In de VS wordt tegenwoordig veelvuldig het begrip VUCA gebruikt, een term die ook in Nederland steeds meer opgang maakt. VUCA is de snel veranderende wereld waarin wij ons als individuen en organisaties op dit moment bevinden, die zich kenmerkt door een hoge mate van onzekerheid en complexiteit. VUCA geeft ook het belang aan van aanpassingsvermogen nu het steeds lastiger wordt om plannen met een tijdspanne van vijf of tien jaar tot in detail uit te werken.
VUCA: een acroniem
De vier letters in het acroniem komen van de Engelse termen:
- volatile (snel veranderend);
- uncertain (onzeker);
- complex (complex);
- ambiguous (vaag/dubbelzinnig).
Alles verandert steeds sneller en kleine factoren kunnen steeds grotere en meer complexe gevolgen hebben, daarom is het zaak om als persoon en organisatie flexibeler te worden, te zijn en te blijven. Zo kun je snel en makkelijk aanpassingen doen die een positief effect hebben op je belangrijkste stakeholders.
VUCA: Ingrijpende veranderingen
Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkelingen bij organisaties als Nokia en Kodak. Hoewel Nokia zichzelf verschillende keren opnieuw uitvond en transformeerde van fabrikant van houtpulp, naar fabrikant van rubberproducten, naar fabrikant van personal computers en mobiele telefoons, miste het bedrijf uiteindelijk toch een cruciale slag. Terwijl de Finse telefoonfabrikant een recordjaar kende in 2007 en lange tijd veruit marktleider was, bracht een gebrek aan innovatiekracht het bedrijf aan de rand van de afgrond. Het wachtte te lang met de overstap naar een nieuw besturingssysteem, waardoor Apple en Google de Finnen snel voorbij konden streven. Ondanks de lange historie van verandering zorgde een te langzame innovatie binnen enkele jaren voor een marginalisering van het eens zo gerenommeerde wereldmerk.
Tribes
Veel organisaties zijn momenteel druk doende zich zo wendbaar mogelijk te maken, bijvoorbeeld door zich als tribes in te richten. Agile organisaties werken met diverse squads, dat wil zeggen kleine multidisciplinaire en zelfsturende teams die uit maximaal negen personen bestaan. Al deze squads hebben een eigen doelstelling en ze dragen volledige verantwoordelijkheid voor het behalen daarvan. In een squad werken collega’s samen vanuit alle disciplines die nodig zijn om de opdracht goed te volbrengen. Als de opdracht is afgerond, wordt de squad weer ontbonden en gaan de leden in andere squads aan de slag.
Nieuwe manieren van organiseren zoals agile management en het werken in tribes – methodes die we kennen uit bedrijven als Spotify, Netflix, Google en ING – zijn voor veel organisaties revolutionaire en ingrijpende veranderingen. Maar wijzigingen in organisatiestructuren en -methodieken blijken geenszins een garantie voor succes, zo weten we uit veelvuldig onderzoek. Uiteindelijk zijn het altijd de medewerkers die wel of niet in staat blijken om in de nieuwe werkwijze te kunnen functioneren. Niet iedereen beschikt immers in gelijke mate over het vermogen om zich aan te kunnen passen. Succesvol verandermanagement in organisaties is grotendeels afhankelijk van het aanpassingsvermogen van haar professionals.
Bron: De Kunst van Duurzaam Presteren
Van: Bas Kodden
