Wanneer komt jou boodschap aan? Daarmee kun je stellen: jouw communicatie is even effectief als de mate waarin jouw boodschap bij de ander aankomt. De ander moet het gevoel hebben te zijn verstaan. Wanneer we dit zo lezen ligt hier een randvoorwaarde bij het voeren een verandergesprek. Zorg ervoor dat jouw boodschap aankomt. Dat doe je door eerst het contact goed te leggen.
Vraag jezelf eens af: is er contact gemaakt? Is er verbinding tot stand gekomen? Voelt de ander zich gehoord? Zo ja, dan is de kans groot dat de ander jou ook verstaat. Er is namelijk niets zo frustrerend als veel tijd en energie stoppen in het communiceren terwijl jouw boodschap niet aan lijkt te komen. Je bespaart jezelf een hoop werk en je wint aan effectiviteit wanneer je er in een gesprek eerst voor kan zorgen dat jouw boodschap aankomt.
Communicatie is als een sluis
Een simpele metafoor is die van een sluis. Je zou een gesprek tussen jou en een collega kunnen vergelijken met water dat van de ene kant naar de andere kant van de sluis moet. Jouw communicatie en wat je tijdens een gesprek zegt kun je vergelijken met de waterdruk van jouw kant. De mate waarin er daadwerkelijk water naar de overkant stroomt, is de mate waarin jouw boodschap aankomt. Daartussen staat de sluis. Heb je geen contact gelegd, dan staat de sluis dicht. Heb je contact gelegd, dan staat de sluis open. In deze metafoor vraagt het weinig verbeeldingskracht om je voor te stellen dat het opvoeren van de druk op de sluis weinig effectief is. Veel effectiever is het openzetten van de sluis. Dat doe je door contact te maken.
Hoe maak je contact?
Hoe je dat het beste doet? Dat illustreerde dr. Schippers treffend: hij vertelde dat hij voor veel medici trainingen heeft verzorgd in gespreksvoering. De boodschap van medici komt namelijk niet altijd over. Ze hebben eens onderzocht hoeveel patiënten onthielden van wat de dokter hun vertelde. Het antwoord: onthutsend weinig. In zijn training vroeg hij eens: ‘Wat is het meest indrukwekkende dat je leerde?’ Een medicus antwoordde: ‘Dat we eerst toestemming moeten vragen voordat we iets uitleggen aan de patiënt.’
Leren toestemming vragen. Wanneer je toestemming hebt van de ander, staat de ander open voor wat jij te zeggen hebt. Dan staat de sluis open. Dat hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn, het kan met een simpel zinnetje: ‘Mag ik u iets uitleggen?’
Wanneer je dit vraagt, zijn er twee mogelijkheden: 1. De ander zegt ja, waarna je er zeker van kan zijn dat jouw boodschap aankomt, en 2. De ander zegt nee. Dat is mogelijk niet het antwoord waar je op hoopte, maar het geeft wel een prachtige opening voor een verder gesprek. Vraag dan door: vertel eens, waarom? Het gesprek dat je dan hebt, is kennelijk het gesprek dat je dan hebt te voeren. Dat vraagt de nodige aandacht, scherpte, helderheid en nieuwsgierigheid. Maar het is een stuk effectiever dan communiceren zonder toestemming van de ander. Dan weet je namelijk zeker dat jouw boodschap niet aankomt.
Versta de ander
Zorg dat de ander zich verstaan weet. We kennen allemaal wel de voorbeelden van gesprekken waarin beide betrokkenen langs elkaar heen praten. Wanneer er conflict ontstaat door een verhit gesprek, of wanneer de een iets aan de ander aan het uitleggen is en je de ander ziet denken: ‘Jaja, het zal wel.’ Hoe anders zouden al deze gesprekken kunnen zijn wanneer er toestemming was gevraagd om iets uit te leggen.
Ik ben benieuwd hoe dit bij jou gaat in de gesprekken die jij voert in jouw verandercasus:
- Wanneer komt jouw boodschap niet aan? Kun je daar voorbeelden van geven?
- Wanneer ben je wel effectief in jouw communicatie? Welke voorbeelden ken je?
- Weet de ander zich verstaan in jouw gesprekken?
Beluister de Boom Management Podcast: Veranderen vanuit de ander met Thijs Leenman
Bron: Verandergedrag
Door:
