Een boek dat een verrassend nieuw inzicht geeft in de ontmaskering van reorganisaties. Georgy Evers slaagt er in om in zijn ‘De reorganisatie ontmaskerd’ het leiderschap binnen ingrijpende veranderingsprocessen te ontleden.
Geen boek dat zich leent om in een adem uit te lezen, maar wel een boek met inhoud dat je aanzet om er verder over na te denken.
De reorganisatie ontmaskerd van Georgy Evers start met een proloog waarin aandacht wordt besteed aan het beschouwen van een veranderingsproces vanuit verschillende gezichtspunten, namelijk die van: de teamleider, de manager en de directeur. Een mooie diversiteit van inzichten hoe er vanuit verschillende rollen gekeken wordt naar reorganisaties.
De essentie van dit boek wordt niet gevormd door een methodiek of een aanpak, zoals dat wel het geval is bij vele andere managementboeken. Evers stelt de vraag: ‘Waarom doen leiders wat zij doen?’ en bekijkt dat vanuit het perspectief dat in 70% van de gevallen ingrijpende veranderingen jammerlijk falen.
In het eerste hoofdstuk besteedt Evers aandacht aan de levenscyclus van een organisatie. Die verloopt van: pioniersfase, consolidatiefase naar de fase van gewenste vernieuwing of – als die uitblijft – naar de terugvalfase. De fase waarin er binnen de organisatie wordt gesaneerd omdat deze niet meer levensvatbaar is.
Georgy Evers staat stil bij verschillende motieven die de aanleiding kunnen vormen om te gaan reorganiseren. Een reden kan zijn de slechte financiële situatie. Wanneer de financiële positie onder druk komt te staan vraagt dat om efficiënte maatregelen. Een andere reden kan de strategiewijziging van een organisatie zijn. Zo kan er zich een nieuwe tendens of trend voordoen waarop moet worden gereageerd en wat kan leiden tot een nieuwe of aangepaste organisatie. Een andere aanleiding kan zijn dat er interne knelpunten zijn bijvoorbeeld omdat op diverse niveaus afdelingen of mensen niet samen kunnen werken, waardoor ingrijpen noodzakelijk is. Al deze redenen, en nog vele andere, kunnen leiden tot reorganisaties op verschillende niveaus.
Georgy Evers is van mening dat reorganisatieprocessen een bepaald verloop hebben. Hij herkent drie fasen:
1. heroriënteren,
2. reorganiseren en
3. revitaliseren.
Bij de heroriënteringfase wordt de kern van het probleem of de uitdaging in kaart gebracht. In de reorganisatiefase wordt in eerste instantie de inzet gericht op het uitwerken van de organisatorische en financiële maatregelen. De laatste fase, de revitaliseringfase, is gericht op het inbedden van de veranderingen en het hechten van medewerkers in de nieuwe situatie. Het zou goed zijn om bij deze laatste fase, wat mij betreft, ook aandacht te besteden aan de inzichten in het boek Systemisch transitiemanagement van Maaike Thiecke en Bianca van der Zeeuw.
In het vervolg van het boek besteedt Evers aandacht aan het krachtenveld dat zich om een leider heen beweegt. Hij maakt gebruik van Insights Discovery, dat op basis van vier basiskleuren duidelijk maakt wat voor soort persoonlijkheidstype een leider heeft en welke invloed dat heeft op het reorganisatieproces. De kleur blauw geeft bijvoorbeeld aan dat iemand voorzichtig, nauwkeurig, analytisch gedetailleerd en objectief is of kan zijn (zijn managementdrives).
Uit de door Evers gepresenteerde en geanalyseerde casussen blijkt dat los van de context de richtinggevende besluiten van de leiders onlosmakelijk verbonden waren aan hun achtergrond en persoonlijkheid.
Een opmerkelijke conclusie die ik aantrof was dat individuen merendeels geen evenwichtig kleurenprofiel hebben. Om een reorganisatie goed uit te kunnen voeren dient er daarom een balans gevonden te worden in de directe omgeving van de leider: MT-leden, toezichthouders en/of adviseurs. Het is een reëel gevaar als er rond de leider geen dominante kleuren aanwezig zijn, of de openheid ontbreekt om in een gesprek hierop verder te gaan om een verandering succesvol tot stand te brengen.
In dit laatste gedeelte maak ik de cirkel rond door aan te geven welke leiderschapstype in de diverse fasen nodig zijn. Zo vraagt de pioniersfase om een ondernemend type, terwijl in de consolidatiefase van een leider wordt gevraagd om enerzijds te verbeteren en anderzijds om de vernieuwing aan te zwengelen. Als de terugvalfase wordt bereikt dan is fors ingrijpen noodzakelijk en onvermijdelijk en dat is niet voor ieder type leider weggelegd.
Een belangrijke regel om mee af te sluiten is deze: ‘Er zijn weinig leiders die in staat zijn om in alle fasen van het bestaan van een organisatie succesvol te opereren!’
De reorganisatie ontmaskerd is een boeiend boek om te lezen en geeft nieuwe inzichten. Zeker waard om door een groter publiek gelezen te worden.
Dick Bos studeerde onder andere Rechten aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en Bedrijfskunde aan de NCOI Business School (MBA). Daarnaast voltooide hij naast tal van managementcursussen de opleiding tot gecertificeerd compliance officer bij het NIBE-SVV. Hij is werkzaam als senior projectleider en programma-/verandermanager bij het ministerie van Veiligheid en Justitie.
