Psychologische veiligheid is belangrijk voor het goed functioneren van een team. De praktijkervaringen van Energyfinder medeoprichter en auteur Hans van der Loo en de expert op het gebied van creatie van psychologische veiligheid Joriene Beks, hebben geleid tot dit uiterst leesbare boek.
In de eerste twee hoofdstukken beschrijven Hans en Joriene wat Psychologische veiligheid is, leggen ze uit dat een veilig team beter presteert en lichten ze toe welke dimensies volgens de wetenschap belangrijk zijn voor psychologische veiligheid. Het bevat zelfs een checklist om te meten of jouw team wel veilig is. Verder is te lezen dat vertrouwen één van de drie gouden ingrediënten is die een leider nodig heeft om in de groep veiligheid te creëren.
Interessant is het hoofdstuk waarin een onderzoek van Energyfinder wordt besproken waarbij teams in een matrix worden ingedeeld. Op de assen staan kwaliteit en kwantiteit en de teams bevinden zich in de Zombiezone, Comfortzone, Zinzone en Hyperzone. Het veiligste team bevindt zich in de Zinzone, dat zal je niet verbazen. Dit team krijgt verderop in het boek de naam Safe team.
Waarom het lang niet altijd goed gaat met de psychologische veiligheid komt door de zogenaamde veiligheidsvreters. Daarmee wordt de negativiteit bedoeld die de sfeer in een team vaak ondermijnt. Angstcultuur en autoritair gedrag zijn begrippen die bij dit onderdeel horen. Logisch want met vertrouwen heeft het niks te maken.
Is zelfsturing het antwoord?
Het introduceren van zelfsturing lijkt het antwoord op het creëren van veilige teams. Organisaties die hier zonder enige voorbereiding aan beginnen, lopen er tegen aan dat dit voor sommige teamleden weer helemaal niet veilig aanvoelt. Je moet dus wel weten wat je doet voor je aan zelfsturing begint. Door het schema met de veranderformule uit het boek te volgen zou het moeten lukken een veilig team te vormen.
Dat brengt met bij het enige punt wat verbetering behoeft. Wat ik mis zijn een aantal langere praktijkcases. Met daarin goed beschreven hoe de schrijvers psychologische veiligheid hebben gerealiseerd in een aantal teams. Na het uitlezen van dit boekje blijf ik namelijk zitten met de vraag hoe je het nu echt aanpakt. Dat is gelukkig ook meteen een kans, want hoe mooi zou het zijn om een tweede deel te schrijven en daarin een bloemlezing van success-stories en minder succesvolle projecten te beschrijven. Zodat wij kunnen leren hoe het moet en niet moet. Ik kijk er naar uit.
Corien Plaisier is eigenaar van Stippels & Co en werkt als een organisatieadviseur en coach om teams beter met elkaar te laten samenwerken. Verder werkt ze als coach voor haar bedrijf Doorleven na kanker.
Bron: Managementboek.nl
