Als je met taaie vraagstukken in de weer bent, hoeft dat op zich niet zwaarmoedig te zijn. Je kunt zingend met je benen in de modder staan. Dat neemt niet weg dat er bijna altijd een gevoel van zwaarte rond de issues hangt als men ze recht in het gezicht begint te kijken.
Flood (1999) suggereert dat we eigenlijk drie paradoxen te pakken hebben als we taaie vraagstukken proberen te hanteren:- We will not struggle to manage over things – we will manage within the unmanageable.
- We will not battle to organize the totality – we will organize within the unorganizable.
- We will not simply know things – but we will know of the unknowable.
Emotionele keuzes bij vraagstukken
Dan zie je dat het hanteren van vraagstukken niet alleen goed nieuws kan zijn, maar ook emotionele en gevoelsmatige keuzes vergt. Een reorganisatie kan bijvoorbeeld puur analytisch als eerste stap voor de hand liggen, maar impliceren dat je afscheid neemt van mensen met jarenlange trouwe dienst. Een beleidsdraai kan betekenen dat je jarenlange steun aan NGO’s stopzet, een programma van de post schrapt. In beide gevallen kan het om vrienden gaan, misschien om jezelf. Dat is niet alleen een feitelijk verhaal, het gaat ook over morele en gevoelsmatige zaken die in duidingen van het vraagstuk en het selecteren van oplossingen een rol moeten spelen. Het gaat over het afwegen van onvergelijkbare grootheden, waar soms geen goede keuze tussen zit, alleen een beste keuze. Waarvan je dan bovendien niet zeker weet hoe die gaat uitwerken en of het de schade waard zal blijken. De rand van chaos wordt meestal niet als wenselijk opgezocht of geïnterpreteerd. Zwaarte ontstaat als je de woorden ‘within’ en ‘of’ aan het eind van de drie paradoxen schrapt. Dan zou je namelijk moeten snappen, controle hebben en stabiel houden wat zich daar nu juist niet toe leent. En dat past bij dominante overtuigingen en ambities: dat de wereld kenbaar is, onze omgeving te organiseren en vraagstukken te managen zijn. Als men dat eerder geprobeerd heeft met taaie vraagstukken, heeft men er meestal slechte ervaringen aan overgehouden. Het gevolg is in ieder geval dat velen in eerste instantie de moed in de schoenen zinkt als ze menen dat toch weer te moeten proberen. Want van onbegonnen opgaven wordt niemand lichtvoetig. Bron: Plezier beleven aan taaie vraagstukken Door: Hans VermaakCollegereeks Veranderkunde
- Wil je meer weten over Verandermanagement en wil je Hans Vermaak live zien? Schrijf je dan in voor de collegereeks Veranderkunde >>>
- Wil je eerst meer informatie over de Collegereeks Veranderkunde? Kijk dan hier >>>