Managers die met die passie voor de inhoud van het werk hun vak uitoefenen, zijn vaak geliefd bij hun medewerkers.
Zo af en toe treed ik op als gastdocent in managementleergangen. Het onderwerp is steevast leiderschap en verandermanagement. En natuurlijk gaan we in gesprek over krimp, fusies en cultuurverandering. Dat was en is nu eenmaal vrijwel altijd de kern van mijn werk. Ik start mijn verhaal vaak met een open vraag aan de deelnemers. Wie ben je, wat doe je en waarom ben jij manager of wil jij het worden?
Altijd weer ben ik verrast door de veelheid aan taken waar managers voor staan en de uitdagende klussen die zij hebben. En tegelijk raak ik meestal teleurgesteld door de motieven die Nederlandse managers geven voor hun keuze voor het ambt van manager. Vrijwel altijd laten zij met hun antwoorden zien dat zij ‘mensen-mensen' zijn. Ze vertellen dat ze het fijn vinden om ‘het beste uit mensen te halen', ‘een team te laten groeien', ‘mensen tot hun recht te laten komen' of ‘een goed team te smeden'. Jaren geleden spraken die antwoorden mij eigenlijk wel aan. Vandaag ben ik er minder blij mee. Vandaag reageer ik op deze mooie woorden met een tweede vraag: ‘als dit de reden is waarom je doet wat je doet, dan had je toch net zo goed psycholoog kunnen worden?'
Ik heb een paar jaar naast een filiaalhouder van Albert Heijn gewoond. Als hij vertelde over zijn ‘toko', en dat deed hij graag, dan sprak hij over zijn marktaandeel in ons dorp, de A-merken die hij verkocht en het succes van zijn versafdeling. Zijn grootste ambitie was groter te worden dan de buurtsuper verderop in het winkelcentrum. En ja, hij zette alles op alles om dit doel te realiseren. Het kwam niet in hem op om het welzijn van cassières als zijn doel te benoemen. Natuurlijk had dat wel zijn aandacht, want hij begreep als geen ander dat gemotiveerd en betrokken personeel noodzakelijk is voor het bereiken van zijn doel. Maar voor hem was gemotiveerd personeel een middel en geen doel op zich zelf.
Natuurlijk kun je mijn observaties afdoen met de opmerking dat het een woordenspel is. De managers die ik de vraag stel, denken natuurlijk net als mijn buurman! Omdat het in zo'n opleiding echter meestal gaat over de effectiviteit van het gedrag, geef je als cursist automatisch dit soort sociaal wenselijke antwoorden. Ik vermoed dat er echt meer aan de hand is dan dit. Veel Nederlandse managers denken wel degelijk dat de kern van managen vooral bestaat uit het verbinden van mensen. Ik denk dat de Nederlandse managers daarmee zo langzamerhand onvoldoende van de business zijn en te veel bezig zijn met personeelsmanagement en bedrijfsvoeringskwesties. Zaken die, alhoewel op zich zelf niet onbelangrijk, slechts randvoorwaardelijk zijn. Ik word gelukkig van een deelnemer die zegt: 'Ik ben manager geworden omdat ik het fantastisch vind dat dankzij mijn sturing:
- 'het veiliger wordt op straat';
- 'de kinderen met meer bagage van school komen;
- 'een mooie nieuwe wijk in onze stad wordt gerealiseerd';
- 'het gebruik van duurzame energiebronnen wordt gestimuleerd';
- 'mensen in ons callcenter in één keer en goed worden geholpen';
- 'de omzet van ons bedrijf sterker groeit dan van de concurrent'.
Nederland heeft, in het private en publieke domein, behoefte aan managers met passie en ambitie om resultaten te boeken, te ondernemen en te innoveren. Dat lukt managers alleen als zij zich met mensen verbinden op dat doel. Managers die met die passie voor de inhoud van het werk hun vak uitoefenen, zijn vaak geliefd bij hun medewerkers. ‘Aan mijn baas heb ik echt wat', ‘hij heeft belangstelling voor de inhoud van mijn werk' en ‘hij brengt ons team, onze afdeling of organisatie verder'.
De medewerker van de baas doet zijn werk meestal omdat hij bewust kiest voor de inhoud van zijn werk. Het is fijn werken met een baas die met dezelfde passie aan het roer staat!
Wim Schreuders is zelfstandig interim-manager/adviseur/coach en werkt via zijn eigen onderneming Public Servants BV voor het publieke domein. Hij heeft een brede ervaring als verandermanager in de publieke sector. Lees ook zijn boeken Meer door minder in het publieke domein en Meesterlijk Middenmanagement.