Het zou Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman niets verbazen als topmanagers op den duur worden vervangen door robots.
Een paar geleden voorspelde een Oxford University-studie dat computers waarschijnlijk mensen gaan vervangen in 45 procent van de Amerikaanse banen, van vrachtwagenchauffeurs en bouwvakkers tot ondersteunend kantoorpersoneel. Volgens Daniel Kahneman zijn ook CEO’s een bedreigde diersoort. ‘Over het algemeen is het zo dat als je professionele beoordelingen – zelfs van experts – afzet tegen formules, algoritmes, eenvoudige regels die informatie combineren, dat de regels de experts verslaan’, zegt Kahneman. ‘Er zijn weinig of geen gevallen waarin beoordelingen van experts het beter doen dan intelligent geconstrueerde formules.’ Het grote verschil is dat formules niet onderhevig zijn aan ruis en bias – dingen die maken dat we soms tot totaal verkeerde conclusies en beoordelingen komen, ook doordat onze hersenen nu eenmaal op een specifieke manier functioneren. Als je aan leiders vraagt hoeveel variatie zij verwachten als twee mensen bijvoorbeeld hetzelfde rentepercentage moeten vaststellen, of dezelfde verzekeringsclaim moeten beoordelen, schatten zij die op tussen de 5 en 10 procent. De werkelijke variatie is echter tussen de 40 en 60 procent. Kahneman: ‘O ja, en als je de teamleiders dan vertelt dat er bij mensen 50 procent variatie is, hebben ze liever een algoritme.’Robots worden zelflerend
In maart vond er een opmerkelijke gebeurtenis plaats: een door Google ontwikkeld computerprogramma verpletterde een wereldkampioen in Go, een game die uitsluitend kon worden gewonnen op basis van menselijke intuïtie en vindingrijkheid. De Google-onderzoekers programmeerden in het systeem 30 miljoen zetten van meesters, en de software genereerde nieuwe zetten door herhaaldelijk tegen zichzelf te spelen. Volgens Kahneman hoort deze match bij de belangrijkste gebeurtenissen van het jaar: ‘Wij mensen ontwikkelen intuïtie met de data die we in de loop van ons leven verzamelen. Artificiële intelligentie zal het beter kunnen. Hoe wij daarmee gaan leven… ik weet het niet.’ Not-Eric En zoals het Go vergaat, zal het uiteindelijk ook het oordeelsvermogen in bedrijfsmatige context vergaan. Kahneman bezocht onlangs een AI-conferentie waar Google-baas Eric Schmidt de multigetalenteerde digitale assistent beschreef waarover hij in de toekomst zou willen beschikken. Hij noemde hem Not-Eric. Wat zou er gebeuren als Google zoiets zou ontwerpen op het gebied van zakelijk inzicht? ‘Een van de effecten van algoritmes die complexe dingen doen (zoals businessbeoordelingen maken of medische diagnoses stellen), is dat het goddelijke kenmerk van de menselijke oordeelskracht wordt geëlimineerd’, zegt Kahneman. ‘Want iedereen die dat algoritme heeft, kan Eric Schmidt te slim af zijn. Hoe kan dat werken binnen een organisatie? Hoe is het van invloed op de machtsstructuur?’ Volgens hem is een van de redenen dat systemen voor besluitvormingsondersteuning hun belofte nooit hebben waargemaakt dat ze ‘zeer bedreigend zijn voor leiders. Als leiders érgens niet van houden, is het dat een computer ze te slim af is.’ Zou het ooit zover komen dat Eric wordt ontslagen door Not-Eric? Kahneman: ‘Mijn verwachting is dat Not-Eric wordt ontslagen door Eric.’ Leestips:- Management in Singularity door Erik Kolthof, Stephan van den Broek, Tjeu Blommaert
- Metamorfose door Wim de Ridder.
