We leven in een rijk land. Een van de rijkste landen ter wereld. Dat moet ook, want ergens zal het geld vandaan moeten komen om al die luxe – auto’s, huizen, mobieltjes, reizen et cetera – te betalen. Velen zouden makkelijk minder kunnen gaan werken en zo meer tijd hebben om te genieten van al dat moois, maar zo zitten we niet in elkaar. Druk-druk-druk-zijn levert niet alleen materie op, maar ook status. Bovendien is het niet makkelijk om tegen je baas te zeggen dat je eigenlijk drie dagen per week wil werken. Daar is onze cultuur niet naar, hoewel er steeds meer voorbeelden zijn van mensen die het anders willen doen.
Geschatte leestijd: 3 minuten
Inhoudsopgave
Dat geld in ruil voor tijd niet altijd gelukkiger maakt, blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek. Zo bleek uit een onderzoek onder meer dan 6.000 volwassenen in de VS, Denemarken, Canada en Nederland dat wanneer mensen hun geld gebruiken om letterlijk tijd te kopen, ze daar blijer van werden dan wanneer ze hun geld uitgeven aan materiële zaken (Whillans et al., 2017).
In dit onderzoek ging het om het gebruik van diensten als hulp in de huishouding of thuisbezorgmaaltijden. Maar je kunt ook denken aan een dag per week minder werken. Hoe dan ook voelden de ondervraagden die tijd belangrijker vonden dan geld zich minder gestrest dan degenen die het extra verdiende geld gebruikten om spullen mee te kopen.
Problemen
Onze continue jacht op geld om daarmee een luxeleventje te kunnen veroorloven, levert de nodige problemen
op. Overuren, ontevredenheid (het gras bij de buren is altijd groener), een duur huis waardoor de hypotheek
als een molensteen om je nekt hangt, en ga zo maar door. We kijken op naar hen die het ‘gemaakt’ hebben.
Daaronder verstaan we meestal mensen die bulken van het geld. Maar zijn mensen met veel geld gelukkiger dan jij of ik? Dat is de dus de vraag die ook wetenschappers bezighoudt.
Onderzoek door Kahneman en Deaton (2010) van Princeton Universiteit toonde aan dat tot een inkomen van
ongeveer € 65.000 per jaar het ervaren geluk van de ondervraagden steeg. Boven die inkomensgrens werd
het gevoel van geluk niet meer groter, ook al steeg het inkomen vele malen meer dan dat bedrag. Daar zit wat
in. Voor zo’n inkomen van twee keer modaal kun je in een goed huis in een goede wijk wonen, heb je geld
voor hobby’s en reizen, enzovoort. Nu is de situatie bij ons anders dan in Amerika, waar je alleen al heel hoge bedragen kwijt bent om toegang te krijgen tot de gezondheidszorg, maar waar je relatief weinig belasting
betaalt. Bovendien is er een verschil tussen de situatie van een vrijgezel van in de vijftig zonder kinderen en van een koppel met twee opgroeiende kinderen. Allemaal waar, maar dit soort onderzoeken staan niet op zichzelf. Het geeft te denken: is het extra geld dat je verdient door die zwaardere, stressvolle, functie aan te nemen de aanslag op je tijd en (gezins)leven waard?
Rijkdom voor tijd
Eigenlijk is het vreemd. We zijn relatief rijk en zouden die rijkdom deels kunnen inzetten om in plaats van spullen tijd te kopen. Bijvoorbeeld voor reizen of persoonlijke ontwikkeling. Dat zou verstandig zijn omdat we zagen dat na een bepaald inkomen extra geld je niet extra gelukkig maakt. Tot zover de theorie. In de praktijk doen we vaak het omgekeerde. In een huishouden met kinderen zie je niet zelden dat de twee volwassenen zich met een fulltimebaan over de kop werken. Zomaar minder werken zit niet in onze cultuur ingebakken. Het kan ten koste gaan van je carrière, status en je materiële welvaart.
Bron: Handboek Stress te Lijf
Door: Jan Jaap Verolme
