‘ Twijfel doodt meer dromen dan falen ooit zal doen.’ – Suzy Kassem, Amerikaanse schrijver en dichter (1975)
Jazeker. Falen is goed. Want door fouten leer je. Het voelt niet altijd lekker, maar doordat je iets fout doet weet je hoe het niet moet. En dat inzicht helpt je in leren wat wel werkt. Fouten maken mag dus. Eigenlijk vind ik dit een vervelende zin: fouten maken mag. Want niemand vindt fouten maken leuk. Er zit vaak schaamte omheen en we straffen elkaar er vaak op af. Denk maar eens aan school en de rode pen waarmee de fouten in je schriftje werden gemarkeerd.
Feit blijft dat je fouten nodig hebt om te leren. Maar wat voor fouten dan? Lopen leer je alleen door vallen en opstaan. Als je als klein kind dacht dat je geen fouten mocht maken, dan had je nooit leren lopen. Je was na de eerste keer vallen er al mee opgehouden. Maar dat deed je niet. Je stond weer op en probeerde het nog een keer. Je hebt leren lopen door het vaak fout te doen. Het zijn de fouten waar je van leert en waarmee je verder komt.
Harvard professor Amy Edmondson12 beschrijft drie vormen van falen en hoe je daarmee kan omgaan.
1 Basaal falen
Je weet hoe het moet en toch doe je het fout. Het overkomt ons allemaal. Je bent er even met je hoofd niet bij of het is zo’n routine
geworden dat het ineens fout gaat. Maak jezelf geen verwijten. Deze fouten zijn eigenlijk helemaal niet nodig en je doet het niet expres.
Wat kan je doen om deze fouten te voorkomen?
Zorg ervoor dat je weet hoe het moet. Praat erover. Probeer te begrijpen waarom het misging. Maak zo nodig een procedure of een checklist.
2 Complex falen
Hierbij komen allerlei kleine fouten samen. En al die foutjes bij elkaar zorgen voor ongelukken. Je gaat bijvoorbeeld autorijden en je hebt niet goed geslapen, je bent haastig, er is file, je let niet goed op, het is mistig op de weg en je hebt geen focus. Dat is het moment dat er een auto-ongeluk ontstaat. Ieder foutje op zich is niet zo’n probleem. Maar omdat alles bij elkaar misgaat ontstaat ‘the perfect storm’.
Wat kan je doen om deze fouten te voorkomen?
Zorg ervoor dat je geen signalen mist. Kleine fouten kunnen bij elkaar iets groots worden. Complexe missers staan nooit op zichzelf. Twijfel jij of de mensen om je heen ergens over, neem het serieus. Geef anderen niet de schuld en probeer de fout niet te verstoppen. Houd in tijden waarin zaken wat minder zeker zijn rekening met mogelijke fouten, bereid je erop voor en reageer meteen als het misgaat.
3 Intelligent falen
Deze fouten wil je wel. Het zijn de fouten waar iedereen het over heeft als je zegt ‘fouten maken mag’. Het zijn die fouten die voortkomen uit experimenten. Je bent iets aan het uitproberen om iets nieuws te ontdekken. Je bent aan het innoveren. Dit betekent niet zomaar wat doen en dan maar zien wat er gebeurt. Ga gericht aan de slag. Zoek een concrete kans om een experiment te doen. Zorg dat je doelgericht dingen uitprobeert en laat je niet uit het veld slaan als een keer iets misgaat. Bij elk van deze fouten ben je weer een stap dichter bij waar je wil zijn. En dan is iedere fout weer een feestje waard.
Dus als je iets nieuws aan het proberen bent, wees dan niet bang om te falen. Alles wat je doet zal de eerste keer niet perfect zijn. Een bekend gezegde is dat de eerste pannenkoek die wordt gebakken mislukt. De tweede pannenkoek is altijd beter.
Sta op en ga dapper door
Bang zijn voor mislukkingen weerhoudt mensen ervan om (grote) doelen te stellen. Begin gewoon, stap voor stap. Je zult zien dat je voortgang maakt en dat het makkelijker is dan je dacht. Gaat er een stapje mis, geen probleem. Probeer te analyseren waardoor het fout ging. Leer ervan, sta weer op en ga dapper door.
Beluister de podcast: Voorelkaarkrijgkunde met Marjolijn Feringa
Bron: Voorelkaarkrijgkunde
Door: Marjolijn Feringa
