Waarvoor kom jij elke ochtend je bed uit en waarvoor ben je bereid soms uren in de file te staan? Ook op z’n Japans kun je daarachter komen. Ikigai heet die ontdekkingstocht. Iki staat voor leven, gai verwijst naar nut, waarde, effect, resultaat, naar de verwezenlijking van wat je hoopt. Samen betekenen iki en gai ‘een reden om te bestaan’. Het ikigai-model bestaat uit vier elkaar overlappende cirkels.
De cirkels
In het hart, in de eerste cirkel, ligt jouw drive, jouw levensdoel. Waar houd je van, bij welke dingen verlies jij het gevoel van tijd? Wat zijn je hobby’s, interesses of passies die je altijd al hebt willen nastreven? Welk werk zou je het liefste doen als je daarvoor niet werd betaald? In de tweede cirkel omschrijf je waar je goed in bent. Wat je talenten en vaardigheden zijn. Waarin je uitblinkt en wat je beter kunt dan wie dan ook, van nature of aangeleerd – ja, die superpowers.
In de derde cirkel schrijf je welke producten of diensten de wereld volgens jou nodig heeft. En welke problemen spelen er wereldwijd? Identificeer die en ga kijken hoe jij die kunt oplossen met jouw passies en vaardigheden. De vierde cirkel: waarmee kun jij je geld verdienen? Hoe kun jij je passie, vaardigheden en kennis omzetten in een duurzame bron van inkomsten?
Als het niet lukt: draai het om
Als jij het lastig vindt sommige vragen te beantwoorden, draai die dan om. Waar houd je niet van, waar ben je niet goed in? Het tegenovergestelde is het antwoord dat je zoekt. Stel, je bent supergoed in koken en je wilt ook iets betekenen voor de wereld. Dan zou jij een vegetarisch/veganistisch restaurant of urban farm kunnen beginnen. Om mensen te laten ervaren dat groenten meer dan een bijgerecht zijn. Voorbeeld.
Mark Tuitert won Olympisch goud na een schaatsleven met pieken en vooral tegenslagen. In zijn workshops en trainingen leert hij mensen hoe ze beter met uitdagingen kunnen omgaan om betere beslissingen te nemen. Hij combineert zijn ervaringen als topsporter met een wil anderen te helpen beter te worden in wat zij doen.
Tussen vorkbuigen en auto’s tatoeëren
Wat is jouw ikigai? Misschien kun je er iets mee. Het geldt ook voor ikigai: er is geen golden nugget voor het vinden van een hoger doel of grotere vervulling in je leven. Dat perfecte levensdoel, nuh, soms kun je dat niet vinden. Dat hoeft er ook niet te zijn. Misschien ben je al meer dan gelukkig met wat je al doet. Of misschien moet je iets verder kijken dan een beroep. Sommige mensen voelen zich niet vervuld in hun werk, maar wel door hun gezin of vrijwilligersactiviteiten. Het kan ook zijn dat de vier ikigai-cirkels elkaar bestrijden. Iemand kan een enorme passie hebben voor navelpluisjes verzamelen, auto’s tatoeëren of honden optutten, maar ja, wie in de wereld zit daarop te wachten?
Of andersom. Ineens kun je prima verdienen met vorkbuigen of modderbalbeschilderen, dat blijkt een enorme hype, maar ja, als je daarin niet goed bent … Ook niet onbelangrijk. Een passie is hartstikke fijn en maakt jou misschien heel gelukkig, maar mag nimmer ten koste gaan van je gezin of gezondheid. De liefde voor jezelf en de mensen die jou liefhebben gaat altijd voor.
Stuiteren door een lege ruimte
Een lege ruimte. Aarzelend wandelen de managers van het zeskoppige MT de kamer binnen. Twee vrouwen, vier mannen. Ze kijken elkaar verbaasd aan. Zijn ze in de goede ruimte, vragen ze. Ze zouden toch een training krijgen? Een kick-off voor de zoektocht naar hun purpose. Ik geef ze een hand en stel ze gerust. Twee uur hebben we. Er is geen agenda en dat maakt topmensen in het bedrijfsleven vaak een beetje kriebelig. Net zoals geen tafels en stoelen waarachter ze zich kunnen verschuilen. ‘Jullie zijn zelf aan de beurt om deze ruimte te vullen,’ zeg ik. ‘Met jullie verhalen.’
Wat is de maatschappelijke bijdrage van hun bedrijf? Wat vormt hun persoonlijke bijdrage aan het bedrijf? Hoe ziet hun gelukkigste dag op het werk eruit? Waarom staan ze elke dag op voor het bedrijf? Iedereen praat en luistert, en raakt met elkaar in verbinding. Tennisballen stuiteren door de ruimte. Na twee uur wil eigenlijk niemand weg. De gesprekken vormden de basis van de purpose van hun organisatie. Legden een koppeling tussen hun persoonlijke doelen en het hogere doel van de organisatie. Als je die match kunt vinden, dan voel je drive, dan krijg je richting en energie.
Bron: Hart voor zaken
Door: Cor Hospes