De arbeidsproductiviteit in Nederland neemt al tien jaar af. In 2023 noteerde het CBS zelfs een daling van 1,3%, de op één na grootste daling in de afgelopen vijftig jaar. Zorgwekkend, want een dalende productiviteit belemmert de economische groei. En die groei is cruciaal om innovatie te stimuleren. Bovendien staat het vestigingsklimaat in Nederland al langere tijd onder druk door factoren zoals hoge lasten en regelgeving, en de afnemende arbeidsproductiviteit verergert deze situatie verder.
Afnemende kwaliteit onderwijs
Een belangrijke oorzaak voor deze daling is de afnemende kwaliteit van het onderwijs. Afgestudeerden zijn steeds minder goed voorbereid op de snel veranderende arbeidsmarkt. Hoewel de overheid hier een rol heeft om te investeren in goed onderwijs, kan het even duren voordat een nieuw kabinet hier concrete stappen in onderneemt. Dit zorgt voor een kloof tussen de kennis die afgestudeerden hebben en de eisen van de arbeidsmarkt. Daarnaast heeft Nederland te maken met vergrijzing, waardoor er straks nog minder handen beschikbaar zijn om de productiviteit op peil te houden. De druk op de arbeidsmarkt zal toenemen, en bedrijven moeten zich aanpassen om efficiënter te werken met minder mensen.
Wie kan zorgen dat die productiviteit verbetert? Je werkgever natuurlijk. Ongeacht de sector, publiek of privaat, van mkb tot grootbedrijf: werkgevers zouden nog actiever moeten investeren in de kennis en ontwikkeling van hun werknemers. Snelle ontwikkelingen in technologie, zoals kunstmatige intelligentie, maken dat kennis snel veroudert. Werknemers hebben continue scholing nodig, ook op de werkvloer. Dit kan variëren van een online module over chatbots tot een training over nieuwe veiligheidsvoorschriften in de bouw. Scholing zorgt niet alleen voor meer productiviteit, maar houdt werknemers ook gemotiveerd en scherp. Bovendien verbetert het de betrokkenheid en loyaliteit van werknemers, wat weer leidt tot lagere verloopcijfers en een stabielere bedrijfsvoering.
Opleiden is aanvullen van kennis
Het opleiden van werknemers gaat niet alleen om het opvullen van lacunes die het onderwijs heeft achtergelaten, maar vooral om het continu aanvullen van kennis om mee te gaan met de ontwikkelingen van deze tijd. Bedrijven moeten innovatie stimuleren en zorgen dat ze ook op de lange termijn competitief blijven. Door een leercultuur te creëren waarin ontwikkeling en verbetering centraal staan, bouwen we aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt die de productiviteit op peil houdt. Dit kan een deel van het productiviteitsgat dichten, al helpen automatisering en digitalisering daar natuurlijk ook bij.
Nederlandse organisaties moeten deze verantwoordelijkheid serieus nemen. Het investeren in de ontwikkeling van werknemers draagt zo op termijn bij aan een sterkere economie. En daar hebben we allemaal baat bij: want in een wereld die nooit stilstaat, is voortdurende scholing en ontwikkeling geen luxe, maar bittere noodzaak.
Door: Christophe Jacobs
Chief Customer Success Officer Benelux, FLOWSPARKS
