Ondernemende werknemers nemen initiatieven tot het opzetten van nieuwe bedrijfsactiviteiten voor het bedrijf waar ze in loondienst werkzaam zijn. In de internationale literatuur worden zulke medewerkers aangeduid als ‘intrapreneurs’. Zij dragen proactief bij aan de ontwikkeling en introductie van nieuwe producten en diensten of nemen het initiatief voor het verbeteren van productieprocessen en het bewerken van nieuwe markten.
Een onderzoek van beleidsonderzoeker EIM in samenwerking met de University of Western Australia, heeft nu een aantal specifieke gedragskenmerken van ‘intrapreneurs’ empirisch aangetoond.
Het onderzoek laat tevens zien welke andere kenmerken van werknemers de kans vergroten dat zij intrapreneur zijn of zullen worden. Het verslag van dit onderzoek is vandaag gepubliceerd onder de titel ‘Corporate Entrepreneurship at the individual level’. Er is tot nu toe nog maar weinig empirisch onderzoek gedaan naar de gedragskenmerken van intrapreneurs.
Meetschaal voor ondernemend gedrag
Voor het meten van ondernemend gedrag bij werknemers is in het onderzoek een meetschaal ontwikkeld en gevalideerd. Ondernemend gedrag van intrapreneurs blijkt opgebouwd uit drie onderscheidende maar tevens samenhangende elementen, te weten ‘proactiviteit’, ‘innovatief gedrag’ en ‘risico nemen’.
De meetschaal is voor elk van deze elementen gebaseerd op drie items. Proactief gedrag betreft de geneigdheid om overal marktkansen te zien en om eigen plannen en opvattingen te promoten. Innovatief gedrag uit zich onder meer in het voortdurend ontwikkelen en inbrengen van creatieve ideeën. Risico nemen blijkt onder meer uit een neiging om eerst te doen en achteraf toestemming te vragen. De ontwikkelde meetschaal is gevalideerd met datamateriaal uit een enquête onder 179 werknemers en hun collega’s.
Kenmerken van intrapreneur
Niet alle medewerkers hebben dezelfde kans om uit te groeien tot een intrapreneur. Afgezien van persoonlijke eigenschappen zoals een ‘proactieve persoonlijkheid’ zijn ook demografische kenmerken en baankenmerken van invloed.
Uit het onderzoek komt naar voren dat medewerkers met een gemiddelde leeftijd, rond de 40 jaar, de grootste kans hebben om intrapreneur te zijn. In die leeftijdsgroep is er een optimale combinatie van ervaring en ambitie. Ook is een hogere opleiding bevorderlijk voor de kans om intrapreneur te zijn. Er is daarbij echter geen verschil gevonden tussen mannen en vrouwen.
Ten slotte bieden functies in het management of verkoop meer perspectief voor het bedenken en zelf opzetten van nieuwe bedrijfsactiviteiten. Deze functies bieden ruimte voor autonomie en brengen veel externe contacten met zich mee.
Download hier Corporate Entrepreneurship at the individual level (pdf)