Zelden heb ik zo ademloos (pun intended) een managementboek zitten lezen! Niet omdat de hierin beschreven 8ste eigenschap van Covey nu zo boeiend is, of het persoonlijkheidsmodel van Management Drives.
Wèl omdat deze en veel andere managementlessen ingebed zijn in de bergbeklim-ervaringen van Katja Staartjes, de eerste Nederlandse vrouw op de top van de Mount Everest. In Topteams – Samen bergen verzetten van Katja Staartjes en Menno Boermans (die de werkelijk schitterend foto’s voor dit boek nam), word je meegenomen op een klimexpeditie. De management- en teamlessen die Staartjes beschrijft kunnen net zo goed gebruikt worden in de Himalaya als in jouw saaie kantoorbaan.
De managementlessen van Topteams zijn verdeeld in 6 fasen van 3 pijlers: 1. Expeditie: Doel, Koers, Voorbereiding. 2. Team: Teamgrootte, Teamprofiel, Regie. 3. Basiskamp: Energie, Vertrouwen, Communicatie. 4. Beklimming: Leiderschap, Samenwerken, Teamontwikkeling. 5. Top: Commitment, Veerkracht, Grenzen. 6. Afdaling: Succes vieren, Reflectie, Groeipad.
Lessen blijven hangen
De managementlessen uit dit boek zijn niet nieuw. Echter, de impact van een ‘fout’, of het nu een verkeerde beslissing of een niet goed functionerend team is, is tijdens de beklimming van een ‘achtduizender’ zoals de Mount Everest, wel veel groter en kan het verschil tussen leven en dood betekenen. Juist dat maakt dat je ontzettend meeleeft met Katja en haar klimteams. Je bent bang, als zij bang is bij het oversteken van een spleet via een met mos begroeide boom en met ver onder haar een woest kolkende rivier. Boos, als haar team de top niet kan halen omdat een ander team zich niet aan gemaakte afspraken houdt. Ontroerd als ze op de top staat na wekenlange ontberingen. Geschokt, als een medeklimmer de afdaling niet overleeft. Door de aansprekende verhalen blijven de bijbehorende lessen langer hangen (respectievelijk: accepteer hulp, blijf positief, vier je succes op een goed moment, denk aan de afronding).
In bekende managementboeken zoals Jim Collins’ Built to Last of Menno Lantings Olietankers en Speedboten, worden heel veel bedrijven bekeken om de effectiviteit van een methode of concept te bewijzen. In Topteams is sprake van maar 1 casus, namelijk de expedities van Katja zelf. Sterk hiervan is dat de auteur erbij was, alle omstandigheden kent die een beslissing beïnvloedden en ook zeker niet te beroerd is om voorbeelden van haar eigen falen als leider te geven. Bij de bedrijvenvergelijking kan een auteur nooit echt alle inside information krijgen, het ‘bewijs’ komt veelal uit biografieën en interviews, waardoor je niet alle context meekrijgt. Dat is bij Topteams dus anders.
Ademloos
De verhouding tussen de expeditie-ervaringen en de management-theorie kantelt richting de expedities. Hierdoor lees je het boek bijna ademloos uit, maar blijft de theorie wat oppervlakkig, per onderwerp een alinea tot hoogstens een pagina. Het vertelt wat je moet doen, maar niet hoe. Daarvoor zul je de bronnen waarnaar in de literatuurlijst worden gerefereerd moeten bestuderen, waaronder boeken van Covey, Belbin, en Lencioni.
Het boek is heel mooi uitgevoerd. De foto’s, die zeker de helft van het boek uitmaken, zijn schitterend. Daarbij is elke foto voorzien van een toepasselijke quote of les, die ook weer heel goed bij het onderwerp van het betreffende hoofdstuk past.
Dat levert een dilemma op: zet ik Topteams in de werkkamer tussen de boeken van Menno Lanting en David Graeber? Of in de zitkamer tussen de boeken van Frans Lanting en David Attenborough?
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management via haar bedrijf ESCIA. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
