De keuze voor een boek laat ik vaak afhangen van actualiteiten of een intrigerende titel dan wel onderwerp. En toen ik de titel van De kracht van liminaal denken zag dacht ik: Wat is dat?
Ik ben blij dat ik de keuze voor De kracht van liminaal denken gemaakt heb. Het is een boek wat zeer prettig leest en dat door zijn eenvoud, opzet en verhalende schrijfstijl erg goed bijblijft. Maar wat belangrijker is, het is een boek dat inspireert om verandering teweeg te brengen. Het zet je aan het denken om af te wijken van de gebaande paden. Ook geeft het direct energie om te experimenteren om veranderingen te onderzoeken en te bedenken waarom nog niet gerealiseerde zaken of processen zijn vastgelopen.
Wie kent het niet? U bent binnen uw bedrijf of privé op een probleem gestuit maar u komt er niet uit. Of anderen overtuigen u ervan dat een mogelijke verandering toch niet te verwezenlijken is en dat u beter kunt accepteren dat het is zoals het is. Of dat verandering niet realistisch is. Of dat er bij een teleurstelling – bijvoorbeeld het verliezen van een offerte of het niet halen van omzettargets – er een uitleg komt waarom het komt zoals het gekomen is. Bijvoorbeeld omdat het economisch slecht gaat, uw concurrent zich niet aan de spelregels heeft gehouden of dat u informatie miste die – als u die wel had – u echt niet had kunnen verliezen. Kortom u probeert uzelf er van te overtuigen dat het niet aan u kan liggen, maar dat het aan de omstandigheden ligt en lag die buiten uw beïnvloedingssfeer lagen en ook zullen blijven.
Ziehier eigenlijk de kern van het boek. Liminaal denken is eigenlijk niets anders dan vastzitten in bestaande overtuigingen en gewoonten die u aangeleerd zijn door ervaringen, gewoonten, gedrag, houding (van anderen) of uw omgeving. Liminaal betekent drempel. Dat is de belemmeringskant van het begrip – het is niet mogelijk en er is een limiet – lees er is iets (blijvend) niet mogelijk. De kansenvariant van liminaal denken gaat uit van een mogelijkheid om zaken te veranderen. Letterlijk is er een deur die u nog niet doorgegaan bent en waar u een nieuwe omgeving verkent. Gray omschrijft dit ook als een tussenfase tussen niet meer of nog niet. Zelf vertaal ik e.e.a. met een nieuwsgierigheid om open te staan voor andere ideeën en overtuigingen zonder de ballast van het verleden mee te nemen. Als iets nog geen werkelijkheid is geworden of iets is nog niet gelukt dan wil dat nog niet zeggen dat het niet mogelijk is. Toch zie ik vaak dat in discussies en gesprekken vastgehouden wordt aan oude gewoonten of gebruiken omdat dat wel veilig is, ‘zo doen we dat nu eenmaal.’
Gray legt in twee onderdelen in het boek uit hoe liminaal denken uw wereld kan veranderen. Deel 1 gaat over het ‘vastzitten’ in oude en bestaande gewoonten: hoe je overtuigingen alles modelleren. In 6 heldere en korte hoofdstukken maakt hij duidelijk waarom overtuigingen veel van uw dagelijks handelen beïnvloeden en hiermee veranderingen blokkeren. In deel 2 (wat kun je er aan doen) beschrijft Gray in 9 praktische hoofdstukken hoe je hier verandering in kunt brengen. In heldere bewoordingen met duidelijke en ook treffende praktijkvoorbeelden in verhalende vorm wordt duidelijk gemaakt hoe de ‘blokkeringen’ werken en ook weggenomen kunnen worden. Dat gaat zeker niet vanzelf, maar het zette mij in ieder geval direct aan het denken. Bij eigenlijk elk van de vijftien hoofdstukken (Deel 1 en Deel 2) had ik een grote mate van herkenning en ook direct voorbeelden in mijn hoofd.
Door de praktische en eenvoudige wijze van formuleren met krachtige tekeningen en verhalen wordt heel snel duidelijk gemaakt hoe ‘de interne luchtbel’ u gevangen houdt in bestaande gedragingen, overtuigingen en gewoonten.
Liminaal denken beschrijft helder en concreet hoe u deze vastgeroeste gewoonten kunt doorbreken en hoe u ook anderen hierbij kunt helpen. Uiteraard gelden hier een aantal belangrijke spelregels en afspraken. Kern is stel uw oordeel uit, schep vertrouwen, wees nieuwsgierig en probeer alle alternatieven – ook al lijken ze vreemd te zijn – te onderzoeken om tot een nieuwe of andere oplossing of ambitie te komen. Wat is uw diepste wens, hoe wenst u die te bereiken en wat is de stip op de horizon? Denk hierbij niet: dat zal vast niet kunnen, maar denk: hoe zou ik dit mogelijk kunnen maken?
Zeker in een tijd waar transitie en innovatie onvermijdelijk is, is het gedachtengoed van liminaal denken een kans om tot verandering te komen. Ga er met een open mind in en bedenk hoe u de toekomst – die niemand nog kent – zou willen scheppen, dan volgt ‘vanzelf’ de hoe vraag. Een paar keer schoot me tijdens het lezen een Cruijfiaanse wijsheid door het hoofd: ‘Je gaat het pas zien als je het doorhebt, maar d’as logisch’. Begrijp me goed hiermee wil ik het boek absoluut niet tekort doen maar juist aangeven dat het zo begrijpelijk, eenvoudig en krachtig is geschreven dat het ook echt raak is! Kijkt u ook vooral naar het filmpje op: http://liminalthinking.com/ in 5:47 minuten wordt u denk ik ook geïnspireerd om het boek beet te pakken.
Frank van Kuijck is een zeer gedreven professional in zowel audit en advies voor de public sector. Industries zijn met name gemeenten, woningcorporaties en onderwijs. Hij is kritische sparringpartner voor toezichthouders, bestuurders en organisatie om te helpen deze naar een hoger plan te krijgen. Specifieke aandachtsgebieden naast audit en verslaggeving zijn governance, control, risicomanagement en bedrijfsvoering. Deze laatste ook vanuit de specialisatie als operational auditor. Hij is Partner bij Deloitte, Voorzitter van RJ Werkgroep 645 – woningcorporaties en Docent Auditing aan de UVT Tilburg.
Bron: Managementboek.nl
