht.
- Samen met anderen aan steeds betere oplossingen voor organisatievragen.
- Onderzoekt daarbij het hele vraagstuk en brengt veranderkundige kennis in.
- Met als resultaat een tevreden klant, organisatie en adviseur.
Een interne adviseur werkt vanuit zijn expertise
‘Wat is de meerwaarde die je creëert ten opzichte van de inhoud? Wat voeg je toe?’ - Rijk van Ark, directeur (Metropoolregio Amsterdam)
Adviseren is geen vak; het is een rol die je inzet om je expertise, jouw specialistische kennis en ervaring op je vakgebied, over de bühne te krijgen. Een rol als een ambacht, die je alleen leert door je erin te bekwamen: dat betekent veel vraagstukken aanpakken, leren van ervaren vakcollega’s en voortdurend slijpen aan je expertise, jezelf en je competenties en instrumentarium. Ad visere betekent anders kijken. Omdat jij als adviseur een specifieke expertise hebt, kijk je op een andere manier naar vraagstukken en problemen.
Een adviseur werkt proactief of in opdracht
Een interne adviseur gaat vanuit jouw expertise en organisatiegevoel proactief aan de slag met vraagstukken. Dat kan vanuit jouw professionele trots of juist omdat je ergens van baalt. Proactiviteit is van belang, omdat je anders te laat betrokken wordt en eindigt als uitvoerder. Daarnaast krijg je opdrachten van je klanten, van je leidinggevende of vanuit het MT.
Een adviseur werkt samen met anderen aan oplossingen voor organisatievragen
Voorbeeld Adviseur zonder steun
In een onderzoekscentrum werkt de kwaliteitsadviseur aan het vergroten van het veiligheidsbewustzijn van de medewerkers door op allerlei manieren hun houding en gedrag aan te scherpen. Het management vindt dat wel belangrijk, maar heeft andere prioriteiten: de productie staat onder druk, de concurrentie neemt toe, er moet gewoon gewerkt worden. In de loop van de tijd komt de adviseur steeds meer alleen te staan in zijn streven naar meer veiligheidsbewustzijn. Hij krijgt het zonder steun van ‘boven’ niet voor elkaar om stappen te maken. Totdat het een keer misgaat en er een ongeluk gebeurt …
Je werkt continu samen met je collega’s en andere betrokkenen om de organisatie verder te helpen. Adviseren doe je niet alleen! Ook werken adviseurs steeds vaker met een been in de organisatie en met het andere been buiten. Dat geeft spanning. De buitenwereld vraagt bijvoorbeeld om flexibiliteit, maar organisaties sturen vaak op controle en efficiency. Deze spanning bestaat ook tussen de lijnorganisatie en stafadviseurs (tweebenigheid).
Je wilt steeds beter werk leveren en leren van je praktijk door (zelf)reflectie. Je wordt een professional door ervaring op te doen in je dagelijks werk. Je streeft naar verbeteringen in de organisatie voor je collega’s en klanten zonder je te veel te laten hinderen door procedures die binnen de organisatie gelden. Dit doe je door zo dicht mogelijk bij het primaire proces te werken aan (kleine) verbeteringen.
‘Adviseren is mensenwerk, het is beïnvloeden op een heel transparante manier. Dit zijn de keuzes, dit is wat er in de aanbieding is, dit zijn de consequenties.’ - André de Kok, stelselarchitect (Rijksdienst voor Identiteitsgegevens)
Een interne adviseur onderzoekt het hele vraagstuk en brengt veranderkundige kennis in
Als interne adviseur draag je altijd bij aan een verandering, hoe klein ook. Soms ben je onderdeel van de verandering, soms ben je verantwoordelijk voor de gehele verandering. Helaas wordt veranderkundige kennis vaak van buiten gehaald door externen in te huren, terwijl er voldoende ervaring in de organisatie aanwezig is. Naast het deel waarover je adviseert, kijk je altijd naar het hele vraagstuk en de bijdrage aan de organisatie. En hoe er met jouw advies wordt gewerkt. Daarom zijn veranderkundige kennis en ervaring belangrijk voor jou als adviseur. Als ICT’er bijvoorbeeld zorg je ervoor dat je tijdens de ontwikkeling van een nieuw systeem de gebruikers erbij betrekt en samen met hen en het management onderzoekt hoe het systeem verbeterd kan worden. Voor controllers is het een groot verschil of je een rapportage maakt louter op basis van een spreadsheet of dat je een rapportage maakt met maatwerkaanbevelingen voor jouw directeur. Zo lever je meerwaarde.
Reflectie
-
Welke bijdrage lever jij aan veranderingen? Hoe staat het met jouw kennis over veranderprocessen? Wat werkt wel en wat werkt niet bij veranderingen in jouw organisatie?
Een adviseur werkt aan tevredenheid van de klant, van de organisatie en van zichzelf
Als adviseur sluit je aan bij de missie, visie en omgeving van de organisatie. De adviesvragen die je krijgt, zijn hiermee altijd verbonden. Je komt beter in positie als je jouw klanten én de organisatie verder helpt met je advies. Je zorgt bijvoorbeeld bij het schrijven van je advies dat je dit afstemt op degene voor wie het bedoeld is. Als financieel professional zorg je ervoor dat jouw doelgroep de cijfers uit je advies makkelijk kan begrijpen en interpreteren. En als er bijvoorbeeld vanuit de Participatiewet nieuwe medewerkers bij de organisatie gaan werken die extra begeleiding nodig hebben vanwege hun handicap, zul je als hr-adviseur samen met de betrokken afdelingen moeten nadenken over de mogelijkheden van deze begeleiding. Daar mag je kritisch in zijn, ook naar je klant. En natuurlijk werk je aan je eigen tevredenheid door betekenisvol werk te doen waarin je jezelf kunt ontwikkelen en waarvan je energie krijgt.
Als interne adviseur ben je nooit eindverantwoordelijk voor een verandering, dat is het management of de directie. Veel verwarring ontstaat doordat adviseurs een te groot deel van een veranderproces op hun schouders nemen (of krijgen) zonder de daarvoor benodigde middelen of macht te hebben — een hang-yourself-constructie. Je kunt jezelf behoeden voor deze valkuil door jouw verantwoordelijkheden zelf scherp te hebben en hierover heldere afspraken te maken met de klant.
Reflectie
-
Hoe helder zijn de afspraken die jij met jouw klanten maakt over de verantwoordelijkheden rondom een opdracht?
Bron: Advieskunst