De basis ingrediënten van een pastasaus zijn tomaat, ui, knoflook en verse kruiden. Deze vormen het fundament van de saus. Als je meer pit wilt, voeg je een snufje cayennepeper toe. Als je een zachter accent wilt, rozemarijn. Veranderingen in een team of organisatie doorvoeren is eigenlijk hetzelfde als het ingrijpen in het basisrecept van een pastasaus.
Een organisatie is namelijk pastasaus. Het verleden bepaalt de huidige smaak van de saus. Uit welk vakgebied is het bedrijf ontstaan? Welke werkwijze heeft het door de tijd heen gehad? Welke gebeurtenissen staan in het collectieve geheugen gegrift? De antwoorden op deze vragen zijn de ingrediënten van de saus en bepalen de unieke en typische smaak van de organisatie. De pastasaus van een organisatie die 25 jaar actief is in de juridische wereld, degelijke adviezen geeft en gelijkmatig is gegroeid, is wezenlijk anders dan de receptuur van een startup in de designwereld die schoksgewijs groeit en veel media-aandacht krijgt. De saus van het eerste bedrijf is een degelijke klassieker, niet spectaculair, maar zoals je mag verwachten: typisch Italiaans. Een saus die wat smaak betreft “binnen de lijntjes” blijft en keurig volgens het recept is gemaakt. De pastasaus van het tweede bedrijf is spectaculair. Er zitten stukjes mango en fijngemalen amandelen in. Het recept wordt minder strak gevolgd. Het draait om verbeelding. Zolang de pastasaus maar verrassend oogt, bijzonder smaakt en exotisch is.Over Maurice van Hoek
Het boeken van resultaat zie ik als het leggen van een puzzel. Deze columns bevatten puzzelstukken en -stukjes die ik na 20 jaar management zie. Tijdens die periode heb ik me de hele tijd de volgende vraag gesteld: Wat werkt? Daarover schrijf ik in deze blogs.- Heb jij iets dat je opvalt?
- Heb je een ander beeld of idee?
- Ben je ergens nieuwsgierig naar?
Eigenheid van de organisatie
Deze historisch gegroeide geuren, kleuren en smaken bepalen niet alleen de eigenheid van de organisatie, maar ook de manier waarop ze op verandering reageert. Zie je werk, project of resultaat als een ingrediënt dat je wilt toevoegen aan de basissaus. Als het ingrediënt bij het recept past, is toevoegen simpel. Als dat niet zo is, groeit de uitdaging. Aan een klassieke pastasaus voeg je relatief makkelijk rozemarijn toe. Cayennepeper is mogelijk. Mango is een uitdaging en waarschijnlijk een brug te ver. Dus als jij iets doet of wilt bereiken dat haaks staat op de historie van de organisatie en qua smaak niet in lijn is met het recept van de pastasaus, accepteert de organisatie dit moeilijker. Zo is het makkelijker om besluitvormingsprocedures in te voeren bij een degelijk juridisch bedrijf dan bij een innovatieve creatieve organisatie. De kans dat je ingrediënt wordt geaccepteerd is ook afhankelijk van je rol. Je kunt je voorstellen dat de afwashulp een minder grote kans heeft op een succesvolle ingreep dan Gordon Ramsay die orde op zaken komt stellen. Als jij Ramsay bent kun je het basisrecept compleet veranderen. Dat krijgt je als afwashulp niet voor elkaar.Drie vragen voor je veranderstrategie
Je moet dus drie vragen beantwoorden om je veranderstrategie te bepalen:- Wat is de basissmaak van de pastasaus? (historie van de organisatie, haar cultuur en eigenaardigheden);
- Welk ingrediënt wil je toevoegen? (de essentie van de verandering en de mate waarin deze al dan niet aansluit op de historie en het karakter van de organisatie)
- Wat is je rol? (afwashulp of sterrenkok?)
