Financiële professionals in Nederland zijn een integer volkje, maar ze zouden soms wat moediger mogen zijn in het aanspreken en corrigeren van anderen. Dat is één van de belangrijkste conclusies uit een onderzoek naar de integriteitsbeleving van financials.
In opdracht van HighQ Financieel Interim en NIVE Opleidingen ondervraagden onderzoekers van Nyenrode Business University 260 financials in zowel kleine als grote organisaties, profit en non-profit en ook waren zowel leidinggevenden als niet-leidinggevenden vertegenwoordigd.Ten opzichte van een benchmark met werknemers in het algemeen scoren financials hoger op integriteit en het beeld dat zij hebben van de morele cultuur binnen de eigen organisatie. Integriteit is bespreekbaar in de organisatie en de normen zijn helder, maar in de praktijk is het onderling vertrouwen in de organisatie niet zo groot en worden de normen niet altijd goed nageleefd en gehandhaafd.
De 3 meest gesignaleerde integriteitsbreuken:
1. Overeenkomsten afsluiten die niet volgens de geldende procedures zijn (vooral non-profit).
2. Het management houdt zich niet aan de regels die ze zelf voorschrijven.
3. Onjuiste financiële informatie verstrekken of financiële rapportages manipuleren.
De 3 minst voorkomende integriteitsbreuken:
1. Leveranciers betalen zonder correcte facturen of documenten.
2. Handelen op basis van voorkennis, voor eigen gewin.
3. Misbruik maken van vertrouwelijke of eigendomsrechtelijke informatie.
Aanspreken of melden?
Aanspreken op integriteitsbreuk gebeurt wel, maar men vindt het lastig. Bij voorkeur spreken financials hun collega's direct aan of gaan naar hun baas (afhankelijk van het onderwerp). Een melding doen bij een compliance officer of bij een meldpunt is minder populair. De integriteitsbreuk waar financials collega's het makkelijkst op aanspreken, is het verstrekken van onjuiste financiële informatie. Het moeilijkst ligt aanspreken op handelen met voorkennis voor eigen gewin. Die kwesties worden juist wel eerder gemeld.
Het aanspreekgedrag lijkt in de non-profitsector wat beter ontwikkeld dan in de profitsector. Dat geldt met name voor onjuiste financiële informatie of onkostendeclaraties, betaling zonder correcte factuur, schending van contractuele afspreken met medewerkers en misbruik maken van vertrouwelijke informatie.
Bron: Ronald Jeurissen en Raymond Zaal in: Tijdschrift Controlling, september 2013
Download het volledige onderzoeksrapport ‘Morele cultuur en moreel gedrag van financiële professionals' .
Tips
– Training Beroepsethiek voor Accountants in Business
– Boek Professionele ethiek.
