Bestuurders staan in het brandpunt van de maatschappelijke aandacht. De verwachtingen over hun functioneren zijn hooggespannen. Vaak echter is deze aandacht niet positief.
De nadruk ligt met enige gretigheid op hun dwalen en falen. En op schandalen en de daarmee verbonden maatschappelijke verontwaardiging. In de huidige economische crisis heeft dat nog extra accent gekregen. De vraag is of dit recht doet aan de pluriforme werkelijkheid van bestuur en topmanagement. Daarom is een promotieonderzoek uitgevoerd, gedreven door de vragen: Wanneer gaat het goed en waarom gaat het goed? Zijn er ook bestuurders die effectief weten om te gaan met complexe opgaven en tegelijkertijd ook in moreel opzicht de rug recht houden? René Weijers (zie foto), bestuurs- en managementadviseur en als senior partner verbonden aan WagenaarHoes Organisatieadvies, gaat in het tijdschrift M&O (2012-nr. 1) in het artikel ‘Dienen en Deugen – Kracht & kwetsbaarheid van topbestuurders’ hierop in (hieronder kunt dat artikel downloaden).
De kern van zijn onderzoek bestaat uit ontmoetingen met tien topbestuurders. Zij gingen openhartig het gesprek aan over hun werk, het soort opgaven, de complexiteit ervan en hoe ze daarmee omgaan. In combinatie met een literatuurstudie en de jarenlange ervaringen van de auteur als bestuursadviseur, biedt dit materiaal een kijkje achter de schermen van topbestuur.
Patronen en principes
Weijers heeft gezocht naar ‘bovencontextuele’ patronen en principes. Om die op te sporen zijn verschillende inspiratiebronnen en perspectieven gehanteerd. Die zijn verbonden met de literatuur, de bevindingen uit de ontmoetingen met de topbestuurders en de ervaring van de auteur in zijn adviespraktijk. De ‘werkplaats’ van de bestuurder en de agenda met tal van ‘taaie’ en ‘tamme’ uitdagingen komen scherp in beeld. De auteur onderscheidt tien verschillende manieren in het omgaan met complexiteit en typeert de eigenschappen en het repertoire van topbestuurders. Bestuurlijke vraagstukken zijn zo complex, dat ze met gestapelde intelligentie van cognitieve aard niet klein te krijgen zijn. Daarom is ook een ander register en bestuurlijk repertoire nodig. Dat vindt de auteur in de deugdethiek.
Tip
Lees ook het boek: Professionele ethiek . Morele besluitvorming in organisaties en professies.