Op 20 mei zijn de directieleden Claire Vlug en Sigrid van der Poel van Jeugdbescherming Regio Amsterdam (JBRA) bekroond tot radicale vernieuwers 2014. De organisatie onderging een systeemverandering waardoor een bijna bankroet situatie in 2008 werd afgewend en JBRA thans een gids is binnen het jeugdzorgveld.
Daan Roosegaarde (juryvoorzitter Radicale Venieuwers) sprak van ‘happy infiltrators’. ‘Niet de realiteit nemen als iets statisch maar het lef hebben om te investeren in nieuwe ideeën. Dan gaat Nederland er heel anders uitzien.’ Mirjam Coret (consultant/partner van Vanguard Nederland en auteur van Weten hoe het werk werkt – De Vanguard Methode voor Managers) begeleidde JBRA.
De toegekende prijs onderstreept de moed, vasthoudendheid en het leiderschap van de directieleden. Hun inzending, de nieuwe werkwijze Generiek Gezinsgericht Werken (GGW), voldeed aan onderstaande criteria:
• nieuwe aanpak voor complexe maatschappelijke vraagstukken
• niet primair gericht op financieel gewin
• bereid risico’s te nemen
• duidelijke positie innemen binnen je veld
• voorbij gaan aan het idee en komen tot (aantoonbaar) concrete acties
• gericht op het tot stand brengen van een beweging (anderen betrekken) en gericht op duurzame (blijvende) impact in Nederland.
Crisis bezworen
JBRA (ruim 11.000 kinderen als cliënt) had veel en diverse problemen: een verwaarloosde organisatie onder verscherpt toezicht, financiële problemen, vertrouwenscrises, enzovoort. Goede, bevlogen professionals en bestuurders werkten in een slecht bureaucratisch systeem waarin intern en/of met ketenpartners niet of te weinig werd samengewerkt. Voorts stond Jeugdzorg Nederland met de nieuwe Jeugdwet aan de vooravond van een grote systeemverandering. JBRA koos voor de Vanguard Methode om organisatiebreed GGW (één gezin, één plan, één medewerker) vorm te geven.
Denken bepaalt het presteren
De Vanguard interventie startte met een driedaagse verkenning met het JBRA-topmanagement van het werk en het systeem eromheen zodat zij door middel van een ‘systeemplaatje’ (=letterlijk een tekening hoe het werk door de organisatie stroomt; waar zitten de grootste verspillingen, wat is de hefboom voor verandering) een beeld konden krijgen van wat veranderd zou kunnen worden. Het belangrijkste bij verandering is namelijk eerst de organisatie als geheel begrijpen in al zijn onderlinge samenhangen en afhankelijkheden, voordat er actie wordt ondernomen: begrijp eerst ‘het systeem’.
Bedoeling organisatie en klantperspectief centraal
In Check gingen twaalf JBRA-medewerkers, na de verkenning, met Coret aan de slag om uit te zoeken hoe het werk werkte gezien vanuit klantperspectief. Waarom werkte het werk zoals het werkte en welk management denken lag hieraan ten grondslag? Dossieronderzoek van afgesloten zaken onthulde onder andere dat circa 70% van het werk verspilling was. De bedoeling gezien vanuit de klant bleek uit het oog verloren. De bedoeling bepaalt juist welke activiteiten waardetoevoegend zijn en welke niet.
De medewerkers kregen de vrijheid om een nieuw systeem op te bouwen.
Met GGW werken gezinsmanagers nu met het hele gezin én bij hen thuis aan één plan dat ervoor moet zorgen dat aan de veiligheid van kinderen wordt gewerkt: oorzaken wegnemen in plaats van symptomen bestrijden. Er is nu minder bureaucratie: geen dikke rapporten meer, alleen opschrijven wat nodig is. Kantoorwerk is nu minimaal en er is meer tijd voor kind en gezinnen.
Miljoenen besparing door systeemverandering:
• 35% minder onder toezichtstellingen
• 65% minder gedwongen uithuisplaatsingen (prognose is miljoenenbesparing)
• grotere klanttevredenheid
• trotsere medewerkers.
Meer Vanguard interventie praktijkvoorbeelden
In Weten hoe het werk werkt meer over de JBRA-interventie en 11 andere interventies (bijv. bij de Belastingdienst van een grote gemeente).
Een uitgebreidere versie van dit artikel kunt u hieronder downloaden.