Wat voor leider ben jij? Op welke manier inspireer jij mensen om een bepaalde richting in te slaan? We leven in tijden van wendbaarheid, kort samengevat als ADHD – agile, digitaal, horizontaal & divers – en wendbare organisaties vragen om wendbare leiders.
De vraag is of jij flexibel kunt schakelen tussen verschillende leiderschapsstijlen, adaptief nieuwe stijlen kunt aanleren en bovendien responsief in weet te spelen op de specifieke behoeften van de mensen en situaties die jij wilt beïnvloeden.
Volgens ons is er niet een, universeel toepasbaar leiderschapsrecept. Ons boek Leadership Agility is een compacte leiderschapsencyclopedie waarin wij met veel liefde voor ons onderwerp 20 archetypische leiderschapsstijlen beschrijven en je uitdagen je eigen voorkeursstijl te identificeren. De 10 paren van tegengestelde stijlen beslaan het hele scala van leiderschapsrollen, van de leider als coach tot de leider als organisator, strateeg, betekenisgever en rolmodel.
Leiderschapsstijlflexibiliteit
Flexibiliteit betekent dat je van het ene op het andere soort gedrag kunt overschakelen en niet star vasthoudt aan een bepaalde modus operandi. Om flexibel te zijn, moet een leider én beschikken over een breed repertoire van manieren om mensen te beïnvloeden én over het vermogen om soepel te switchen van de ene naar de andere stijl. Bijvoorbeeld van een ‘uitdagende stijl’ naar een ‘aanmoedigende stijl’. Dit is leiderschapsstijlflexibiliteit – soepel gebruik weten te maken van een breed pallet aan leiderschapsgedragingen.
Ten tweede moet een wendbare leider adaptief zijn. Adaptiviteit is het vermogen om jezelf nieuw gedrag aan te leren en zo je bestaande repertoire verder te versterken. Wat doe je als je je realiseert dat je vaste repertoire niet goed past bij de eisen die momenteel aan je worden gesteld? Neem je de moeite om je te verdiepen in de behoeften en achtergronden van de mensen die je wilt beinvloeden? Niet alleen kost dat de nodige inspanning, maar het dwingt je ook om je buiten je comfortzone te begeven en wellicht voor de eerste keer in je leven – bijvoorbeeld – een controlerende stijl toe te passen. Dit is leiderschapsstijl-adaptatie – het vermogen om nieuwe leiderschapsstijlen toe te voegen aan je bestaande portfolio.
Een wendbare leider moet, ten derde, responsief zijn. Responsiviteit is het vermogen om snel en adequaat in te spelen op de situatie waarin je je op dat moment bevindt. Het veronderstelt dat je ontvankelijk bent voor de behoeften van ‘het publiek’ dat je probeert te beïnvloeden en je gedrag aanpast aan wat nodig is. Als leider moeten je je bekwamen in leiderschapsstijlresponsiviteit. Dat wil zeggen: de situatie lezen, doorzien en je snel aanpassen, door soepel te switchen naar een andere leiderschapsstijl uit je repertoire of ter plekke – adaptief – met een nieuwe stijl te experimenteren.
Wendbare leiders hebben dus de flexibiliteit om van leiderschapsstijl te switchen, de adaptiviteit om nieuwe stijlen te leren beheersen en de responsiviteit om snel in te spelen op de specifieke behoeften van de mensen en de situaties die zij willen beïnvloeden.
Leiders moeten aanpassen om effectief te zijn
De noodzaak van wendbaarheid is niet nieuw. Leiders hebben zich altijd al snel aan omstandigheden moeten aanpassen om effectief te zijn. Leiderschapsonderzoekers dachten aanvankelijk dat bepaalde persoonlijke eigenschappen onder alle omstandigheden voor effectief leiderschap zouden zorgen. Al heel snel werden deze zogeheten trait leadership theories vervangen door situational leadership theories, waarin centraal staat dat leiderschapsgedragingen afgestemd moeten zijn op de omstandigheden. Cruciaal is het darwinistische idee van fit – leiders moeten in lijn zijn met, en mee-ontwikkelen met, hun omgeving.
In ons tijdperk van wendbaarheid, of je het nu VUCA noemt of ADHD, is de combinatie van star vasthouden aan één set leiderschapsstijlen en duurzaam succesvol zijn tamelijk onwaarschijnlijk. Het gaat bovendien niet over eenmalige veranderingen waaraan je je als leider maar één keer hoeft aan te passen ‘en dat is het dan’. Met dit boek staan we leiders terzijde die de complexiteit van leiderschap niet uit de weg gaan en hun wendbaarheid willen ontwikkelen.
Door: Ron Meyer en Ronald Meijers, auteurs van Leadership Agility
Ron Meyer is directeur van de Center for Strategy & Leadership, een internationaal advies- en opleidingsorganisatie dat zich toelegt op het verbeteren van management competenties op het gebied van strategisch denken, leiderschap, ondernemerschap, innovatie en veranderingsmanagement. Hij is tevens hoogleraar Strategisch Leiderschap bij Tias School for Business & Society, Universiteit van Tilburg. Ronald Meijers is partner bij Deloitte Human Capital Consulting. Leiders helpen leiden, dat is wat Ronald dagelijks doet. Hij heeft meer dan 20 jaar bestuurlijke ervaring, vooral met complexe internationale transformaties. Ze zijn de auteurs van Leadership Agility.
Bron: Managementboek.nl
