Deense managementdenker Lars Kolind wil organisaties ‘unbossen’: De klassieke baas hebben we echt niet meer nodig. ‘Schaf alle titels af en hef alle afdelingen op’, zegt hij, en dat deed hij zelf met succes in zijn eigen bedrijf. Kolind is op 2 en 3 december in Nederland.
De werknemers mochten opeens zelf hun werkuren bepalen, ze hadden geen vaste functie meer. Het werk werd georganiseerd rond projecten, het klassieke kantoor verdween. Iedereen kon voorstellen en suggesties indienen bij Kolind zelf. Wie niet binnen 24 uur antwoord kreeg, mocht zijn plan als aanvaard beschouwen en aanspraak maken op de middelen die er voor dat plan nodig waren.
Niet meer de baas spelen
De meeste bedrijven hebben het moeilijk, omdat ze zo traditioneel zijn georganiseerd. De bazen hebben alle macht, en iedere afdeling staart zich alleen maar blind op het behalen van zijn eigen doelen. Strategisch management? Doen wat de baas zegt en verder geen gezeur. De Deense ondernemer en denker Lars Kolind (links op de foto) gruwt ervan. Hij wil het roer radicaal omgooien. In zijn boek Unboss beschrijft hij hoe leiders een totaal andere rol op zich moeten nemen. Unboss de organisatie, geef medewerkers het vertrouwen en de autonomie, en kijk maar ’ns wat er dan gebeurt.
De baas moet vooral niet meer de baas spelen. Geen gebruik meer maken van zijn macht, maar zijn collega’s aansporen te denken en te doen vanuit de waarden van de organisatie. Zijn orders niet meer top-down het bedrijf inslingeren, maar zijn mensen inspireren om zelf te denken en te beslissen. In een ogenschijnlijke chaos, maar wel met een gemeenschappelijk doel voor ogen. Werknemers worden partners, een kantoor en vaste werktijden zijn passé, cocreatie met klanten is het nieuwe parool. En strategisch management doe je met z’n allen.
Welkom in de wereld van de Deense managementdenker, serie-ondernemer en investeerder Lars Kolind. Hij heeft zijn ervaringen en ideeën gebundeld in het boek Unboss, dat hij schreef met de nog jonge consultant Jacob Bøtter (rechts op de foto). Wat was voor hem de belangrijkste reden om dit boek te lanceren?
Kolind: ‘Ik zie om mij heen zóveel verspilling van tijd, geld en energie. Al jaren. Zowel in private als publieke organisaties, zowel bij werkgevers als werknemers. Die verspilling komt met name omdat de meeste organisaties nog zijn ingericht zoals we dat honderd jaar geleden deden: het zijn functioneel hiërarchische, verticaal opgebouwde organisaties. Met veel managementlagen. Nu zijn werknemers veel beter opgeleid. Ze willen geen baas meer, ze willen verantwoordelijkheid en zelf hun beslissingen nemen en doorvoeren. Dat kan niet in de meeste bedrijven. Dat leidt niet alleen tot die grootschalige verspilling, het zorgt ook voor veel frustratie. Veel mensen zijn vervreemd geraakt van hun baan. Jacob en ik willen een beweging aanjagen die leidt tot beter strategisch management en tot betere organisaties. Daarbij is “unboss” het overkoepelende begrip.’
Lees het hele interview met Kolind in Management Executive.
Kolind is de Europese Ricardo Semler
In de jaren negentig trok de Braziliaan Ricardo Semler veel aandacht met de wijze waarop hij zijn bedrijf Semco aanstuurde. In zijn boek Maverick beschrijft hij hoe hij jaren achtereen de werknemers van zijn machinefabriek Semco hun eigen werktijden, salaris en baas laat kiezen. Alle werknemers van Semco hebben inzicht in wat hun managers verdienen en in de financiële cijfers van het bedrijf. Semco biedt zelfs cursussen voor werknemers aan om ze een balans te leren lezen. De werknemers van Semco hebben over de winstdeling besloten dat iedereen, van hoog tot laag, exact dezelfde winstuitkering krijgt. Bij belangrijke beslissingen zoals winstdeling of verhuizingen, hebben alle werknemers een directe stem. Ook hebben ze de mogelijkheid om hun eigen bazen te evalueren, en waar nodig te vervangen.
Kolind stond in de jaren negentig minder in de spotlights dan Semler, maar deed min of meer hetzelfde. ‘Ik had destijds veel contact met Ricardo. We hadden veel gemeen, waren beide buitenbeentjes, en allebei erg succesvol.‘
