Leiderschap gaat over invloed uitoefenen, invloed op jezelf, je naasten en wijdere omgeving. Dat doen we dus voortdurend, door alle handelingen en gedragingen door de dag heen. Nu wordt het wat anders als we als beïnvloeder uit onze comfortzone worden gehaald, met name door onzekerheid of angst. Hieronder een recente ervaring op dit vlak.
Mensen die zich anders gedragen worden vaak met argusogen aangekeken. Je ziet de ander denken, die is niet helemaal normaal. Men neemt en houdt afstand. Ik bedoel hier dus mensen die vreemd of verward doen. Zij zijn een aparte categorie geworden in onze samenleving. Er zijn werkgroep, platform overleggen en zelfs aanjaagteams verwarde personen in het leven geroepen. Dit laatste klinkt alsof het jachtseizoen is geopend, ik kan maar niet wennen aan ‘aanjaagteams’.
De taxi
Ik heb een reeks afspraken heb bij een GGZ-instelling in het midden van het land. Het is al donker als ik weer terug, richting het station wil gaan. Het regent ondertussen en is koud geworden. Wandelen met een zware tas, door de regen is geen optie. Ik bel een taxi. De chauffeur, met een onvervalst Utrechts accent, van Marokkaanse afkomst legt uit dat hij mij liever niet wilde afhalen. Op het genoemde adres komen nogal wat vreemde mensen vandaan. Toen hij me zag was hij gerustgesteld. Ik zag er niet vreemd, maar normaal uit. Ik vraag hem wat hij bedoelt.
“Nou, op dat adres waar u was daar bellen mensen om een taxi, dan beginnen ze zomaar in de taxi te praten of te roepen. Een dan betalen ze soms ook niet. Of betalen met honderd euro en willen geen wisselgeld. Dat is niet goed meneer, daar komt gedonder van.”
Ik vroeg hem hoe lang hij al als taxichauffeur werkt: “Meer dan twintig jaar meneer. Ik heb mensenkennis weet u. Mijn broer heeft hersens, die is directeur geworden, ik taxichauffeur. Hij leider van een groot bedrijf, en ik ben maar een kleine leider, een zelfstandige, meneer.” Hij lacht, ik grinnik mee.
“Maar laatst meneer, zat ik er helemaal naast. Ik moest een mevrouw ophalen, ook bij dit adres, dus waar wel eens van die vreemde mensen vandaan komen. Die zag er echt ziek uit. Mager, rode ogen, bruine vingers van de sigaretten. Nee, ik zweer het, echt een vreemd psychische geval meneer. Toen vroeg ik wat ze deed voor werk. Nou, toen bleek ze leiding te geven aan een groot schoonmaakbedrijf, echt dik, vet, groot bedrijf. Ik heb het op mijn telefoon nagekeken en ze is daar de hoogste van de hoogste baas. Ik zag haar foto bij de nieuwjaarsreceptie, met glas in de hand! Ze vertelde wel dat ze veel rookte, af en toe veel dronk en geregeld blowde. Ze mompelde af en toe in zichzelf, dat wel. Maar verder, was ze echt heel normaal meneer. Het zag er alleen niet uit, echt als een vreemde, gestoorde persoon. Zo een die dan aan het einde van de rit niet betaald en ruzie maakt. Nou, van haar kreeg ik 10 euro fooi toen ik haar bij een dikke villa in Zeist heb afgezet. Ze bleek dus echt een heel normaal iemand te zijn meneer!“
Meer of minder vreemd
We zwijgen, ik laat mijn gedachten even de vrije loop. De regen slaat tegen de voorruit. Een heel normaal iemand, roken, drinken, blowen… alleen omdat je een stevige functie en veel geld hebt? Waarom is deze dame met een mooie baan en dure villa ineens niet vreemd meer, of minder vreemd ondanks verslavingen en ongezond uiterlijk? De categorie ‘vreemde mensen’ lijkt een stigma voor mensen die qua gedrag, uiterlijk en inkomen niet behoren tot de burgerlijke klasse. Mensen van een klasse die het zelf goed hebben, maar soms toch heel erg vreemd kunnen doen.
Bij het uitstappen reken ik af en geef twee euro fooi aan de taxichauffeur. De taxichauffeur bedankt me vriendelijk, communiceert alweer met de centrale over de volgende rit. Hij draait het raampje nog even open voor hij weg rijdt. “Stom dat ik eerst dacht dat u misschien niet normaal was, maar het valt wel mee hoor!” Steekt daarna zijn duim omhoog, en roept goede reis meneer. Ik kijk die vreemde chauffeur, die zichzelf kleine leider noemt als zelfstandig werkende, nog lang na. Ik genoeg stof om over na te denken. Wat voor invloed hebben onze denkbeelden over anderen, in het bijzonder mensen die ander gedrag laten zien op ons leiderschap? Hoe werken beelden door naar onze bejegening van medemensen? Klanten, burgers, voorbijgangers, medewerkers, collega’s, mensen die soms anders kunnen zijn dan anders.
Door: Gabriël Anthonio
