Wie goed kijkt, ziet meer. Non-verbale signalen zijn overal om ons heen, maar vaak glippen ze ongemerkt aan ons voorbij. Toch kunnen ze waardevolle informatie geven over wat er écht speelt bij jezelf en anderen. In dit artikel van Daniëlle Regnerij lees je hoe je bewuster kunt waarnemen en interpreteren, zonder overhaaste conclusies te trekken. Ontdek drie subtiele signalen die je waarschijnlijk altijd over het hoofd hebt gezien — en leer hoe je van top tot teen kunt ‘lezen’ wat niet wordt uitgesproken.
Het basisrepertoire van non-verbale signalen
Start je kantoordag eens door alleen maar te kijken tijdens je gesprekken, en bij wijze van spreken niet te luisteren. Je zult een heleboel signalen zien, waarop je maar al te graag een toelichting wilt. Een lexicon met non-verbale signalen schrijven, is echter niet te doen. Dat heeft meerdere redenen. Laat ik er vier noemen. Ten eerste bestaan er erg veel signalen die soms ook nog gecombineerd worden geuit. Ten tweede hangt de uitleg van een signaal af van de context en voor één non-verbaal signaal zijn soms meerdere verklaringen mogelijk. Ten derde kan een signaal een tic of simpelweg een uiting van ongemak zijn. Tot slot kan de interpretatie cultuurafhankelijk zijn.
Het is wel zinvol het basisrepertoire van non-verbale signalen en hun duiding te kennen. Als je je ogen de kost geeft, zul je de signalen die ik bespreek allemaal tegenkomen. Maar blijf alert en volg het bekende adagium: bij twijfel niet inhalen. Oftewel, weet je het niet zeker, laat dan je interpretatie rusten.
In dit artikel introduceer ik drie non-verbale signalen die je waarschijnlijk nog nooit hebt opgemerkt. Daarna ga ik een groot gedeelte van ons lichaam af. Van top tot teen wijs ik je op nog meer nuttige non-verbale signalen.
De top 3 signalen die jij altijd over het hoofd hebt gezien
Je gaat het pas zien als je het doorhebt. Om anderen te helpen non-verbale signalen te zien en te duiden, citeer ik regelmatig volksfilosoof Johan Cruijff. Zijn gezegde geldt bij uitstek ook voor non-verbale signalen. Er zijn signalen die je van nature al ziet en er zijn signalen die je pas ziet als je erop bent gewezen. Heeft iemand je er eenmaal op gewezen, dan vergeet je ze nooit meer. Ik geef je in deze paragraaf de betekenis van drie non-verbale signalen die je waarschijnlijk nog nooit eerder bewust hebt waargenomen. Het is hoog tijd om daar verandering in te brengen.
1. Pressing lips
Met het samenpersen of inslikken van de lippen houden we ons naar alle waarschijnlijkheid in. Misschien is iemand bang het verkeerde te zeggen en houdt hij met pressing lips alles voor zich. Naar de reden kun je alleen maar gissen. Of vragen natuurlijk.
2. Stiff upperlip
Wie kent de uitdrukking stiff upperlip niet? Het is een cliché over de zogenaamde stijve Engelsen die alles doen om uit te stralen dat zij de situatie onder controle hebben. Een vervelend incident of een onverwachte gebeurtenis? Niks aan de hand, is de boodschap die dan wordt uitgedragen.
In het gezicht zie je deze mindset daadwerkelijk terug doordat het gedeelte tussen de neus en de bovenlip strak aangespannen staat. Als je dit ziet, heb je zeer waarschijnlijk te maken met iemand die graag grip op de situatie houdt.
Scrol eens door je foto’s en check of je de stiff upperlip ook bij jezelf of bij iemand in jouw familie- of vriendenkring ziet. Deze houding kost veel energie, want controle in deze wereld over hoe jouw leven loopt, is een illusie.
3. Slikbeweging
Het grijpt je bij de keel. Deze uitdrukking gebruiken we in situaties die we als verontrustend ervaren. De keel is dan ook het emotiecentrum in ons lichaam. Bij spanning zie je mensen hun keel schrapen of kuchen. Op het werk kan dit bijvoorbeeld gebeuren op het moment dat je feedback krijgt. Of als je met iets onverwachts wordt geconfronteerd.
Zo nu en dan maken we ook een onverwachte slikbeweging. Heb je dat weleens gezien of bij jezelf ervaren? Ik heb het natuurlijk niet over de beweging die je maakt als je een slok koffie neemt. Ik heb het over de situaties die je achteraf ook wel omschrijft als: dat was even slikken. Bij een onverwachte slikbeweging geeft je lichaam een extra sterk signaal af dat er op emotioneel vlak iets speelt.
Herken deze signalen
Ik nodig je uit deze drie signalen ook bij jezelf te gaan herkennen. Vraag je dan af wat er op dat moment bij jou speelt. Soms geeft je lichaam jou sneller of meer informatie dan je bewuste brein dat kan.
‘To see what is in front of one’s nose needs a constant struggle.’ – George Orwell
Door: Daniëlle Regnerij
Bron: Zo werkt non-verbale communicatie – Anders kijken, meer zien
