Interview met Esther Gons: Hoe kweek je een startup-cultuur?

Grote concerns kijken jaloers naar de innovatieve cultuur van startups. Esther Gons beschreef met Dan Toma en Tendayi Viki in hun nieuwe boek De Corporate Startup hoe je als gevestigd bedrijf een succesvol ecosysteem voor innovatie kunt creëren.

Het zijn turbulente tijden. Startups komen met innovatieve businessmodellen brengen complete sectoren aan het wankelen. Veel grote bedrijven kijken er met jaloezie naar. Niet dat die startups nou allemaal zo succesvol zijn, de faalpercentages lopen op tot liefst negentig procent, maar ze beschikken wel over een jaloersmakende snelheid en innovatiecultuur. En dus willen grote bedrijven iets meepikken van die cultuur van startups. Dat kan door ze simpelweg op te kopen. Maar je kunt ze ook proberen na te doen door een eigen, innovatief ecosysteem op te zetten. Een van de auteurs van De Corporate Startup is Esther Gons, co-founder van NEXT.amsterdam. Ze heeft in de afgelopen jaren honderden startups begeleid, maar adviseert ook grote bedrijven hoe zij die startup-cultuur intern kunnen aanjagen. Daar moeten ze ook niet meteen in doorslaan, adviseert Gons nuchter: ‘Ze moeten niet al te drastisch hun kaarten zetten op het ontwikkelen van innovatieve producten. Dus niet alleen inzetten op innovatie maar tegelijk ook doorgaan met het verder optimaliseren van hun huidige activiteiten. Die brengen immers de vereiste omzet binnen.’

Op naar de tweebenige organisatie

Het valt in praktijk niet mee om een goede balans te vinden tussen het exploiteren van bestaande businessmodellen en het tegelijkertijd exploreren van nieuwe, andersoortige businessmodellen. Lukt dat, dan is er volgens Gons sprake van een organisatie welke je kunt vergelijken met de zeldzame tweebenige voetballer, die uit alle hoeken en standen kan scoren. Waarom gaat het toch vaak mis? ‘Bedrijven sponsoren enthousiast nieuwe interne startups, maar willen vervolgens veel te snel resultaat zien. Ze kijken als accountants naar het rendement van de startup. En dus gaan ze veel te snel opschalen, waardoor de startup omvalt.’ Grote bedrijven zijn nou eenmaal gewend te denken in business cases en ROI’s. Ze gruwen van de inherente onzekerheid die het inslaan van nieuwe wegen nou eenmaal met zich meebrengt.

Valkuil

De ‘innovatie-paradox’ is een bekende valkuil bij grote ondernemingen: als je jarenlang veel succes hebt gehad met eerdere innovaties, kunnen die het proces om nieuwe innovaties te bedenken, juist erg in de weg staan. De zo gewenste innovatie-capaciteit wordt erdoor begrensd. En als er al iets nieuws komt, is de time-to-market veel te lang. ‘Dat is een van de voordelen van startups: ze werken vaak met korte “sprints”. Ze zijn eraan gewend om met weinig geld na iedere sprint te bewijzen dat ze de volgende stap kunnen zetten’, zegt Gons. Met het ontwerpen van een ‘innovatie-framework’.kun je elk project in de juiste fase en voor de juiste markt op de juiste KPI’s afrekenen. Van belang voor investeringsbeslissingen en, na integratie met strategie- en portfoliomanagement, de basis voor een innovatief ecosysteem dat bedrijven laat excelleren in zowel zoeken als uitvoeren. De auteurs bieden de lezer allerlei tools en methodes om innovatieve ecosystemen op te zetten. Zodat een duurzame innovatiecultuur kan ontstaan. Esther Gons verzorgt een masterclass tijdens het Management Impact Jaarevent op donderdag 9 november: Waarom werkt het huidige model niet meer, wat doen startups goed en kunnen we dat als corporate ook? Uiteraard met Vraag en Antwoord en voorbeelden uit de praktijk. En een hands on assessment; op welke manier kijken jullie op dit moment binnen de eigen organisatie naar innovatie, en hoe kan goed data-driven portfolio management je helpen innovatie in de hele organisatie door te voeren. Door: Paul Groothengel, freelance journalist