Hoofdstuk 4 van het boek Samen Sterker Starten geeft aan de hand van een zestal thema’s aan hoe de spanning tussen presteren en leren een rol kan spelen bij het sterk van start gaan (of niet) in de loopbaan. Thema’s die de revue passeerden, zijn: presteren, betekenisvol werk, autonomie en kaders, support bij leerprocessen, werkdruk en coping-strategieën. De motivatie om te presteren én te leren heeft ook te maken met de verwachtingen die jongeren van zichzelf hebben, en wat ze denken dat anderen van hen verwachten. De reflectievragen en praktische tips helpen niet alleen om bewustwording te creëren, maar geven ook concrete handvatten te bieden voor een gezonder werk- en leerklimaat.
Reflectievragen & tips
Het pijnpunt werkdruk
Werkdruk komt steeds weer naar voren in organisaties als een groot pijnpunt. Het speelt – zoals je hebt kunnen lezen – ook een rol bij de start van jongere collega’s in hun loopbaan. Nu is werkdruk vaak meer dan alleen een kwestie van te veel taken en/of te weinig mensen hebben.
Onderstaand een aantal onderliggende zaken die vaak het werkdrukgevoel in organisaties versterken. Hoe staat dit er in jouw team of organisatie voor? Wat zou je hierin met elkaar willen aanpakken en hoe?
Werkdrukbeleving ontstaat vaak door:
- onvoldoende gevoel bekwaam te zijn in de taak;
- te weinig eigen regie of juist te veel autonomie (‘zwemmen’);
- voor elkaar of jezelf de lat te hoog leggen;
- te veel routinewerk (gevoel uitgemolken te worden);
- angst voor fouten;
- onvoldoende feedback en bevestiging (doe ik het eigenlijk wel goed?);
- onduidelijke taken, waardoor er veel tijd verspild wordt aan ‘uitzoeken hoe …’;
- knelpunten in de samenwerking (werk dubbel doen, in elkaars vaarwater zitten, denken dat de ander iets doet);
- rolonduidelijkheid (leidt tot onderlinge frustraties en irritaties);
- … (vul zelf aan).
Ontwikkelen van psychologisch kapitaal (PsyCap)
Onderzoek naar het ontwikkelen van psychologisch kapitaal en veerkracht onder jongere professionals83 leverde de volgende concrete tips op om hen daarin te ondersteunen:
- Bij fouten: ga het werk niet overnemen of weghalen bij de jongere collega, maar help hem en geef tips/advies om er zelf uit te komen.
- Ondersteun de jongere collega bij het stellen van realistische verwachtingen en doelen.
- Bespreek de universele leercurve (zie hoofdstuk 3 van Samen Sterker Starten) eens samen: tegenslag hoort erbij, wat is er nodig om daar sterker uit te komen? En ook: soms moet je dingen een paar keer doen, voor je iets echt beheerst in verschillende situaties.
- Jongere medewerkers ontwikkelen veerkracht, door onder andere de volgende zaken: constructieve feedback, voorbeeldgedrag van anderen (zoals ervaren collega’s en de leidinggevende), coachende leiderschapsstijl, andere perspectieven aanreiken, waardering uiten, leertijd geven, fouten mogen maken, samen duidelijke doelen en verwachtingen stellen.
- Laat jongere collega’s werken in duo’s (bij voorkeur met een ervaren collega samen, eventueel met een andere jongere collega).
- Uit onze interviews met jongere collega’s kwam ook naar voren dat het laten begeleiden van jongere collega’s door collega’s die net starter-af zijn heel goed werkt. Zoals iemand het zei: “Als je degene die net niet meer een starter is een rol geeft in de begeleiding van jongeren, is dat voor beiden leuk; voor jou als starter-af en voor de starter zelf, omdat je nog redelijk dicht bij elkaar staat qua fase in je loopbaan.”
Wat is je favoriete coping-strategie?
Hiervoor las je over zeven verschillende coping-strategieën, te weten:
- Actief aanpakken
- Passief reactiepatroon
- Vermijden en afwachten
- Sociale steun
- Uiten van emoties
- Geruststellende gedachten
- Palliatieve reactie
Wat is jouw favoriete coping-strategie? Herken je ook de keerzijden van deze stijl bij jezelf? Hoe kun je voorkomen dat je doorschiet in een bepaalde coping-strategie?
Door: Isolde Kolkhuis-Tanke en Nore van Roekel
Bron: Samen Sterker Starten – Bouwen aan een gezond presteer- en leerklimaat voor jongere collega’s
