Hoe blijf je eerlijk én in verbinding, juist als er spanning is in het contact? In deze oefening rond Geweldloze Communicatie helpt coach Veronique Kilian coachees om gevoelens, behoeften en triggers te onderzoeken en van daaruit echt in gesprek te gaan. Een praktische werkvorm die meer helderheid, echtheid en keuzevrijheid in de dialoog brengt.
Geweldloze Communicatie vraagt moed
Geweldloze Communicatie vraagt de moed om jezelf echt uit te spreken, om er geen doekjes om te winden en toch te zeggen wat er op je hart ligt en wat je bezighoudt. Het gaat niet alleen om gevoelens en behoeften, maar ook om het doen van concrete verzoeken, zodat er heldere communicatie kan ontstaan.
Deze oefening uit de Geweldloze Communicatie kun je zowel in teams als in individuele coaching toepassen. De oefening is een uitnodiging om te ontdekken wat er in het moment klopt, want elk gesprek, elk gevoel, elke behoefte vraagt iets anders. Het gaat niet om de juiste vorm, maar om echtheid, helderheid en keuzevrijheid in de dialoog.
In de oefening spreek ik van de coach en de coachee. De coach helpt de coachee eerst om gevoelens en behoeften helder te krijgen in een voorbereidende oefening, vooral wanneer er weerstand of spanning is in het contact tussen de coachee en een collega. In deze veilige setting krijgt de coachee erkenning voor wat er gevoeld en verlangd wordt, met open aandacht en zonder oordeel. Deze voorbereiding ondersteunt de coachee om het gesprek met de desbetreffende collega vervolgens aan te gaan: door eerlijk te delen wat er leeft en een verzoek te doen dat ruimte laat voor wederzijds begrip en respect.
7 Deze oefeningen zijn geïnspireerd op de werkwijze zoals aangeboden door Aga Rzewuska-Paca en Mironel de Wilde tijdens de International Intensive Training (IIT) in Nederland, georganiseerd door het Center for Nonviolent Communication (CNVC).
Als meerdere teamleden zich Geweldloze Communicatie eigen maken, groeit er vanzelf een gezamenlijke taal die verbinding versterkt.
Oefening Geweldloze Communicatie – jezelf uitdrukken
Deze oefening helpt de coachee om meer inzicht te krijgen in zichzelf. Maak vloerankers. Een vloeranker is een woord dat je op een A4’tje schrijft, waar de coachee op kan staan. Schrijf per A4 de volgende woorden op: Keuze, Zelfempathie, Zelfexpressie, Empathie voor de ander, Trigger
De coachee neemt een situatie waarbij iemand anders betrokken was. Deze andere persoon heeft een trigger gegeven die bij de coachee geleid heeft tot een reactie. Deze oefening helpt om via onvervulde behoeften, en daarmee samenhangende onprettige gevoelens, zelfempathie te ervaren waarna de coachee gemakkelijker zichzelf kan uitdrukken naar de betrokken ander of gemakkelijker de ander empathie kan geven.
Je volgt deze vijf stappen:
1. De coachee staat nog niet op het vloeranker Keuze. De coach vraagt aan de coachee: ‘Bedenk hoe je getriggerd bent geraakt, welke zin hoort daarbij?’
2. De coach vraagt de coachee op het vloeranker Trigger te stappen. De coachee zegt de trigger-zin, als antwoord op de vorige vraag, zelf hardop.
3. De coachee stapt naar achteren, naar het vloeranker Zelfempathie. De coach geeft empathie, of vraagt de coachee iets empathisch te zeggen tegen zichzelf.
4. Vraag de coachee op Keuze te stappen en vraag: ‘Wat wil je eerst doen? Op Zelfexpressie stappen of op Empathie voor de ander?’ Let op: de stap naar ‘Empathie voor de ander’ kan de coachee pas zetten als deze zelf al voldoende empathie heeft ervaren voor zichzelf. Laat de coachee al naar gelang de wens steeds wisselen tussen Zelfexpressie en Empathie voor de ander.
5. Laat de coachee dan steeds het verschil ervaren hoe Zelfexpressie verandert na het ontvangen van Zelfempathie.
De rol van de coach
Als coach begeleid je de coachee bij het herkennen van gevoelens en (onvervulde) behoeften die schuilgaan onder de trigger. Herhaal de trigger-zin eventueel meerdere keren om te onderzoeken hoe die nog doorwerkt. Bied empathie, of ondersteun de coachee in het geven van zelfempathie, wanneer dat nodig is. Faciliteer het wisselen tussen de vloerankers om helder te krijgen of de coachee wil uitdrukken, luisteren of empathie geven. Eindig met het nogmaals uitspreken van de oorspronkelijke triggerzin en onderzoek samen welke verandering of verschuiving de coachee nu ervaart.
Door: Veronique Kilian
Bron: Coachen naar de kern
