Ik droeg mijn lievelingssloffen. Van die Scandinavische instapsloffen, met zo’n vilten zooltje dat (weet ik nu) in de loop van de tijd steeds gladder wordt. Ik had ze al jaren, had ze gekocht in mijn lievelingsstad Stockholm. Het gebeurde in een split second, op de natte keukenvloer. We gingen de kerstboom optuigen, ik was lekker druk bezig met de voorbereidingen, zette een stap naar rechts, dat been gleed weg, in het andere been schoot de knie uit de kom en bam, knieschijf gebroken.
Stom!
En daar zat ik dan ineens, met mijn been omhoog. En met mijn, net die week verschenen, optimistische boek over hoe leuk veranderen is. Over hoe het ook kan. Over andere aangrijpingspunten en de kracht van positief. Waarmee ik anderen aanspoor kleine stappen te zetten, te bewegen, te doen, het ongemak te omarmen en te accepteren dat je bent waar je bent.
Ja, als je iets te kiezen hebt, dan is veranderen heel leuk. Als het gaat over iets waar je met hart en ziel voor gaat. Waar je in gelooft. Maar wat als het je overkomt? Als je er helemaal niet blij mee bent?
In organisaties zien we dit ook regelmatig. ‘Hoezo moet mijn team waar ik zoveel plezier aan beleef opgesplitst worden?’ Of ‘Waarom moeten we over naar dit nieuwe systeem waardoor ik mijn klanten veel minder makkelijk kan helpen?’
Het overkomt je, je kunt het jammer vinden of stom, maar soms heb je er gewoon met te dealen. En dan?
Balen? Prima! Uithuilen? Doen! En dan: accepteren en door! Want echt, dat helpt. Bij een gebroken knieschijf en bij die stomme verandering in je team. Ik weet het, het is makkelijker gezegd dan gedaan. Want oh, want vond ik het lastig om de kleine stapjes te waarderen. Zeiden mijn collega’s heel aardig: ‘Wow, je gaat al veel sneller met die krukken de trap op.’ Deed ik blij maar dacht ik stiekem ‘Jaja, mooi hoor, maar ik wil gewoon zonder krukken’. Soms had ik het gewoon even helemaal gehad met dat been.
Verrassing!
Maar op een gegeven moment ontdek je dat het vooruit gaat en dat dat motiveert om verder te gaan. En dan word je ook verrast. Zelfs als je helemaal niet wilde veranderen, zie je ineens dat het ook positieve effecten heeft, waar je helemaal nooit aan had gedacht. Ik ontdekte bijvoorbeeld dat het verrassend goed uitpakte om zittend een lezing te geven, in plaats van gebarend voor een scherm te staan presenteren, zoals ik gewend was. Ook voor grote groepen. Er kwam een heel andere dynamiek in de groep. Een rustiger sfeer, meer vragen en openhartige verhalen.
Bovendien was ik vaker en langer op dezelfde plek, waardoor ik meer rust en regelmaat kreeg in mijn dag. Ik zag andere dingen, sprak mijn collega’s op kantoor vaker. En ondanks dat een deel van de energie in mijn knie zakte, kreeg ik meer ruimte in mijn hoofd voor creativiteit en ontstonden nieuwe plannen.
En ik ontdekte dat ik echt heel slecht ben in hulp aanvaarden. Zó ongemakkelijk vond ik dat. Nog steeds, maar ik herken het nu in ieder geval en kan ervoor kiezen er in het vervolg anders mee om te gaan.
Stoïcijnse wijsheid
Accepteren en door! Het klinkt wat gemakkelijk, maar het heeft alles te maken met wat de Stoïcijnse filosofen 2000 jaar geleden al ontdekten: de wereld is niet te voorspellen. Daarom kun je je volgens hen beter richten op datgene waar je invloed op hebt. En dat is niet wat er ‘is’, maar hoe jij er zelf op reageert. Hun uitgangspunt is dan ook: richt je op alles wat zich in jouzelf afspeelt. Je houding, je reacties, je gedrag, je standpunten. Want dáár heb je invloed op en dát bepaalt jouw beleving en uiteindelijk jouw geluk. De andere kant van de stoïcijnse medaille is hun boodschap: richt je niet op dat waar je geen invloed op hebt, accepteer de realiteit om je heen zoals die is. Hoe lastig soms ook.
Dus, kom je terecht in een verandering in jouw organisatie waar jij niet voor gekozen hebt? Laat je verrassen, hou een open mind, onderzoek je eigen kijk, emoties en gedachten. En besteed vooral geen energie aan je opwinden over zaken waar je geen invloed hebt. Geloof me, dat lucht op!
Door: Renate Kamp
Het leven van een mens is wat zijn gedachten ervan maken
Marcus Aurelius
