Te veel kennis is soms niet handig. Zeker niet bij het oplossen van een probleem. Te veel kennis zorgt er dan voor dat er te veel beren op de weg verschijnen om een probleem effectief op te lossen.
In ons leven worden we vaak geconfronteerd met problemen die oplossingen behoeven. In ons hoofd krijgen we zo een steeds grotere database van problemen en bijbehorende oplossingen. Omdat we kunnen putten uit eerdere ervaringen, zijn we vaak geneigd om een eerder gebruikte oplossing voor een probleem te kiezen. Maar dan ontstaat er een nieuw probleem.
De vorige uitdaging was namelijk niet exact hetzelfde als de uitdaging die nu een oplossing behoeft. De omstandigheden waren anders, de systemen waren anders, de mensen met wie het opgelost moest worden waren toen anders, de deadlines waren anders, kortom, het was toen een ander probleem. En dus is er nu een andere oplossing nodig.
Nieuwsgierigheid
Het loont dan om te doen alsof je van niks weet, omdat ons hoofd anders problemen en oplossingen door elkaar gaat halen en mogelijke beperkingen die speelden bij een eerder oplossing weer gaat opwerpen, terwijl die beperkingen nu niet relevant hoeven te zijn. Kijken met een kinderlijke nieuwsgierigheid is het beste. Kinderen zijn immers geniaal, volgens veel geldende maatstaven. Geniaal ben je als je bijvoorbeeld 200 verschillende toepassingen weet voor een paperclip. Volwassenen halen dat meestal niet, maar kinderen wel. Die vragen zich bijvoorbeeld af: maar wat nu als een paperclip roze is, van rubber en 200 meter groot? Volwassenen zeggen dan: dat kan niet. Maar een kind kan daardoor heel inventieve en vaak nog haalbare dingen bedenken. Omdat ze out-of-the-box denken.
Volwassenen niet. Die denken: er is een probleem. En dat probleem speelde drie jaar geleden bij die andere organisatie ook. Toen kon dit en dit niet, dus dat doen we nu ook niet. We zijn door onze scholing en ervaring geconditioneerd om te denken dat er voor een probleem maar 1 oplossing bestaat. Want dat is wat we leren op school: er is maar 1 goed antwoord, en dat staat achter in het boek. En je mag niet spieken.
Onwetende creatieve blik
Terwijl voor het bedenken van goed werkende innovatieve oplossingen vaak meer dan 1 mogelijkheid bestaat, die niet achterin het boek staat. En die juist door samenwerking kan worden verkregen. En als je het dan ook nog lukt om met de onwetende creatieve blik van een kind te kijken, dan pas bedenk je de echte goede oplossingen voor de problemen van nu. En word je niet gehinderd door de kennis over de problemen van vroeger.
Door: Eduard van Brakel
