De feestdagen in december zoals Sinterklaas, kerst en oud en nieuw markeren voor veel Nederlanders het einde van het jaar. Op deze officiële feestdagen geniet het merendeel van werkend Nederland van vrije tijd met vrienden en familie. Maar niet iedereen viert deze feestdagen. Sommige werknemers nemen liever een andere, niet-officiële feestdag vrij. Hierdoor wint het flexibele flexibelere verlof- en feestdagenbeleid steeds meer aan populariteit gedurende het afgelopen decennium. Organisaties erkennen steeds meer de groeiende behoefte aan vrijheid in het kiezen van vrije dagen. Deze trend wordt voornamelijk gedreven door veranderende opvattingen over diversiteit en werk-privébalans, zoals het belang van inclusiviteit en het recht op vrije tijd.
Niet iedereen wil elke officiële feestdag vrij
Nederland telt in totaal elf officiële feestdagen. De meeste van deze dagen gelden, variërend per cao, over het algemeen als vrije dagen voor werknemers in Nederland. Maar uit onderzoek van Visma | Raet in 2022 blijkt dat 31 procent het achterhaald vindt dat officiële feestdagen vooral christelijke feestdagen betreffen. 37 procent vindt dan ook dat de overheid naast christelijke feestdagen ook andere religieuze feestdagen moet erkennen als officiële feestdagen. Daarbij komt dat achttien procent van de werknemers behoefte heeft aan een beleid waarbij officiële feestdagen omgeruild mogen worden. Eind 2022 was zo’n beleid nog niet gangbaar: bij slechts elf procent van de organisaties mochten werknemers toen officiële feestdagen omruilen voor andere feestdagen.
Een flexibele aanpak
Verschillende organisaties hebben al wel een flexibel feestdagenbeleid ingevoerd. Zo kunnen medewerkers bij Visma | Raet bijvoorbeeld vrije dagen, zoals tweede paasdag of eerste kerstdag, ruilen voor een vrije dag op een feestdag waarop ze anders zouden werken. Kimia Jiménez Majidí, Software Developer bij Visma | Raet, maakt hier graag gebruik van om haar Bahá’í-geloof te vieren op de daarvoor bestemde feestdagen: “Vroeger moest ik vakantiedagen opnemen om heilige dagen volgens het Bahá’í-geloof te vieren. Het nieuwe beleid gaf me eindelijk de kans om voor mij persoonlijk belangrijke dagen als officiële vrije dagen te ervaren. Denk aan bijvoorbeeld mijn nieuwjaar, dat in maart is in plaats van januari. Ik waardeer de unieke kans die Visma | Raet hiermee biedt. En hoewel een dergelijk beleid mogelijk voor de meerderheid van je team geen verschil maakt, is het wel een waardevolle manier om inclusief te zijn richting mensen met verschillende overtuigingen.”
Liever Keti Koti dan Hemelvaart
Ook IT-Service Management leverancier TOPdesk heeft er sinds dit jaar voor gekozen om nationale feestdagen los te laten. Dit houdt in dat medewerkers zelf mogen bepalen hoe ze deze vrije dagen inzetten. Elke medewerker krijgt acht nationale feestdagen per jaar. Wanneer een officiële feestdag in het weekend valt, wordt die vrije dag als extraatje toegevoegd. Zo kan iedere medewerker de dagen vrij nemen die voor hen belangrijk zijn. Denk hierbij aan de Ramadan, Orthodox Pasen, Pride of hun verjaardag. Laurens Yperlaan, HR Advisor bij TOPdesk, is een van de medewerkers die hier al gebruik van maakt.
Laurens: “Voor mij is autonomie en flexibiliteit in mijn werk heel belangrijk. Ik waardeer de vrijheid om zelf te kiezen wanneer ik vrij neem, in plaats van verplicht met Pinksteren vrij te zijn. Dit jaar heb ik bijvoorbeeld gewerkt tijdens Hemelvaart en Pinksteren. Toen ik net bij TOPdesk begon, voelde ik geen directe behoefte om op deze dagen vrij te zijn. Ik vond het prettig om die dagen later in het jaar te kunnen benutten, zoals een dagje naar het strand in de zomer. Uiteindelijk heb ik één van deze dagen ingezet voor een vrije dag na een weekendje weg en een dag tijdens mijn vakantie naar Noorwegen eerder dit jaar. Voor Eerste en Tweede Kerstdag kies ik wel voor een vrije dag. Ik vind dat we met de tijd mee moeten gaan; in Nederland zijn er genoeg mensen die bijvoorbeeld liever Keti Koti vieren dan Hemelvaart, om maar een voorbeeld te noemen.”
Het kan niet alle dagen feest zijn… of toch wel?
Alles-in-één HR- en Payroll platform Deel hanteert ook een flexibel feestdagenbeleid. Aangezien alle medewerkers op afstand werken, verspreid over verschillende landen en met verschillende geloofsovertuigingen, biedt Deel werknemers flexibiliteit om zelf hun eigen vrije dagen te kiezen. Iedere werknemer heeft, naast hun vakantiedagen, recht op twaalf officiële feestdagen die zij zelf mogen kiezen. Bovendien is er de optie om een extra vrije dag op maandag of vrijdag te kiezen wanneer een feestdag in het weekend valt. Anthony Kadic, Account Executive bij Deel, maakt dankbaar gebruik van deze regeling:
“Het flexibel feestdagenbeleid is een uitkomst voor mij. Momenteel woon en werk ik in Spanje. Voor mijn werk heb ik grotendeels contact met mensen in Nederland. Op Koningsdag zijn al mijn klanten zo goed als onbereikbaar, dus neem ik zelf ook een dagje vrij. Aan de andere kant vieren ze hier in Spanje op 12 oktober hun nationale feestdag – ‘Día de la Hispanidad’ – en kan ik ervoor kiezen om deze feestdag vrij te nemen en te vieren.”
Diversiteit vraagt om flexibiliteit
Het flexibel feestdagenbeleid omarmt de behoeften van alle medewerkers die bij een organisatie in dienst zijn. Door werknemers de vrijheid te geven om hun eigen feestdagen te kiezen, erkennen bedrijven niet alleen de variatie aan culturele en religieuze feestdagen, maar bieden ze ook ruimte voor een betere balans tussen werk en privé. Dit beleid geeft iedereen, ongeacht afkomst of geloof, de mogelijkheid om belangrijke momenten te vieren op een manier die bij hen past. Dit maakt het implementeren van een dergelijk beleid een fantastische manier om waardering en respect te tonen voor de diversiteit in Nederland.
Bron: Topdesk