Lange tijd ging binnen de psychologie vrijwel alle aandacht uit naar de mentale problemen die we als mensen kunnen tegenkomen en willen overwinnen. Maar tegen het einde van de vorige eeuw groeide de wetenschappelijke interesse in hoe welzijn en optimaal functioneren vergroot kunnen worden. Met aandacht voor hoe mensen kunnen floreren, in plaats van alleen voor ‘problemen repareren’.
Positieve psychologie
Deze stroming, de positieve psychologie, zorgde ervoor dat mentale gezondheid een veel breder begrip werd dan voorheen. Het ging niet meer alleen over ‘wat er fout is’; deze stroming richt zich juist op wat goed gaat, en op wat ervoor zorgt dat het goed gaat. Van wat beperkt naar wat juist versterkt!
De positieve psychologie richt zich in feite op het vergroten van ons ‘psychologisch kapitaal’, de mentale bronnen die we benutten en tegelijkertijd versterken als het goed gaat en waaruit we putten als het tegenzit (Luthans & Youssef-Morgan, 2017). Denk aan: motivatie, veerkracht, zelfvertrouwen, hoop, optimisme, eigenwaarde, een gevoel van doeltreffendheid en (positieve) energie. Deze bronnen dragen direct bij aan ons geluk en welbevinden. En in tegenovergestelde richting: deze bronnen lijden vaak direct onder een gebrek aan geluk en welbevinden.
Ontwikkeling eigenschappen gaat niet vanzelf
Tegenwoordig groeit de kennis over deze bronnen hard. Waarbij steeds weer wordt bevestigd dat deze positieve menselijke eigenschappen ontwikkelbaar zijn, maar ook dat dit vaak niet zomaar vanzelf gaat. Psychologisch kapitaal kun je vergelijken met financieel kapitaal. Even heel simpel gesteld: als je meer bezit dan je schulden hebt, dan sta je in de plus, of je nu een individu of een bedrijf bent. Hoe meer kapitaal, hoe meer kansen, mogelijkheden en flexibiliteit. Om activiteiten te ondernemen, om tegenslagen op te vangen en om kansen te grijpen.
Binnen organisaties werd daarom begin deze eeuw al vaak gekeken naar ‘human capital’ als belangrijke factor: het is namelijk best belangrijk voor een bedrijf als je medewerkers productief zijn, de goede dingen doen, bijdragen aan groei, zich ontwikkelen en met de juiste energie en houding werken. Steeds vaker lijken organisaties te ervaren dat als medewerkers met een zekere mate van ‘werkgeluk’ en met positieve energie kunnen werken en floreren, dat bijdraagt aan positieve resultaten voor die organisatie. En ook voor die mensen zelf.
Groeiende focus op werkgeluk
Vandaar de groeiende focus van de laatste jaren op werkgeluk, met alle aandacht voor mooie kantoren, gave werkplekken, thuiswerken en fantastische arbeidsvoorwaarden. En gelukkig ook aandacht voor ‘what makes the average employee tick’. Waar wordt iemand nou (werk)gelukkig van? En ja, dan blijkt dat aspecten als betekenis in je werk zien, met focus en in flow kunnen werken, je kwaliteiten kwijt kunnen in je werk en meer positieve dan negatieve emoties hebben door je werk, de meeste mensen een grote dosis werkgeluk opleveren.
Alleen zijn er dan wel wat vragen die dan rijzen: waarom is dan niet iedereen gelukkig in zijn werk? Wat maakt dat het de een wel lukt om met werkgeluk en succes te werken, terwijl het de ander maar niet lukt om die positieve energie op te wekken?
Boom Management Podcast: Optimisme aan het werk
Bron: Optimisme aan het werk
Door: Juul van den Boomen
