Er is iets interessants aan de hand met het woord profileren. Met regelmaat roept het weerstand op bij coachees, het wordt bijna gezien als een vies woord. Dat zit ’m deels in de definitie van het woord en deels in het feit dat profileren spannend is en angst kan oproepen bij je coachee.
De definitie van profileren
Profileren is naar buiten treden. Niets meer en niets minder. Zorgen dat mensen zien en weten wat je coachee zoekt op het gebied van werk. Als ze haar doel wil bereiken, dus een baan wil vinden die helemaal voldoet aan haar checklist, is het belangrijk dat ze in alles wat ze van zichzelf laat zien, uitdraagt wat haar zoekrichting is. Profileren gaat dus over wat zij wil laten zien van zichzelf en zorgen dat ze voldoet aan wat de arbeidsmarkt van haar vraagt. Ten onrechte vertalen coachees dit soms naar: ‘Dan moet ik mij anders voordoen dan ik ben’, en ‘Dat is toch alleen netwerken en jezelf verkopen?’ Logisch dat daar weerstand op zit.
Laten we nog even teruggaan naar het eerste moment dat een coachee contact legt met jou. Of dit nou via de mail, telefonisch, per app of in real life is – dat is het moment dat je profileerradar aangaat. Wat is de eerste indruk die je krijgt op basis van het contact? Is iemand breedsprakig of juist beknopt? Wat voor taal gebruikt iemand en valt er iets te af te leiden uit de zinsbouw en mogelijke spelfouten? Kijkt iemand je aan? Praat ze helder of binnensmonds? Het is allemaal informatie waar je op dat moment naar je coachee toe nog niets mee hoeft te doen, maar die waardevol is wanneer je bij de stap Profileren bent aangekomen.
Profileren begint al eerder
Los van hoe je naar een coachee kijkt, begint de stap Profileren voor een coachee vaak al eerder dan dat de eerste fase van het loopbaantraject officieel is afgerond. Dat is natuurlijk niet erg. De praktijk laat zien dat dit doorgaans gebeurt, omdat zich tijdens de zoektocht bijvoorbeeld kansen voordoen om te solliciteren, waardoor de coachee sneller dan verwacht moet doorschakelen naar onderdelen als motivatiebrief, cv, gesprekken voeren enzovoort.
Spanning en angst
Profileren is kleur bekennen. Laten zien wie ze is, waar ze voor staat, waar ze goed in is, wat ze wil en waarom dat belangrijk is. En dat is voor veel coachees spannend en kan ook angst oproepen, waarbij een variatie op deze overtuigingen het meeste voorkomt:
- Zie mij!! ‘Ze moeten mij zien en erkennen, maar wel zonder dat ik erom vraag.’
- Wie zit er op mij te wachten? ‘Kan ik het wel?’ ‘Anderen zijn vast beter.’
Brainstormen
Profileren begint al bij de brainstormoefening. Als je coachee zich goed profileert, laat ze een eenduidig beeld zien over zichzelf en wat ze wil en hoe dit aansluit bij de zoekrichting, de functie of het bedrijf. In haar gesprekken, cv, motivatiebrief en in haar uitingen op internet. Hoe congruenter hoe beter, want dat wekt vertrouwen in de ogen van degene die moet beslissen. Want ook al steekt ze veel tijd in elk onderdeel van de profileercirkel, zodra haar potentiële werkgever – bewust of onbewust – incongruentie ziet, staat je coachee met 0-1 achter. Ook als ze op papier misschien de beste kandidaat voor de functie is.
‘Wat zijn de verschillende manieren om zichzelf te laten zien? Hoe doet de coachee dat nu al? Wat staat al goed en wat heeft aandacht nodig? En is het totaalplaatje congruent?’ De basis bij dit alles is de profileercirkel waarbij je samen onderzoekt waar winst te behalen valt. Online en offline. In persoonlijk contact en in tekst en beeld.
Profileren bestaat uit verschillende onderdelen. Je vraagt op welk element de coachee zich (eerst) wil focussen. Per element uit de cirkel kan bekeken worden of dit in het traject aandacht krijgt. Per element zijn er ook verschillende oefeningen mogelijk. Daar lees je meer over in het boek No-nonsense Loopbaancoaching.
Beluister ook de podcast over loopbaancoaching:
Bron: Non-nonsense loopbaancoaching
Door: Maarten Gulickx, André Lollinga
