Een aantal jaar geleden zou ik een ceremonie leiden met tien vrouwen. De dag ervoor belde een van de vrouwen me op met een excuus waarom ze niet kon meedoen. De werkelijke reden van haar afzegging was dat ze bang was om verantwoordelijkheid te nemen. Als ze zou meedoen, wist ze dat ze zich zou committeren aan de rol van assistent bij het begeleiden van ceremonies. Ze zag ineens op tegen de intensiteit van deze rol. Ook begreep ze dat ze als ze deze rol accepteerde niet langer vrijblijvend mee kon doen met ceremonies, omdat ze dan een verantwoordelijkheid had. Dit principe waarin mensen veel inspanningen leveren en vol goede bedoelingen zijn om het vervolgens nét niet te doen, staat sindsdien in onze groepen bekend als de negen.
Trainingen gebaseerd op de negen
Er is een hele wereld van groeigroepen, managementtrainingen en spirituele trajecten die gebaseerd is op de negen. Bewustwording is een gigantische industrie geworden. Daarin is het gelegitimeerd om je verantwoordelijkheid nog nét even niet te nemen, omdat je nog iets te leren hebt voordat je werkelijk de stap gaat zetten. Voor veel mensen zijn opleidingen en workshops een excuus geworden om het nemen van eigen verantwoordelijkheid nog even uit te stellen. We zijn absoluut bereid om tot het gaatje te gaan. Het is alleen de vraag wie door het gaatje durft te gaan. Dat is immers degene die bereid is om de stap te nemen van bewustwording naar bewustzijn.
Als het je niet helder is wat ik bedoel met de negen, dan hoef je alleen maar te kijken naar de bijzondere manier waarop we als mensheid omgaan met onze milieuproblemen. We spelen het spel van bewustwording. We doen net alsof we nóg meer inzichten nodig hebben, voordat we bereid zijn om keuzes te maken en consequenties te dragen.
Met de houding van de negen kunnen we ons leerproces rekken tot het oneindige en alle werkelijke keuzes uitstellen tot er uiteindelijk voor ons gekozen wordt. Als we dezelfde problemen vanuit de tien zouden benaderen, dan hadden we die speling niet. Dan deden we wat we al lang wisten en namen we onze verantwoordelijkheid.
Basishouding
De negen en de tien staan symbool voor een basishouding vanwaaruit mensen zichzelf en anderen benaderen. De tien heeft niets te maken met perfectionisme. Je kunt op een hele onhandige manier toch je verantwoordelijkheid nemen en op een heel perfectionistische manier je verantwoordelijkheid ontlopen. Het gaat om de bereidheid om dat wat je weet te doen en niets meer uit te stellen. Het is heel eenvoudig om als manager voor jezelf te bepalen welke grondhouding je hebt. Stel je veel beslissingen uit, omdat je nog geen helder beeld hebt? En ben je geneigd om de ander te begrijpen als deze voor verantwoordelijkheid duikt?
Dan is de kans groot dat je niet de tien aan het doen bent. Als je voor dezelfde uitdagingen staat als twee jaar geleden, dan ben je zeker gevangen in de mentaliteit van de negen.
Jezelf scherp houden
Als sjamaan word je getraind om jezelf voortdurend scherp te houden. Een kleine onvolkomenheid of onzorgvuldigheid kan grote gevolgen hebben. Daarom ben je voortdurend alert en laat je niets aan je aandacht ontsnappen. Dat is een training die ik veel managers gun. Deze zorgt namelijk dat je wakker bent naar jezelf én helder naar de ander. Als ik merk dat een sjamanistische ceremonie door iemand wordt gebruikt als een vlucht uit verantwoordelijkheid, dan is het mijn rol om deze persoon te confronteren met de te maken keuzes. Als een deelnemer bijvoorbeeld weet dat een scheiding onvermijdelijk is en de ceremonie gebruikt als uitstel van executie, dan is het mijn taak om deze vluchtroute uit de realiteit af te sluiten en de persoon te wijzen op de stap die genomen moet worden.
Het werkveld van de sjamaan wordt ook wel heilige ruimte genoemd. Het is de taak van de sjamaan om deze ruimte zo schoon mogelijk te houden. Dat betekent dat alle onzin, afleiding en schone schijn de deur gewezen worden, zodat er een eerlijk werkveld ontstaat. Managers kunnen van sjamanen leren om hun eigen werkveld schoon te houden.
Bekwame sjamanen werken vanuit een instelling naar zichzelf en anderen waarin ze alleen maar genoegen nemen met de tien. Ze zetten zichzelf liefdevol op scherp. Daarnaast zijn ze zo toegewijd aan de groei van zichzelf en de ander, dat ze bereid zijn om te confronteren als dat nodig is. Hetzelfde geldt voor bekwame leiders.
Beluister de podcast: De sjamaan en de manager
Bron: De sjamaan en de manager
Door: Sven Goedbloed
